25 Ιανουαρίου 2024
Καλησπέρα σας, λυπάμαι πολύ που δεν μπόρεσα να είμαι μαζί σας απόψε στο ΜΕΤ, ένα από τα πιο σπουδαία μουσεία του κόσμου.
Πρόθεσή μου ήταν να είμαι εκεί για να μοιραστώ αυτή την εξαιρετικά σημαντική στιγμή όχι μόνο για το ΜΕΤ και το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, αλλά και για την ελληνική διασπορά στις Ηνωμένες Πολιτείες, για τον ελληνικό λαό και για τη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μας.
Δεν βρίσκομαι μαζί σας καθώς παλεύω ακόμα με έναν πυρετό και, ενώ αισθάνομαι καλύτερα, μου συνέστησαν να μην ταξιδέψω. Όμως σας διαβεβαιώνω ότι είμαι «μαζί σας πνευματικά», ακόμη και αν το «μαζί σας σωματικά» αποδεικνύεται λίγο πιο δύσκολο.
Κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω ευχαριστώντας τον Leonard Stern που συγκέντρωσε αυτή την εξαιρετική συλλογή. Leonard, το πάθος και η γενναιοδωρία σου κατέστησαν δυνατή αυτή τη συνεργασία.
Αγαπητοί φίλοι, ως Έλληνες είμαστε περιτριγυρισμένοι από την Ιστορία και ως Έλληνες έχουμε πλήρη επίγνωση της σημασίας αυτής της Ιστορίας. Γι’ αυτό και τέτοιες βραδιές έχουν σημασία, επειδή ως θεματοφύλακες της αρχαίας ιστορίας της Ελλάδας, η διατήρηση, η προστασία και η προβολή της ελληνικής αρχαιότητας δεν είναι απλώς σημαντική, είναι απαραβίαστη, αποτελεί καθήκον και δέσμευση που δεν πρέπει ποτέ να αθετηθεί.
Ναι, αυτό σημαίνει ότι μέρος της αποστολής μου ως Πρωθυπουργός αφορά τη διασφάλιση της επιστροφής των ελληνικών αρχαιοτήτων στην Ελλάδα. Σημαίνει όμως επίσης ότι έχω καθήκον να διασφαλίσω ότι σε αυτήν την προσπάθεια οι συλλογές αυτές θα είναι επίσης διαθέσιμες σε όσο το δυνατόν ευρύτερο κοινό.
Αυτό βέβαια δεν είναι απαραίτητα απλό. Η συζήτηση σχετικά με την επιστροφή, τον επαναπατρισμό, την ιδιοκτησία και τη δημόσια προσβασιμότητα έχει αποδειχθεί μερικές φορές πολύ διχαστική και οι συζητήσεις συχνά υπερβολικά αμφιλεγόμενες ή δυσάρεστες.
Αυτό που γιορτάζουμε σήμερα είναι πολύ διαφορετικό. Το αποτέλεσμα δύο και πλέον ετών δουλειάς, έχουμε καταλήξει σε μια συμφωνία που επικυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και η οποία αλλάζει προς το καλύτερο όλη τη συζήτηση.
Η συμφωνία αυτή σηματοδοτεί την έναρξη μιας 50ετούς συνεργασίας που αναγνωρίζει την κυριότητα της έκθεσης στην Ελλάδα, χωρίς προσφυγή στα δικαστήρια. Και διασφαλίζει ότι οι λέξεις «Δάνειο της Ελληνικής Δημοκρατίας – Υπουργείο Πολιτισμού» υιοθετούνται ως μέρος μιας τέτοιας συμφωνίας για πρώτη φορά διεθνώς. Αλλά, εξίσου σημαντικό είναι ότι φανερώνει ένα πλαίσιο νέων δυνατοτήτων γύρω από τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την αρχαιότητα.
Για πρώτη φορά αυτή η συλλογή θα παρουσιαστεί στη Νέα Υόρκη, αφού μέρος της είχε εκτεθεί στην Ελλάδα, την πατρίδα της. Πράγματι, από τα 161 έργα που εκτίθενται, 15 από τα σημαντικότερα έχουν ήδη βρεθεί τον τελευταίο χρόνο στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, σε μια παγκόσμια πρεμιέρα με τίτλο «Γυρισμός. Κυκλαδικοί θησαυροί στο ταξίδι της επιστροφής».
