Ομιλία του προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Σωκράτη Φάμελλου, στη Βουλή
.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Πρωθυπουργέ, κυρίες και κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, να ευχηθώ πρώτα απ’ όλα περαστικά στον Γενικό Γραμματέα του Kομμουνιστικού Κόμματος τον κ. Κουτσούμπα και να πω ότι η Ελληνική Βουλή για μια ακόμη φορά, δυστυχώς, γιατί και το 2021 κάναμε την ίδια συζήτηση, έρχεται μέσα σε μία εξελισσόμενη πρωτοφανή φυσική καταστροφή να συζητήσει για το θέμα των αγροδασικών πυρκαγιών, αλλά και για την ανθεκτικότητα της κοινωνίας μας στις φυσικές καταστροφές που σε μεγάλο βαθμό συνδέονται και με την εξελισσόμενη και εντεινόμενη κλιματική κρίση.
Οφείλουμε πρώτα απ’ όλα εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία να συγχαρούμε όλους και όλες που είναι στα μέτωπα ή που ήταν στα μέτωπα αυτό το τραγικό καλοκαίρι, στελέχη των επιχειρησιακών μηχανισμών των αρμόδιων φορέων, προφανώς της πολιτείας και της Αυτοδιοίκησης, αλλά και εθελοντές πολίτες, επιχειρηματίες, επαγγελματίες.
Να ευχαριστήσουμε τις αποστολές των άλλων χωρών που ήρθαν, και τους ανθρώπους και τις χώρες, και να εκφράσουμε πάνω απ’ όλα τον θαυμασμό μας και τη στήριξή μας ιδιαίτερα για τους εθελοντές που έδωσαν τη μάχη πολλές φορές χωρίς συντονισμό και χωρίς εξοπλισμό για να σώσουν τις περιουσίες τους και τον τόπο τους και το περιβάλλον που απειλήθηκε.
Τη στήριξή μας σε αυτούς τους μαχητές και των θεσμικών φορέων, αλλά και των εθελοντών τη δώσαμε με πάρα πολλούς τρόπους στο Υπουργείο, κύριε Υπουργέ που σας επισκεφθήκαμε, και στο συντονιστικό κέντρο, στην Πυροσβεστική Υπηρεσία Θεσσαλονίκης, αλλά και στους συμβασιούχους πυροσβέστες στη βάση των Canadair στην Ελευσίνα που πήγαμε, στη Ρόδο, στον Έβρο, στη Ροδόπη που πήγαμε, σε όλα τα μέτωπα στη Δυτική Αττική που βρεθήκαμε, είτε για να στηρίξουμε την κατάσβεση, είτε για τις δράσεις αλληλεγγύης και τους πυρόπληκτους.
Και οφείλουμε ως ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία να καταθέσουμε τα συλλυπητήριά μας πρώτα απ’ όλα στις οικογένειες των δύο ηρώων, των πιλότων του Canadair που χάθηκαν, του Χρήστου Μουλά και του Περικλή Στεφανίδη αλλά και στα δεκάδες ανθρώπινα θύματα αυτών των τραγικών πυρκαγιών. Γιατί η αξία της ανθρώπινης ζωής είναι αδιαπραγμάτευτη.
Είναι όμως ανήκουστο ότι φτάσαμε ξανά σε μια συζήτηση, γιατί έχουμε ανήκουστες και ανυπολόγιστες και αναντίστρεπτες ζημιές, ζωές, περιβάλλον, προστατευόμενες περιοχές, βασικές υποδομές, εμβληματικά οικοσυστήματα όπως η Δαδιά και η Πάρνηθα. Κινδύνευσαν πόλεις, πρωτεύουσες νομών, εκκενώθηκε το μεγαλύτερο περιφερειακό νοσοκομείο στη βόρεια Ελλάδα, ανατινάχτηκε αποθήκη πυρομαχικών και κινδύνευσαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Η σημερινή συνεδρίαση της Βουλής όμως σημαδεύεται από κάτι που είναι πάρα πολύ κρίσιμο και οφείλω να το βάλω γιατί δεχτήκαμε και μηνύματα την ώρα της ομιλίας του κυρίου Πρωθυπουργού. Σήμερα για δέκατη τρίτη μέρα καίγεται ο Έβρος και η Ροδόπη. Εξελίσσεται η μεγαλύτερη σε έκταση πυρκαγιά της Ευρώπης, τουλάχιστον με καταγεγραμμένα στοιχεία της τελευταίας εικοσαετίας. Είναι επί της πρωθυπουργίας σας, κύριε Μητσοτάκη. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και σήμερα κινδυνεύει ο τελευταίος εναπομείναν πυρήνας του δάσους της Δαδιάς, γιατί ο κεντρικός πυρήνας καταστράφηκε, αυτός με τα προστατευόμενα μοναδικά είδη των αρπακτικών πτηνών. Και η αγωνία των επιστημόνων του πεδίου που τα μηνύματα τα έλαβα, λένε ότι δεν έχουν την απαραίτητη υποστήριξη στην κατάσβεση. Και οφείλω να το καταθέσω με όποια επιφύλαξη και με την ευθύνη της θέσης μου, αλλά το διασταυρώσαμε από δύο πηγές με τον κ. Καλαματιανό.
Αυτό λοιπόν είναι κάτι το οποίο πρέπει να το καταθέσουμε, διότι επειδή είναι η δέκατη τρίτη μέρα το ότι η φωτιά έχει περάσει από τον πυρήνα, το ότι απ’ όλες τις πληροφορίες γνωρίζουμε ότι κινδυνεύει το εναπομείναν βόρειο τμήμα, το ότι εγώ το είπα χωρίς να το δημοσιοποιήσω στον κ. Κικίλια, γιατί οφείλω να λειτουργώ υποστηρικτικά στην πολιτεία εδώ και τρεις μέρες, αλλά και γιατί χθες το βράδυ το 112 έστειλε μήνυμα για κίνδυνο στο Σουφλί, είναι πραγματικότητα, δεν είναι διαδόσεις.
Θα μπορούσα, κύριε Μητσοτάκη, να ξεκινήσω τη συζήτηση αυτή κατακρίνοντας σας καθαρά για τον τρόπο που διαχειριστήκατε τη συζήτηση, ότι προσπαθήσατε να το παρουσιάσετε σαν δική σας πρωτοβουλία. Το είπα στη Βουλή στις 24 Ιουλίου. Το ξαναφέραμε στις 26 Ιουλίου. Υπήρχε γραπτή μας ερώτηση στις 3 Αυγούστου που προμηνύαμε ότι θα το φέρουμε και για εκτός ημερησίας. Το έκανε ο κ. Ανδρουλάκης, το κάναμε και εμείς. Υπήρχαν δελτία τύπου και τώρα έρχεστε και λέτε ότι το κάνατε με πρωτοβουλία σας. Κάλλιο αργά παρά ποτέ! Το θέμα είναι να λύσουμε το πρόβλημα.
Η ευθύνη σας όμως, κύριε Μητσοτάκη, είναι ότι το θέμα αυτό το είχατε ξεκάθαρα, ρητά αναφέρει στις προγραμματικές δηλώσεις του 2019, στις προγραμματικές δηλώσεις του 2023. Είχατε αναφέρει τα ίδια ακριβώς ζητήματα στη συζήτηση που κάναμε εδώ το 2021 με πρωτοβουλία και της αειμνήστου Φώφης Γεννηματά. Τα ίδια ζητήματα είπατε τότε, τις ίδιες δικαιολογίες -επιτρέψτε μου να σας πω- που μπορεί να είναι πραγματικότητα, αλλά είναι δικαιολογίες πλέον στο στόμα σας και δεσμεύσεις, οι οποίες δεν έγιναν πράξη. Τα ίδια ακούσαμε και πέρυσι στη φωτιά της Δαδιάς, γιατί και πέρυσι κάηκε ένα πολύ μικρότερο κομμάτι του πυρήνα. Και τις ίδιες μεγαλόστομες δηλώσεις ακούσαμε και στις 7 Ιουλίου, όταν ανακοινώσατε ότι είμαστε πιο έτοιμοι από ποτέ.
Το ζήτημα, κύριε Μητσοτάκη, είναι ότι πάρα τα λεγόμενά σας η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι αφήσατε τη χώρα ανέτοιμη και αθωράκιστη μπροστά σε αυτόν τον πραγματικό κίνδυνο. Και η εξέλιξη των πυρκαγιών και οι επιπτώσεις των πυρκαγιών είναι δική σας πολιτική ευθύνη. Και τολμώ να πω –και είμαι πολύ προσεκτικός στις διατυπώσεις μου και το γνωρίζετε όλοι- ότι κύριε Μητσοτάκη είναι και προσωπική σας ευθύνη. Και επειδή μιλήσατε και για λογοδοσία, εμείς περιμένουμε τη λογοδοσία. Δεν περιμένουμε, κύριε Μητσοτάκη, από τον Πρωθυπουργό της χώρας ένα ρεπορτάζ σαραντάλεπτο για το τι συνέβη. Το έχουμε ζήσει. Το ζουν πολύ χειρότερα από εμάς οι άνθρωποι που είναι δίπλα στις πυρκαγιές, που έχασαν περιουσίες, που εκκένωσαν νοσοκομείο.
Αλήθεια είναι επιτυχία σας το ότι εκκενώθηκε ένα νοσοκομείο; Είναι επιτυχία της Κυβέρνησης; Δηλαδή το ότι την τρίτη ημέρα της πυρκαγιάς δεν διαχειριστήκατε τον κίνδυνο της πυρκαγιάς στον Έβρο και έφτασε στο νοσοκομείο, ώστε να αναγκαστούν –μπράβο τους!- οι υγειονομικοί, οι γιατροί να το εκκενώσουν, είναι δική σας επιτυχία; Όχι! Μειονέκτημά σας είναι, κύριε Μητσοτάκη. Δεν είναι επιτυχία. Δεν είναι επιτυχία το ότι φυγαδεύσατε τα αεροπλάνα από τη Νέα Αγχίαλο για να μην κινδυνεύσουν και ανατινάχτηκε μόνο η αποθήκη των πυρομαχικών. Όχι, μειονέκτημα της χώρας είναι. Εκθέσατε τη χώρα.
Για αυτό μας βλέπετε με αυτή την ένταση. Γιατί εκθέτετε τη χώρα, την ασφάλεια των πολιτών, την ασφάλεια των εγκαταστάσεων. Δεν είναι αυτά επιτυχίες. Πρέπει να ντρεπόμαστε και εσείς λίγο παραπάνω από εμάς, γιατί έχετε την ευθύνη του Πρωθυπουργού. Γιατί και εμείς στεναχωριόμαστε για τη χώρα μας.
Σας είπε κανείς ότι είμαστε χαρούμενοι που μιλάμε για καταστροφές; Όχι, εμείς θέλουμε να προοδεύει η πατρίδα μας και να προσθέτουμε στην πρόοδο με την κριτική μας ως αντιπολίτευση, ως πολιτικά πρόσωπα. Δεν μας το επιτρέπετε όμως.
Και να πω κάτι; Κάποια στιγμή εσείς λαϊκίζοντας σε θέματα φυσικής καταστροφής ήρθατε και ζητήσατε παραιτήσεις για την ευθύνη. Πού είναι τώρα οι παραιτήσεις; Το είχατε απαιτήσει, ότι δεν υπάρχει πολιτική ευθύνη χωρίς παραιτήσεις. Οφείλω να πω ότι παραιτήσατε τον κ. Μηταράκη για κάτι πολύ μικρότερο, αλλά αυτό είναι δική σας δουλειά. Περιμένουμε λοιπόν και τη λογοδοσία και την ευθύνη.
Μετά από τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης -το έχουμε ξαναπεί- και επειδή δεν είστε νέα κυβέρνηση, δεν υπάρχει χώρος και χρόνος ούτε για δικαιολογίες ούτε για συγγνώμη. Και δυστυχώς οι νέες εξαγγελίες δεν είναι αξιόπιστες, γιατί τις έχετε κάνει δύο, τρεις φορές. Και έτσι δεν είναι μόνο το πρόβλημα της δικής σας αξιοπιστίας. Εγώ στεναχωριέμαι, κύριε Μητσοτάκη, γιατί θίγετε ως πολιτικό πρόσωπο την αξιοπιστία της πολιτικής και των υπόλοιπων πολιτικών. Δεν μας πιστεύει ο κόσμος! Γιατί αυτά που είπατε το 2021, δεν έγιναν. Αυτά που είπατε το 2022, δεν έγιναν. Αυτά που είπατε το 2019, δεν έγιναν. Και τώρα ο κόσμος κινδύνευσε. Αυτό ξέρετε, είναι ρωγμή στο υπόβαθρο της της πολιτικής.
Και εκ των υστέρων είναι γεγονός, θα κάνετε ό,τι μπορείτε για να αποφύγετε το πολιτικό κόστος. Για ποιο λόγο; Γιατί δεν μπορείτε να εγγυηθείτε την υποχρέωση που έχει η πολιτεία, το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών. Δεν μπορείτε να το εγγυηθείτε. Γιατί αυτό δεν εμπεδώνετε με συγγνώμες ή με τις αποκαλύψεις που έχουμε τώρα τελευταία για το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών. Δεν υπάρχει ασφάλεια. Βγήκαν πορίσματα. Γιατί σίγουρα δεν εμπεδώνεται αίσθημα ασφάλειας με την ανατίναξη πυρομαχικών σε μία από τις κρισιμότερες αμυντικές εγκαταστάσεις της χώρας. Ούτε βέβαια υπάρχει αίσθημα ασφάλειας όταν πάνω από εκατό ακροδεξιοί Κροάτες χούλιγκαν διασχίζουν όλη τη χώρα για μια αποστολή θανάτου και σχέδιο δολοφονίας. Ούτε και με τον αποκλεισμό δεκάδων, για να μην πω εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στην εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου για τη μη αποτελεσματική διαχείριση του ατυχήματος με το βυτιοφόρο, ούτε φυσικά με τις πρόσφατες πυρκαγιές. Αυτά είναι πρόσφατα όλα και είναι επιτελικά επιτεύγματα της Κυβέρνησής σας.
Κύριε Πρωθυπουργέ, ας το ξεκαθαρίσουμε. Προφανώς και συμφωνούμε ότι υπάρχει κλιματική κρίση και εντεινόμενη, γιατί πρέπει να ξεκινήσουμε από κάποια βασικά ζητήματα της πολιτικής. Ο Αλέξης Τσίπρας από αυτό το Βήμα το 2021 στην αντίστοιχη συζήτηση σας είχε προειδοποιήσει ως εξής: «Δεν πρέπει να δικαιολογείτε την ανεπάρκειά σας επικαλούμενος κάθε φορά την κλιματική κρίση, γιατί ευτελίζετε τη σημασία που δίνουν στην αντιμετώπισή της και οι πολίτες και η πολιτεία». Και εσείς συνεχίζετε. Πρέπει να το καταλάβετε. Δημιουργείτε μια γενικότερη αναξιοπιστία και -οφείλω να πω- καλλιεργείτε και την παραδοξολογία για το ζήτημα αυτό. Έχετε ευθύνη για αυτό το θέμα, γιατί είναι πολύ σημαντικό. Και δυστυχώς κάνετε την κλιματική κρίση μια βολική δικαιολογία ομιλία και ένα κυβερνητικό άλλοθι. Συμφωνώ απολύτως.