Ωστόσο, μια σύμπραξη δεν είναι μονόδρομος. Αρχαιότητες από τη μόνιμη συλλογή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης θα μετακινηθούν σταδιακά προς άλλη κατεύθυνση, φεύγοντας από την Ελλάδα με προορισμό τις δικές σας ακτές για πρώτη φορά.
Τα εγκαίνια αυτής της έκθεσης αποδεικνύουν ότι η προώθηση της αρχαιότητας μέσω σύμπραξης -μεταξύ μουσείων και μεταξύ κρατών- μπορεί πραγματικά να λειτουργήσει.
Κυρίες και κύριοι, αυτές οι αρχαιότητες δίνουν μια μοναδική εικόνα του κυκλαδικού πολιτισμού -μιας περιόδου που ξεκίνησε πριν από 5.000 χρόνια.
Αυτός είναι ο λόγος που λέω στον Max και την ομάδα του, στον έφορο Sean Hemingway, στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και στη Λίνα Μενδώνη και την ομάδα της στο ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού: σας ευχαριστώ που το κάνατε δυνατόν.
Αγαπητοί φίλοι, αυτή η συνεργασία θέτει νέα πρότυπα στην ευρύτερη συζήτηση για το πώς αντιμετωπίζουμε το ζήτημα του επαναπατρισμού των αρχαιοτήτων μας.
Επομένως, επιτρέψτε μου να κλείσω με αυτή τη σκέψη: καθώς εξετάζουμε το μέλλον των αρχαιοτήτων σε όλο τον κόσμο, θα πρέπει πάντα να αναγνωρίζουμε ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Καθεμία έχει τα δικά της μοναδικά χαρακτηριστικά και τη δική της βάση υποστηρικτικών στοιχείων.
Δεδομένου ότι οι αποδεικτικές διαδικασίες για οποιαδήποτε δικαστική διεκδίκηση γύρω από πολιτιστικά αγαθά είναι στις περισσότερες περιπτώσεις πολύ δύσκολες, δαπανηρές και περίπλοκες, μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση είναι συχνά η πιο πρακτική προσέγγιση.
Η σημερινή συνεργασία είναι το αποκορύφωμα αυτού του πραγματισμού. Αυτό έχει σημασία γιατί άλλοι παρακολουθούν και αναρωτιούνται τι άλλο είναι δυνατό.
Μιλάω φυσικά για τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Το πιο εμβληματικό, το πιο σημαντικό έκθεμα της Κλασικής Ελλάδας στο απόγειό της, που σήμερα δεν βρίσκονται στο σύνολό τους στην Ελλάδα.
Εδώ και δύο χρόνια, έχουμε εποικοδομητικές συζητήσεις με τον Πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου για μια πιθανή νέα συνεργασία που θα φέρει τα δύο μέρη των Γλυπτών μαζί, ως ένα, στην Αθήνα.
Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής, θα επιμείνουμε στην επανένωσή τους για πολλούς λόγους, αλλά ένας, κατά τη γνώμη μου, είναι ο πιο σημαντικός: διότι μόνο αν τα δούμε μαζί, in situ, στη σκιά της Ακρόπολης, μπορούμε να εκτιμήσουμε πραγματικά την τεράστια πολιτιστική τους σημασία για τον δυτικό πολιτισμό.
Πιστεύω ότι και οι δύο πλευρές το καταλαβαίνουν αυτό. Και πιστεύω ότι και οι δύο πλευρές έχουν το όραμα να δουν πέρα από τις διαφωνίες του παρελθόντος και να αγκαλιάσουν μια νέα εποχή συνεργασίας που θα είναι επωφελής για όλους.
Σας ευχαριστώ πολύ, εύχομαι σε όλους σας μια πολύ ευχάριστη βραδιά.