Η κλιματική κρίση όμως είναι εδώ και το έχουμε συζητήσει πολλές φορές στη Βουλή. Οφείλω να σας πω ότι η εθνική στρατηγική για την προσαρμογή στην κλιματική κρίση νομοθετήθηκε από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2016 με ένα πολύ προχωρημένο νομοθέτημα που τότε ήταν κορυφαίοι επιστήμονες, η Τράπεζα της Ελλάδας. Δεν είναι η πρώτη φορά που το συζητάμε. Εσείς κάνετε λες και ανακαλύψατε τον τροχό. Όταν κάποτε μιλάγαμε για κλιματική κρίση και επιπτώσεις της, δεν συμφωνούσατε. Μετά πήγατε στον ΟΗΕ και το παραδεχθήκατε το 2019.
Επειδή όμως ακούσαμε τα ίδια ακριβώς και πέρυσι στην Δαδιά, όταν επισκέφθηκα και εγώ προσωπικά τον χώρο και την πέμπτη μέρα βρήκαμε ότι δεν έχει γίνει ακόμα καν κήρυξη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, οφείλω να πω το εξής που είναι νομίζω κεντρικό στη συζήτησή μας: Δυστυχώς με την Κυβέρνησή σας το πάθημα δεν έγινε μάθημα και είναι πάθημα όλης της χώρας. Δεν είναι δικό σας! Γι’ αυτό μας βλέπετε να ανησυχούμε. Μην αναζητείτε λοιπόν άλλοθι σε εξωγενείς λόγους και παράγοντες, ότι πάντα κάποιος άλλος φταίει. Μία φταίει η ένταση των φαινομένων, μία φταίει η κλιματική κρίση, φταίνε οι εμπρησμοί από αμέλεια ή από πρόθεση που υπήρχαν στην ελληνική ιστορία. Δεν θέλω να σας καλωσορίσω για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Υπήρχαν. Και τώρα τελευταία βλέπω ότι φταίνε και σενάρια συνωμοσίας. Θα αναφερθώ όμως στη δευτεροομιλία μου για αυτό.
Γιατί και αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο που κάνετε. Γιατί εγώ γνωρίζω την αναφορά για την έναρξη στον Έβρο από κεραυνό. Αλλά θα αναφερθώ στη συνέχεια με στοιχεία. Γιατί εσείς δεν έχετε στοιχεία όταν μιλάτε. Και αυτό είναι διπλά επικίνδυνο. Όμως η ευθύνη είναι δική σας και δεν είστε καινούργια Κυβέρνηση. Κυβερνάτε τέσσερα χρόνια τώρα και αντίστοιχες δικαιολογίες επικαλεστήκατε το 2021 όταν υπήρχαν 1,3 εκατομμύρια στρέμματα καμένες εκτάσεις. Οι επιστήμονες μίλαγαν για την κρισιμότητα της κλιματικής κρίσης, για το ότι η Ελλάδα είναι hot spot κλιματική αλλαγής. Και ερχόμαστε σήμερα και μας μιλάτε πάλι για ανεπάρκειες της πολιτείας και για τον αναγκαίο εκσυγχρονισμό.
Και ρωτώ Από ποιον παραλάβατε την κυβέρνηση πριν από δύο μήνες; Δεν ήσασταν εσείς κυβέρνηση; Σε λίγο είστε ικανός να μας πείτε ότι παραλάβατε καμένη γη. Όμως όσο κάνετε επικοινωνιακή διαχείριση των ελλειμμάτων, στερείτε από τη χώρα σοβαρές μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται. Άρα στερείτε από τους πολίτες την πρόοδο. Για μας επειδή θέλουμε να είναι επαρκής η χώρα μας, ακόμα και έτσι είναι χρήσιμη αυτή η συζήτηση. Εμείς θέλουμε αναβάθμιση των εργαλείων της πολιτείας. Και το πρόβλημα ξέρετε είναι το εξής: Θέλουμε και συνέχεια της πολιτείας την οποία εσείς δεν υπηρετήσατε. Γιατί;
Γιατί παραλάβατε δασική στρατηγική το 2019 και παραλάβατε θεσμοθετημένη δημόσια πολιτική πρόληψης πυρκαγιών και την ακυρώσατε, την παγώσατε. Είχε θυμάμαι τότε, 140 εκατομμύρια ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και προσλήψεις πεντακοσίων δασολόγων και δασοπόνων και τα σταματήσατε. Ήταν θεσμικά κατοχυρωμένα. Ήταν δημοσιευμένα, κύριε Καλαφάτη. Υπήρχαν σε θεσμικά έγγραφα, σε Φύλλα Εφημερίδας Κυβέρνησης.
Εμείς φροντίσαμε όσο επέτρεπαν οι μνημονιακές συνθήκες και όσο υπήρχε τότε χρόνος και περιθώριο, να εξοπλίσουμε τη χώρα, να την θωρακίσουμε. Δυστυχώς όμως όλα αυτά έμειναν στα συρτάρια, τα παγώσατε. Και το αποτέλεσμα το βλέπουμε. Σας έχει ξεπεράσει η κατάσταση και έχουμε πλέον μεγάλες απώλειες και σε ζωές και ρεκόρ καμένων εκτάσεων. Δεν είναι εύκολο να συζητάμε για τη χώρα μας και βλέπουμε τα στοιχεία του EFFIS ότι η χώρα μας έχει αναντίστοιχα με τις άλλες χώρες μεγαλύτερες εκτάσεις καμένες από το μέσο όρο -τριπλάσιο βλέπω- τουλάχιστον της τελευταίας 15ετίας. Και είναι τα ευρωπαϊκά στοιχεία αυτά.
Θέλω όμως να συζητήσουμε για κάτι πιο συγκεκριμένο που φορά τον ακριτικό Έβρο, στον οποίο απ’ ότι θυμάμαι ήσασταν και υποψήφιος Βουλευτής, κύριε Μητσοτάκη.
Σας είπα για το νοσοκομείο ότι δεν ήταν σίγουρα επιτυχία σας. Όμως προσέξτε. Δομήσατε μία στρατηγική ότι ο ακριτικός Έβρος θα είναι πυλώνας ασφάλειας και προόδου της χώρας μας, ότι θα είναι ένα συγκοινωνιακός και ενεργειακός κόμβος, ότι θα είναι η πύλη της Ευρώπης. Τα είχατε υποσχεθεί όλα αυτά. Και τώρα ο Έβρος ακόμα και σήμερα, τι είναι; Είναι συνώνυμο δυστυχώς της καταστροφής. Είναι συνώνυμο της αγωνίας. Είναι συνώνυμο της ανασφάλειας.
Είπατε ότι για συμβολικούς και ουσιαστικούς λόγους θα κατεβείτε υποψήφιος στον Έβρο. Τώρα τι ζουν οι πολίτες στον Έβρο για τους λόγους για τους οποίους ήσασταν υποψήφιος εκεί; Ζουν τις επιπτώσεις των λόγων που επικαλεστήκατε, αλλά ζουν και τα τραγικά αποτελέσματα πολιτικής σας.
Και οφείλω να πω ότι δεν πάει στον Έβρο. Είναι η δέκατη τρίτη μέρα σήμερα. Αύριο μάθαμε ότι θα πάτε στην Ρόδο, προφανώς κατόπιν εορτής, για να δικαιολογήσετε τα αδικαιολόγητα. Γιατί και εκεί δεν είναι επιτυχία το ότι εκκενώσατε από τα παράλια δεκάδες χιλιάδες πολίτες. Είναι αποτυχία το ότι έφτασε η φωτιά στα παράλια. Είναι η αποτυχία της στρατηγικής ότι σβήνει η φωτιά στην θάλασσα. Και αυτά πρέπει να συζητήσουμε. Αυτά πρέπει να αλλάξουμε, όχι να λέμε τι καλά που πήραμε τον κόσμο με πλωτά μέσα, που κινδύνευσαν οι τουρίστες ή που μεταδόθηκε μια τέτοια εικόνα για τη χώρα. Δεν θέλουμε να συμβαίνουν τέτοια.
Γιατί πρέπει να πω ότι εκτός από εσάς που δεν έχετε πάει στον Έβρο και ο κ. Κικίλιας που πήγε, από το ελικόπτερο είδε την κατάσταση. Δεν μίλησε με τους πολίτες και τους επαγγελματίες. Εμείς όμως πήγαμε και είδαμε απόγνωση, είδαμε θυμό, είδαμε ανασφάλεια, είδαμε καμένες παραγωγικές μονάδες, καμένα σχολεία. Και ήταν μόνο η έκτη μέρα που εξελισσόταν η πυρκαγιά. Και ήδη το θέμα –πρέπει να πω- με πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ και του Κώστα Αρβανίτη έχει πάει στο ευρωκοινοβούλιο. Εμείς λοιπόν παίρνουμε πρωτοβουλίες.
Λέω λοιπόν ότι έχουμε μία καταστροφή στη χώρα μας η οποία είναι ανυπολόγιστη και ακούμε και πιστεύουμε τον φόβο της επιστημονικής κοινότητας ότι το δάσος της Δαδιάς δεν θα το ξαναδούμε. Αυτή τη μεγάλη οικολογική καταστροφή ενός μοναδικού παγκόσμια προστατευόμενο οικότοπο. Βλέπουμε και τα στοιχεία των καταστροφών. Τα ίδια με τα ευρωπαϊκά ανακοίνωσε και το εθνικό Αστεροσκοπείο. Φτάσατε βέβαια στο σημείο να αμφισβητήσετε ακόμα και τα στοιχεία του Αστεροσκοπείου με δηλώσεις και του ΥΠΕΝ και της κυρίας Βούλτεψη. Γιατί άραγε; αυτό Επειδή έδειχναν τα στοιχεία ότι με 50% λιγότερες μεγάλες πυρκαγιές είχαμε τριπλάσια έκταση καμένων εκτάσεων; Εμείς οφείλω να πω ότι συντασσόμαστε με κάθε λέξη της ανακοίνωσης του Αστεροσκοπείου που ξεκαθαρίζει ότι είναι υποχρέωση της επιστήμης να ενημερώνει την πολιτεία και την κοινωνία και να τους στηρίζει. Αλίμονο αν δεν είναι αυτό υποχρέωση της επιστήμης και αν είναι δουλειά της πολιτείας και των πολιτικών να φιμώνουν την επιστήμη όμως επιδιώκετε όταν δεν σας συμφέρει! Γιατί σας ενοχλεί η αλήθεια και σας εκθέτει η αλήθεια.
Αλήθεια τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχθές πάλι για τη μεγαλύτερη σε έκταση πυρκαγιά της Ευρώπης στον Έβρο, θα τα διαψεύσετε και αυτά, γιατί δεν σας συμφέρουν;
Η χώρα όμως είναι αθωράκιστη και τρέχετε να καλύψετε ελλείψεις. Γιατί; Γιατί έρχεστε σήμερα να παραδεχτείτε ότι –προσέξετε αυτό είναι κομβικό- τον Ιούλιο που είπατε ότι είμαστε έτοιμοι και κάναμε το καλύτερο δυνατό σε σχέση με κάθε άλλη χρονιά, υπήρξαν πλέον δύο εξηγήσεις: Ή δεν ξέρατε, το οποίο είναι επικίνδυνο να κάνετε τέτοιες δηλώσεις ενώ δεν ξέρατε ή ξέρατε και παραπλανούσατε.
Κύριε Μητσοτάκη, εάν είστε ένας Πρωθυπουργός που εξαγγέλλει επάρκεια μέσων και ετοιμότητα ενώ δεν γνωρίζει, είστε επικίνδυνος. Αν είστε ένας Πρωθυπουργός που γνωρίζει ότι δεν υπάρχει επάρκεια μέσων και παραπλανεί, είναι και αυτό το ίδιο επικίνδυνο. Εγώ θέλω στην δευτερολογία σας να μας απαντήσετε τι από τα δύο ισχύει.
Στις αρχές Ιουλίου που πήγατε στο αρμόδιο Υπουργείο και είπατε ότι έχουμε κάνει το καλύτερο δυνατό και τα περισσότερα από κάθε άλλη χρονιά, γνωρίζατε την ανεπάρκεια ή δεν την γνωρίζατε; Γνωρίζατε ότι υπάρχει περίπτωση να υπάρχουν κλιματικά φαινόμενα τα οποία δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε όπως παραδεχθήκατε σήμερα ή δεν γνωρίζατε; Ότι παραδεχθείτε από τα δύο είναι επικίνδυνο. Διότι πράγματι μας μεταφέρθηκε και εμάς ότι δεν περιμένατε αυτή την έκταση των κλιματικών φαινομένων, ενώ είχατε επικαλεστεί το 2021 τα ακραία φαινόμενα κλιματικής κρίσης. Τελικά τι ισχύει; Πότε μας λέγατε την αλήθεια;
Να μιλήσουμε όμως με συγκεκριμένες προτεραιότητες και με συγκεκριμένες αποδείξεις. Πρώτον, επειδή θέλουμε αποδείξεις ότι στη συζήτηση για να πάρουμε μέτρα. Δεν είναι προτεραιότητά σας η ενίσχυση της πυροσβεστικής υπηρεσίας. Όχι, κύριε Μητσοτάκη, δεν είναι. Πρώτον, διότι σήμερα με το οργανόγραμμα της πυροσβεστικής το επίσημο δημοσιευμένο σε ΠΔ, έχουμε 3.600 κενά. Δεν δίνεις τη μάχη απέναντι στην κλιματική κρίση και σε έκτακτο ακραίο καύσωνα με 3.600 κενά στην πυροσβεστική. Δεν είστε έτσι έτοιμοι για τα ακραία φαινόμενα, τα οποία επικαλεστήκατε στην ομιλία σας. Θα έπρεπε τουλάχιστον αυτά που λένε τα Προεδρικά Διατάγματα που δημοσιεύθηκαν στη δική σας κυβέρνηση να τα σέβεστε. Και σίγουρα δεν αφήνεις εκτός πυροσβεστικής δυόμισι χιλιάδες τουλάχιστον συμβασιούχους και τους απολύεις στο τέλος του Οκτωβρίου και μάλιστα τους αντιμετωπίζεις με ΜΑΤ και με αύρες έξω από το Υπουργείο όταν διεκδικούν μόνιμη εργασία, γιατί έγινε με την κυβέρνησή σας.