Αρχείο
Αρχείο Επιλέξτε μήνα Ιανουάριος 2024 Δεκέμβριος 2023 Νοέμβριος 2023 Οκτώβριος 2023 Σεπτέμβριος 2023 Αύγουστος 2023 Ιούλιος 2023 Ιούνιος 2023 Μάιος 2023 Απρίλιος 2023 Μάρτιος 2023 Φεβρουάριος 2023 Ιανουάριος 2023 Δεκέμβριος 2022 Νοέμβριος 2022 Οκτώβριος 2022 Σεπτέμβριος 2022 Αύγουστος 2022 Ιούλιος 2022 Ιούνιος 2022 Μάιος 2022 Απρίλιος 2022 Μάρτιος 2022 Φεβρουάριος 2022 Ιανουάριος 2022 Δεκέμβριος 2021 Νοέμβριος 2021 Οκτώβριος 2021 Σεπτέμβριος 2021 Αύγουστος 2021 Ιούλιος 2021 Ιούνιος 2021 Μάιος 2021 Απρίλιος 2021 Μάρτιος 2021 Φεβρουάριος 2021 Ιανουάριος 2021 Δεκέμβριος 2020 Νοέμβριος 2020 Οκτώβριος 2020 Σεπτέμβριος 2020 Αύγουστος 2020 Ιούλιος 2020 Ιούνιος 2020 Μάιος 2020 Απρίλιος 2020 Μάρτιος 2020 Φεβρουάριος 2020 Ιανουάριος 2020 Δεκέμβριος 2019 Νοέμβριος 2019 Οκτώβριος 2019 Σεπτέμβριος 2019 Αύγουστος 2019 Ιούλιος 2019 Ιούνιος 2019 Μάιος 2019 Απρίλιος 2019 Μάρτιος 2019 Φεβρουάριος 2019 Ιανουάριος 2019 Δεκέμβριος 2018 Νοέμβριος 2018 Οκτώβριος 2018 Σεπτέμβριος 2018 Αύγουστος 2018 Ιούλιος 2018 Ιούνιος 2018 Μάιος 2018 Απρίλιος 2018 Μάρτιος 2018 Φεβρουάριος 2018 Ιανουάριος 2018 Δεκέμβριος 2017 Νοέμβριος 2017 Οκτώβριος 2017 Σεπτέμβριος 2017 Αύγουστος 2017 Ιούλιος 2017 Ιούνιος 2017 Μάιος 2017 Απρίλιος 2017 Μάρτιος 2017 Φεβρουάριος 2017 Ιανουάριος 2017 Δεκέμβριος 2016 Νοέμβριος 2016 Οκτώβριος 2016 Σεπτέμβριος 2016 Αύγουστος 2016 Ιούλιος 2016 Ιούνιος 2016 Μάιος 2016 Απρίλιος 2016 Μάρτιος 2016 Φεβρουάριος 2016 Ιανουάριος 2016 Δεκέμβριος 2015 Νοέμβριος 2015 Οκτώβριος 2015 Σεπτέμβριος 2015 Αύγουστος 2015 Ιούλιος 2015 Ιούνιος 2015 Μάιος 2015 Απρίλιος 2015 Μάρτιος 2015 Φεβρουάριος 2015 Ιανουάριος 2015 Δεκέμβριος 2014 Νοέμβριος 2014 Οκτώβριος 2014 Σεπτέμβριος 2014 Αύγουστος 2014 Ιούλιος 2014 Ιούνιος 2014 Μάιος 2014 Απρίλιος 2014 Μάρτιος 2014 Φεβρουάριος 2014 Ιανουάριος 2014 Δεκέμβριος 2013 Νοέμβριος 2013 Οκτώβριος 2013 Σεπτέμβριος 2013 Αύγουστος 2013 Ιούλιος 2013 Ιούνιος 2013 Μάιος 2013 Απρίλιος 2013 Μάρτιος 2013 Φεβρουάριος 2013 Ιανουάριος 2013 Δεκέμβριος 2012 Νοέμβριος 2012 Οκτώβριος 2012 Σεπτέμβριος 2012 Αύγουστος 2012 Ιούλιος 2012 Ιούνιος 2012