Ναι, υπάρχει αύξηση των εναέριων μέσων. Βλέπετε όμως ότι δεν φτάνουν; Γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι δεν φτάνουν μόνο τα εναέρια και πιθανά και τα νούμερα τους σήμερα δεν είναι επαρκή. Γιατί μας είπατε και εσείς ότι υπήρχαν σε ακραία σημεία της γεωγραφίας της χώρας μας παράλληλες πυρκαγιές που δεν μπορούσατε να αντιμετωπίσετε; Άρα υπάρχουν ελλείψεις και στα εναέρια και στα επίγεια.
Και εγώ αναρωτιέμαι: Αφού τόσο πολύ θέλετε να υποστηρίξετε, κύριε Κικίλια, την πυροσβεστική υπηρεσία, γιατί δεν είπατε στις προγραμματικές δηλώσεις έστω μία κουβέντα για προσλήψεις; Και ήρθατε μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές Ιουλίου και αναφερθήκατε σε πεντακόσιες προσλήψεις και σήμερα ο Πρωθυπουργός είπε χίλιες;
Μετά τις καταστροφές; Αυτό δεν είναι θέμα αξιοπιστίας; Μην συγκρίνετε τον αριθμό των πυροσβεστών με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που γίνεται πρόληψη. Διότι αυτά τα βλέπουμε όλα μαζί και θα αναφερθώ σε αυτά. Όμως, αφού λέτε ότι τιμάτε τον αγώνα που δίνουν οι πυροσβέστες στα μέτωπα -κι εγώ συμφωνώ μαζί σας- πώς δικαιολογείτε την ανακοίνωση της Ένωσης Υπαλλήλων του Πυροσβεστικού Σώματος της Περιφέρειας Ηπείρου που κάνει λόγο για εξόντωση πυροσβεστών, όταν εδώ και δέκα μέρες δέκα πυροσβέστες –ακούστε το αυτό- καλούνται καθημερινά να καλύψουν αποστάσεις άνω των χιλίων διακοσίων χιλιομέτρων, γιατί πηγαίνουν από τα Γιάννενα στον Έβρο και επιστρέφουν, γιατί δεν υπάρχει πρόβλεψη για τη διαμονή τους; Έτσι στηρίζετε τους ανθρώπους του μετώπου; Θέλω να τους χειροκροτούμε μαζί, αλλά πρέπει να είμαι συνεπής.
Εγώ αυτό το διάβασα, αλλά μιας και μιλάμε για το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, αφού πιστεύετε ότι είναι τόσο κρίσιμο και θέλατε να το στηρίξετε, γιατί το αφήσατε χωρίς οργανόγραμμα; Διότι πρέπει να πω ότι ιδρύθηκε το 2021 για να στηρίξετε την ανεπάρκεια εκείνης της περιόδου στις πυρκαγιές. Χωρίς οργανόγραμμα; Και μάλιστα διασπάσατε την πολιτική για το κλίμα αφαιρώντας την από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Δεν ενισχύσατε πολιτικές, διασπάσατε πολιτικές.
Ταυτόχρονα, έχετε απορρίψει τη δική μας πρόταση για την Εθνική Αρχή Πολιτικής Προστασίας, που στηρίχθηκε στο πόρισμα Γκολντάμερ, φέρατε έναν δικό σας νόμο το 2020 για την πολιτική προστασία, τον ψηφίσατε και τον κρατάτε ανενεργό. Πάρα πολύ ωραία, πάρα πολύ ωραία, αριστεία κυριολεκτικά.
Όσον αφορά δε τα έργα πολιτικής προστασίας, δεν προχωρήσατε στην απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά όπως προέκυψε από τον κοινοβουλευτικό έλεγχο που έκανε από τον ΣΥΡΙΖΑ έχετε απορρόφηση μόλις 0,5%. Αυτή είναι λοιπόν η προσοχή που δίνετε στην πολιτική προστασία.
Πάμε λοιπόν στην πρόληψη. Όπως ήδη ανέφερα, παρότι παραλάβατε εθνική πολιτική, δημόσια πολιτική για την πρόληψη των πυρκαγιών, 2019 με 2021 τη βάλατε στο συρτάρι, δεν κάνατε προσλήψεις, δεν ενεργοποιήσατε το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Αυτά έλεγε το πόρισμα Γκολντάμερ. Διότι εμείς θέλουμε να είμαστε συνεπείς.
Και όπως βλέπουμε από τη Δαδιά, τώρα που προχώρησε το πρόγραμμα ANTI-NERO, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές -έπρεπε να πάθουμε για να μάθετε, να πάθει η Ελλάδα για να μάθετε εσείς- προχωράει μόνο σε αντιπυρικές ζώνες και δρόμους και καθαρισμό κοντά στους δρόμους και όχι προς τα μέσα. Δεν μπαίνει δηλαδή μέσα στον χώρο των δασικών εκτάσεων. Αυτό έχει κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο, και αν χρειαστεί θα το φέρω στη δευτερολογία μου, και από ανεξάρτητους επιστήμονες της Επιτροπής Γκολντάμερ. Άρα γίνεται λανθασμένα και το έργο της πρόληψης ή περιορισμένα.
Ταυτόχρονα, δεν ενισχύσατε τις δασικές υπηρεσίες γιατί σταματήσατε τις πεντακόσιες προσλήψεις δασολόγων και δασοπόνων, έγιναν μόνο συνταξιοδοτήσεις, και ενώ κάνατε, με πρόχειρο τρόπο και αποσπασματικό, τη μεταφορά των δασικών υπηρεσιών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, αφήσατε –ακούστε!- τις δασικές υπηρεσίες χωρίς διοικητική στήριξη, χωρίς υπαλλήλους για το διοικητικό-οικονομικό και τώρα με χίλια προβλήματα προσπαθούν οι δασολόγοι-δασοπόνοι να παίξουν αυτόν τον ρόλο, με αποτέλεσμα να εκκρεμούν ακόμη δεδουλευμένα και υπερωρίες των προγραμμάτων του 2021 και του 2022. Αυτή είναι η φροντίδα για τις δασικές υπηρεσίες. Και σταματήσατε τους πέντε χιλιάδες εργαζόμενους στο πρόγραμμα δασοπροστασίας, που έτρεχε το 2018 και το 2019, ενώ για τα δύο πρώτα χρόνια παγώσατε τους δασικούς χάρτες και τώρα έχουμε έναν κυκεώνα εκκρεμοτήτων, αντιρρήσεων, προβλημάτων, ενώ και οι οικιστικές πυκνώσεις, κι αυτές, πάνε στο πουθενά.
Πού βρίσκεται ο συνολικός σχεδιασμός για την κλιματική κρίση; Ο συνολικός σχεδιασμός λοιπόν της εθνικής στρατηγικής του 2016, ενώ εμείς βρήκαμε χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το πρόγραμμα ADAPT, ένα πιλοτικό πρόγραμμα LIFE, για να επικαιροποιηθεί, προφανώς δεν έχει επικαιροποιηθεί. Διότι έπρεπε να επιταχύνετε τα βήματα, ακόμη και αυτά που αφήσαμε εμείς. Διότι εμείς τουλάχιστον ξεκινήσαμε βηματισμούς.
Σήμερα όμως κοιτάμε τις εξελίξεις και τις τραγικές συνέπειες και οφείλω να σας πω ότι επιπλέον των θεμάτων της πρόληψης, της πολιτικής προστασίας και της πυρόσβεσης προκύπτει ένα μεγάλο ζήτημα για τις προστατευόμενες περιοχές. Διότι έχουμε τον πυρήνα μιας περιοχής NATURA, αλλά και στην Πάρνηθα και σε άλλες περιοχές, που έχει πληγεί, και στη Βοιωτία νομίζω. Είναι αρκετές οι περιοχές. Πώς θα γίνει η αποκατάσταση των προστατευόμενων περιοχών, όταν παγώσατε τις ανατεθειμένες από το 2019 διαχειριστικές μελέτες στα ειδικά περιβαλλοντικά σχέδια, τις ΕΠΜ, για τις περιοχές NATURA; Θα έπρεπε να είναι ήδη προεδρικά διατάγματα και σχέδια διαχείρισης. Δεν υπάρχουν όμως. Τα πάγωσε ο αντιπεριβαλλοντικός ν. 4685/2010.
Ακόμα και η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για τον Έβρο και τη Ροδόπη, που είναι η περιοχή που κινδυνεύει τώρα, σήμερα, η οποία δημοσιοποιήθηκε τον Δεκέμβρη του 2021, μπήκε στα συρτάρια και αγνοείται, ενώ θα μπορούσαμε να έχουμε ένα εργαλείο, ακόμη και αυτό. Είχα την τιμή να υπογράψω εγώ τη σύμβαση γι’ αυτές τις περιοχές.
Ποιος θα αναλάβει την αποκατάσταση; Μαθαίνουμε ότι θα φέρετε τον κ. Αμυρά. Τον κ. Αμυρά, ο οποίος ήταν συνυπεύθυνος για το ότι έκλεισε ο φορέας της περιοχής NATURA 2000 στη Δαδιά, γιατί έκλεισε ο φορέας της προστατευόμενης περιοχής στην Πάρνηθα. Πάρα πολύ ωραία, πάρα πολύ ωραία.
Γιατί δεν προχωράτε, έστω και τώρα, στην αποκατάσταση αυτού του ολέθριου λάθους; Γιατί δεν ξανασυγκροτείτε τα διοικητικά συμβούλια των φορέων προστατευόμενων περιοχών; Διότι γι’ αυτές τις περιοχές οφείλω να πω -και δεν θα παρεκκλίνω από την τοποθέτησή μου- ότι έχουμε και πληροφορίες για αδειοδοτήσεις έργων και αιολικών πάρκων μέσα στις ζώνες αποκλεισμού και στις ζώνες αυξημένης προστασίας, παρότι ακόμα και ο ΟΦΥΠΕΚΑ και οι περιβαλλοντικές υπηρεσίες του δημοσίου και της πολιτείας έχουν γνωμοδοτήσει αρνητικά.
Εδώ λοιπόν εγώ θέλω να πω και κάτι. Επειδή υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στις δασικές διαχειριστικές μελέτες που το 2019 ξεκινήσαμε και τη θεσμική επικαιροποίηση των προδιαγραφών, αλλά και στις αντιπυρικές μελέτες, που εμείς μάθαμε στη Ρόδο ότι δεν υπάρχουν καθόλου, χρειάζεται να παρέμβουμε με ένα συνολικό πλαίσιο θεσμικών αλλαγών στα θέματα περιβάλλοντος, δασικής πολιτικής, πυροπροστασίας και αντιμετώπισης.
Διότι είναι γεγονός ότι εσείς δεν προλάβατε τα τέσσερα χρόνια της διακυβέρνησής σας να κάνετε κάποια πράγματα, όπως δεν προλάβατε παραδείγματος χάριν να ενισχύσετε το ΕΚΑΒ και πρόσφατα νομοθετήσατε ότι οι πυροσβέστες θα παρέχουν υπηρεσίες στο ΕΚΑΒ, μιας και μιλάμε για πυροσβεστική.
Πρέπει να ομολογήσω όμως, κύριε Μητσοτάκη, -και θέλω να είμαι ειλικρινής- ότι κάποια πράγματα προλάβατε να τα κάνατε την πρώτη τετραετία, γιατί αυτά από ό,τι φαίνεται που μας είπατε εσείς δεν προλάβατε, το παραδεχτήκατε. Τι προλάβατε βέβαια; Προλάβατε να καταργήσετε το οκτάωρο και την αμοιβή των υπερωριών, προλάβατε να δώσετε ασυλία στους τραπεζίτες, να δώσετε επίσης ασυλία και στα funds, προλάβατε να ιδιωτικοποιήσετε ενεργειακές υποδομές, τη ΔΕΗ, να χάσουμε το διοικητικό συμβούλιο των ΕΛΠΕ, προλάβετε να αφήσετε την ακρίβεια να τρέχει, την αισχροκέρδεια, ιδιαίτερα στο καρτέλ ενέργειας, προλάβατε τις τελευταίες μέρες επίσης να έχουμε ακόμη και ακραία ακρίβεια στα καύσιμα, να κινδυνεύει το κόστος του ψωμιού. Προλάβατε όμως και να καταψηφίσετε τον νόμο για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος στο Ευρωκοινοβούλιο μαζί με τους ακροδεξιούς. Η Νέα Δημοκρατία το έκανε αυτό και οι Ευρωβουλευτές σας. Όλα αυτά είναι αποδείξεις.
Λοιπόν βλέπουμε ότι κάποια πράγματα προλάβατε να τα κάνετε, γιατί είπατε ότι στην πολιτική προστασία και στην πυρόσβεση δεν προλάβατε κάποια να τα κάνετε.
Όμως τι χρειάζεται να κάνουμε την επόμενη μέρα; Για να προχωράμε λιγάκι. Οι άνθρωποι στον Έβρο, κύριε Πρόεδρε, αλλά και σε όλη την Ελλάδα αγωνιούν για την επόμενη μέρα. Χρειάζεται λοιπόν ένα πρόγραμμα, ένα πλαίσιο αρωγής και αποκατάστασης. Δεν χρειάζεται να κάνετε σύσκεψη υπουργών για τα μέσα ενημέρωσης για κάτι που λέει η νομοθεσία, γιατί σε αυτήν που είδα την προχθεσινή προβλέπεται ήδη από τη νομοθεσία τι πρέπει να γίνει στις καμένες εκτάσεις. Είναι υποχρέωση του κράτους και οι αποζημιώσεις, και η αποκατάσταση και η οριοθέτηση των πυρόπληκτων περιοχών, τα αντιδιαβρωτικά-αντιπλημμυρικά έργα, είναι σε εγκύκλιο του 2017. Θυμάμαι ότι είχα την ευθύνη τότε. Και η κήρυξη του αναδασωτέου χαρακτήρα των καμένων εκτάσεων και η απαγόρευση των επιβαρυντικών χρήσεων.
Χρειάζεται όμως ένα σχέδιο ανόρθωσης της οικονομίας. Δεν ακούσαμε γι’ αυτό κάτι, μόνο για αποζημιώσεις ακούσαμε. Εμείς έχουμε καταθέσει μια πρόταση για τη Ρόδο. Θα ετοιμάσουμε και για τον Έβρο. Εγώ σας δίνω την πρόταση για τη Ρόδο, μιας και θα πάτε αύριο, για να τη δείτε, γιατί έχει στοιχεία πολύ σημαντικά. Την καταθέτω στα Πρακτικά.
(Στο σημείο αυτό ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία κ. Φάμελλος καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν έγγραφο, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Όμως χρειάζεται να δούμε και κάποια ειδικότερα μέτρα για τις προστατευόμενες περιοχές. Σας πρότεινα τη συγκρότηση ξανά των φορέων προστατευόμενων περιοχών αλλά και ειδικές μελέτες για την αποκατάσταση των περιοχών αυτών. Διότι δεν είναι εύκολο να αναταχθούν αυτά τα οικοσυστήματα και σίγουρα δεν αρκεί πολιτικά η τοποθέτηση ενός συντονιστή στο Μαξίμου στην Αθήνα. Σίγουρα όχι.
Αλλά εφόσον έχουν καθυστερήσει τόσο πολύ τα προεδρικά διατάγματα και τα σχέδια διαχείρισης για τις περιοχές NATURA, σας προτείνουμε ακόμη ένα μέτρο: να ανασταλεί η περιβαλλοντική αδειοδότηση όλων των έργων Α1 περιβαλλοντικής σημασίας, δηλαδή αυτά που είναι βαρύνουσας περιβαλλοντικής σημασίας, απ’ όλες τις περιοχές NATURA 2000 και ιδιαίτερα αυτές που επλήγησαν από τις πυρκαγιές. Αυτό θα είναι ένα μέτρο προστασίας. Το έχουμε προτείνει ήδη στο πρόγραμμά μας. Διότι ιδιαίτερα σε αυτές τις συνθήκες, όπως καταλαβαίνετε, στις καμένες εκτάσεις δεν μπορεί να γίνει και η απαιτούμενη ειδική οικολογική αξιολόγηση. Και να τελειώσετε τα προεδρικά διατάγματα γι’ αυτές τις περιοχές. Διότι μην ξεχνάτε ότι έχουμε ήδη μια καταγγελία και μια καταδίκη από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε θεσμικό επίπεδο, χρειαζόμαστε έναν σύγχρονο και λειτουργικό νόμο για την πολιτική προστασία. Ο νόμος του 2020 έχει παγώσει, γιατί εκτιμάται ότι έχει και κενά. Σας προτείνουμε να συζητήσετε πάνω στην πρόταση νόμου τη δικιά μας, που έχει και χαρακτηριστικά, αν θέλετε, μη κομματικής διοίκησης της πολιτικής προστασίας. Η κ. Γεροβασίλη θυμάται αυτήν την πρόταση. Και φέρτε όσες διορθώσεις χρειάζεται. Αλλά χρειάζεται και στελέχωση στην πολιτική προστασία. Αφού θα πάτε αύριο στη Ρόδο, ρωτήστε πόσα στελέχη έχει η περιφέρεια κι ο δήμος για την πολιτική προστασία. Εμείς ρωτήσαμε. Δεν έχουνε. Ένα ή δύο νομίζω είχαμε.
Επίσης πρέπει να πληρωθούν ταχύτατα τα κενά στην πυροσβεστική με προσλήψεις. Και εδώ, που πρέπει να αξιοποιήσετε την εμπειρία των συμβασιούχων, σας λέω ότι δεν πρέπει να μπει η προκρούστεια κλίνη της ηλικίας. Και είναι τραγικό και προκλητικό να καίγεται εδώ και δύο βδομάδες ο Έβρος και η Ροδόπη και απ’ ό,τι έμαθα οι Υπουργοί σας να εξαγγέλλουν στην περιοχή προσλήψεις συνοριοφυλάκων.
Με πυροσβέστες σβήνει η φωτιά, κύριε Μητσοτάκη, όχι με συνοριοφύλακες. Αυτό πρέπει να το καταλάβετε. Εδώ χρειαζόμαστε λύσεις και χρειάζεται μια στελέχωση η δασική υπηρεσία, και σε επιστήμονες, και σε διοικητικό προσωπικό, αλλά και σε δασοφύλακες, και πρέπει να ενισχυθούν και οι εθελοντές με καλύτερη εκπαίδευση, με εξοπλισμό, με προσομοίωση σεναρίων κινδύνου, και να υλοποιήσετε την κλιματική πολιτική στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τη χωροταξία, με τα δάση, με το φυσικό περιβάλλον και με την ενεργειακή πολιτική. Διότι πρέπει η πολιτική προστασία να είναι οριζόντια πολιτική και να έχει τα καταστατικά της αρχής που προτείναμε.
Όμως η κοινωνία αγωνιά και για λύσεις θεσμικές. Τι σημαίνει αυτό; Σας το είπα και στην τοποθέτησή μου, νομίζω, στο νομοσχέδιο για τη διευκόλυνση ψήφου αποδήμων. Χρειαζόμαστε έναν άλλο σχεδιασμό πολιτικής προστασίας. Να ενισχύσουμε την πρόληψη, τη δασική διαχείριση, αλλά θέλουμε νέα εργαλεία. Δεν χρειαζόμαστε μόνο απαντήσεις στα παλιά προβλήματα, που κι αυτές δεν έχετε δώσει.
Δηλαδή θέλουμε μεταρρυθμίσεις. Οι μεταρρυθμίσεις τι σημαίνουν; Θέλουμε νέα εθνική στρατηγική προσαρμογής στην κλιματική κρίση. Έχουμε καθυστερήσει -σας το θυμίζω, για να μην τρέχουμε τον χειμώνα- στα σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας που έπρεπε να επικαιροποιηθούν το 2021 και δεν το έχετε κάνει. Στην πολιτική προστασία όμως θέλουμε σχεδιασμό με σενάρια και ασκήσεις που δεν έχουν τρέξει στο πεδίο ακόμα, που να έχουν μέσα τους δήμους, τους εθελοντές και να έχουν στελέχη πολιτικής προστασίας και στην αυτοδιοίκηση.
Θέλουμε, παραδείγματος χάριν, αντιπυρικές μελέτες. Ρωτήστε στη Ρόδο, έχουμε αντιπυρική δασική μελέτη; Θέλουμε επιπλέον ειδικές αντιπυρικές μελέτες στα δασικά προστατευόμενα οικοσυστήματα, όπως ας πούμε στη Δαδιά. Και χρειαζόμαστε τα πιλοτικά έργα στη μεικτή ζώνη δάσους-κατοικίας, που τα είχαμε βάλει εμείς στην πολιτική πρόληψης πυρκαγιών το 2019 και δεν έχουν προχωρήσει, και πιθανά νέα σχέδια πυρασφάλειας για τους οικισμούς, που να διευρύνουν τη ζώνη πυρασφάλειας. Με τα νέα φαινόμενα πρέπει να διευρύνουμε τη ζώνη ή τις αποστάσεις κτιρίων από τα δέντρα ή τα είδη των δέντρων. Ναι, αυτά πρέπει να γίνουν προδιαγραφή όμως. Πρέπει να γίνουν σχεδιασμός.
Επίσης τα έργα πρόληψης να μην σταματάνε στον δασικό δρόμο γιατί βολεύει τον εργολάβο στο πρόγραμμα ANTI-NERO, γιατί έχουμε αυτές τις καταγγελίες, κύριε Μητσοτάκη. Ζητήστε να σας κρίνουν τα έργα πρόληψης. Σας καταθέτω λοιπόν προτάσεις. Και να γίνονται με διαφάνεια, όχι με αδιαφάνεια. Και να γίνονται από τις δασικές υπηρεσίες, όχι από το ΤΑΙΠΕΔ. Διότι θυμάμαι ότι ο εκλεκτός σας κ. Χαρδαλιάς, στην αρχή των έργων πρόληψης, είχε μπει με δική του εντολή στην προστατευόμενη περιοχή του Σχινιά χωρίς να πάρει έγκριση από τις δασικές υπηρεσίες για την παρέμβαση αυτή. Όχι, δεν θέλουμε τέτοια πρόληψη. Θέλουμε από τις δασικές υπηρεσίες να γίνεται η πρόληψη και θέλουμε ενίσχυση των κονδυλίων για να μπούνε μέσα στον τακτικό προϋπολογισμό και σε ενιαίο προγραμματισμό.
Και μην ψάχνετε για άλλοθι στους δήμους, γιατί το άκουσα κι αυτό. Προσέξτε: Μίλησε ο κύριος Πρωθυπουργός για ευθύνες των δήμων. Πήγα όμως στις Κασσιτερές, που υπάρχει σήμερα ένα όριο φωτιάς στη Ροδόπη, και μίλησα με τον Δήμαρχο Σαπών-Μαρωνείας. Η έκταση του δήμου αυτού είναι εξακόσια σαράντα ένα τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ξέρετε πόσα λεφτά πήρε για την πυροπροστασία; 25.000 ευρώ. Και ζητάει τα ρέστα σήμερα ο κ. Μητσοτάκης. Ναι, προφανώς να ελέγχονται οι δήμοι, προφανώς να ελέγχονται, και να χρηματοδοτούνται ή να χρηματοδοτείται καλύτερα η δασική υπηρεσία. Αλλά εσείς ούτε χρηματοδότηση κάνετε ούτε έλεγχο και ρίχνετε το βάρος στους άλλους.
Προφανώς χρειαζόμαστε στελέχωση και των δύο φορέων, δασική υπηρεσία και πυροσβεστική, αλλά χρειάζεται συνεργασία που επικαλεστήκατε ότι γίνεται και πρέπει να σας πω ότι προσωπικά εγώ και η κ. Γεροβασίλη είχαμε υπογράψει την υπουργική απόφαση για τη συνεργασία των δύο υπηρεσιών. Αλλά οι καταγγελίες που έχουμε –και ψάξτε το απολογιστικά- είναι ότι δεν γίνεται αυτή η συνεργασία.
Αντί αυτού -και κλείνω, κύριε Πρόεδρε- τι ακούμε; Ακούμε ότι θα έχουμε ανάδοχο στην αποκατάσταση των δασών, δηλαδή χορηγούς, δηλαδή αδυναμία της πολιτείας να αναλάβει τη θεσμική ευθύνη. Μάλιστα. Και θα γίνονται κατά το μέτρο του συμφέροντος και ενδιαφέροντος του χορηγού οι αποκαταστάσεις; Λέτε ότι θα εγκρίνονται από τη δασική υπηρεσία. Κι αυτά τα δάση που δεν έχουν χορηγό πώς θα αποκαθίστανται;
Δεν πρέπει εσείς να πείτε και να δεσμευτείτε ότι με τις ίδιες προδιαγραφές, με την ίδια προτεραιότητα, με το ίδιο χρονοδιάγραμμα θα γίνουν όλες οι αποκαταστάσεις, τα αντιπλημμυρικά-αντιδιαβρωτικά έργα; Αυτό δεν είναι πολιτεία;
Και μην μπλέκεστε με την αξιοποίηση του ιδιωτικού τομέα. Εμείς θέλουμε να το ξεκαθαρίσουμε: Ιδιώτες, με τη λογική, δασεργάτες, μελετητές, επαγγελματίες, δασικοί συνεταιρισμοί, και εργολαβικές εταιρείες και εργολάβοι δασολόγοι μπαίνουν στα δάση και δουλεύουν. Και δεν λέμε όχι. Αλλά με μελέτες, επίβλεψη και ευθύνη της δασικής υπηρεσίας, όχι κατά το δοκούν του συμφέροντος του αναδόχου, όχι μόνο για όσους προσελκύουν χορηγούς. Διότι στην αποκατάσταση και στη διαχείριση των δασικών εκτάσεων η προτεραιότητα δεν είναι το κέρδος, αλλά το κοινωνικό συμφέρον και η προστασία του περιβάλλοντος. Μια αδυνατισμένη δασική υπηρεσία χωρίς στελέχη σάς δίνει το δικαίωμα να μιλάτε και για ιδιωτική διαχείριση των δασών, όπως κάνει ο κ. Σκυλακάκης.
Εμείς χρειαζόμαστε στελέχωση, χρειαζόμαστε γνώση και μια πολιτεία που θα υλοποιεί τον σχεδιασμό και θα επιβάλλει τους κανόνες. Αυτή η πολιτεία μπορεί να είναι δημοκρατική και δίκαιη και να αξιοποιεί την καινοτομία για όφελος όλων και να εξασφαλίζει τα δημόσια κοινά αγαθά. Αυτή είναι η απάντηση στην πανδημία. Αυτή είναι η απάντηση στην ενεργειακή κρίση. Αυτή είναι η απάντηση στην κλιματική καταστροφή.
Διότι η ουσία της δικής σας πολιτικής, κύριε Μητσοτάκη, είναι ότι κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής σας η πολιτεία αδυνατίζει, ιδιωτικοποιείτε κομμάτια της λειτουργίας της πολιτείας και τελικά η πολιτεία γίνεται ένα «Γραφείο Μαξίμου» για να αναθέτει σε κολλητούς κομμάτια της διαχείρισης του δημοσίου εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος και εις βάρος του περιβάλλοντος. Και αυτό βλέπουμε με αδύνατη πυροσβεστική, αυτό βλέπουμε με αδύνατες δασικές υπηρεσίες, αυτό βλέπουμε με απούσα πολιτική προστασία. Αυτό είναι το αποτέλεσμα το οποίο συζητάμε σήμερα. Αυτό είναι το θέμα με το οποίο πρέπει να αναμετρηθείτε.
Εμείς θα συνεχίσουμε να καταθέτουμε αυτές τις προτάσεις, γιατί η κρίση δημιουργεί αβεβαιότητες. Και θα είναι τραγικό να επιμένετε ότι όλα θα λυθούν με τους ιδιώτες. Η πρότασή μας είναι η ισχυρή πολιτεία, γιατί οι ιδεοληψίες του δικού σας νεοφιλελευθερισμού έχουν φτάσει να καταστρέφουν και τους πνεύμονες της φύσης, αλλά να καταστρέφουν και τους φορείς και να δημιουργούν προβλήματα και στην οικονομία του τόπου, να αμφισβητούνται υποδομές όπως το νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης, όπως αμυντικές εγκαταστάσεις. Αυτά είναι αποτελέσματα τα οποία εμείς θέλουμε να τα προλάβουμε, να τα ανατρέψουμε και να λειτουργήσουμε προς όφελος της πατρίδας μας.
Κύριε Μητσοτάκη, θα περιμένουμε τη λογοδοσία της δευτερολογίας σας και την κατανομή ευθυνών, αλλά θα περιμένουμε να μας δώσετε και απαντήσεις για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν. Η νεολαία της χώρας μας, συνολικά η κοινωνία και η οικονομία, αλλά και η νεολαία που μας παρακολουθεί σήμερα περιμένει να δώσετε μια απάντηση: Μπορείτε να εξασφαλίσετε ότι στη χώρα μας θα υπάρχει πρόοδος και όχι ανασφάλεια; Μπορείτε να εξασφαλίσετε ότι θα ζούμε καλύτερα; Το φετινό καλοκαίρι και οι πυρκαγιές βεβαιώνουν για το αντίθετο.
Εμείς δεν θέλουμε να είμαστε μια ανασφαλής χώρα. Θέλουμε να είμαστε χώρα της ασφάλειας και της προόδου.
Ευχαριστώ πολύ, κυρίες και κύριοι.
Φωτογραφία: ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΣΩΤΗΡΗΣ / EUROKINISSI
