20 Φεβρουαρίου 2024
Είχα τη χαρά να υποδεχθώ στην Αθήνα την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο πλαίσιο της πρώτης επίσημης επίσκεψής της στη χώρα μας με αυτή της την ιδιότητα. Και φυσικά είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε όλα τα θέματα τα οποία απασχολούν την Ευρώπη, καθώς η συνεργασία μας είναι πάντα στενή και εποικοδομητική.
Απέχουμε, άλλωστε, λιγότερο από τέσσερις μήνες από τις ευρωεκλογές που στη χώρα μας θα λάβουν χώρα την 9η Ιουνίου. Πρόκειται για μία κομβική στιγμή, καθώς τότε θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί οι οποίοι θα αναμετρηθούν με τα στοιχήματα της Ευρώπης την επόμενη πενταετία. Στοιχήματα γεωπολιτικά, στοιχήματα οικονομικά, στοιχήματα τεχνολογικά, απέναντι στα οποία η Ευρώπη πρέπει να έχει τις δικές της απαντήσεις. Γι’ αυτό και αποκτά μεγάλη σημασία η οικοδόμηση της στρατηγικής αυτονομίας, όσο και η σφυρηλάτηση της κοινής πορείας των κρατών-μελών της.
Κλειδί αυτής της δημοκρατικής διαδικασίας, όπως είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με την κυρία Πρόεδρο, είναι προφανώς η συμμετοχή των πολιτών σε αυτήν. Και χαίρομαι ιδιαίτερα που σε αυτήν την κατεύθυνση, με ουσιαστικά τον πρώτο νόμο της δεύτερης κυβερνητικής μας θητείας, καθιερώθηκε στην Ελλάδα η επιστολική ψήφος. Έτσι, όλοι οι πολίτες, όχι μόνο εκτός αλλά και εντός των συνόρων, θα μπορούν να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία, αν για οποιοδήποτε λόγο δεν μπορούν ή δυσκολεύονται να προσέλθουν στα εκλογικά τμήματα. Η σχετική πλατφόρμα άνοιξε χθες και είναι απλή, εύκολη και γρήγορη.
Θεωρώ ότι αυτή είναι μία επιλογή ευθύνης, είναι μία επιλογή που ενθαρρύνει τη λαϊκή έκφραση, ενισχύοντας παράλληλα τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς στο εσωτερικό της ευρωπαϊκής οικογένειας, μαζί βέβαια και με το διάλογο για τα κοινά μας προβλήματα. Ένας διάλογος ο οποίος πρέπει να διεξάγεται πάντα με ευθύνη και σίγουρα πέρα από μικροκομματικές σκοπιμότητες, που συχνά μπορεί να δημιουργούν και ψευδείς εντυπώσεις, και πέρα από μύθους που οδηγούν σε ανυπόστατα συμπεράσματα.
Επιμένω σε αυτό, καθώς η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια βρέθηκε συχνά στο επίκεντρο συκοφαντιών, πότε με ανύπαρκτες υποθέσεις -όπως αυτή της μικρής Μαρίας στον Έβρο, που αποδείχθηκε ότι ήταν μια σκηνοθεσία αδίστακτων διακινητών μεταναστών- και πότε με μεθοδεύσεις και καταγγελίες για το κράτος δικαίου το οποίο είναι ισχυρότερο παρά ποτέ στη χώρα μας. Και είναι ενέργειες, οι οποίες ενόχλησαν τόσο στην πατρίδα μας ώστε να πάρουν σκληρή απάντηση και από την ίδια την Δικαιοσύνη, από τον ίδιο τον Άρειο Πάγο.
Και από την άλλη πλευρά, μοιάζει τουλάχιστον παράδοξο κάποιες δυνάμεις στη χώρα μας, οι οποίες άλλοτε συντάχθηκαν με τα πιο αντιευρωπαϊκά, τα πιο αντιλαϊκιστικά συνθήματα, να εμφανίζονται αίφνης ως υπερασπιστές των δημοκρατικών αξιών και της Δικαιοσύνης.
Θα το ξαναπώ για ακόμα μια φορά, καταρχήν είχαμε την ευκαιρία να το συζητήσουμε με την κα Πρόεδρο: τελικός κριτής της ποιότητας του κράτους δικαίου σε μια ευρωπαϊκή χώρα είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία διαθέτει και την αμεροληψία και την αντικειμενικότητα για να μπορεί να ελέγχει την πρόοδο κάθε κράτους-μέλους στα πολύ κρίσιμα αυτά ζητήματα. Και κακά τα ψέματα, αλλού είναι οι κίνδυνοι για την Ευρώπη και αυτοί πρέπει να καταδικαστούν με την ψήφο των Ευρωπαίων στις επικείμενες εκλογές.
Σε αυτές τις φωνές εμείς αντιτάσσουμε την επέκταση των δικαιωμάτων και την ενίσχυση του πλουραλισμού, με τελευταίο δείγμα τη θεσμοθέτηση, προ ημερών, της ισότητας στον πολιτικό γάμο με μια σημαντική συναίνεση -τη σχετική πρωτοβουλία στήριξαν πέντε κόμματα του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Είναι μια μεταρρύθμιση ελευθερίας, μεταρρύθμιση ισονομίας, μια μεταρρύθμιση δικαιοσύνης που επιβεβαιώνει τη θέση της πατρίδας μας στην καρδιά της Ευρώπης, υπενθυμίζοντας ταυτόχρονα την προσήλωσή μας στις αρχές της ανοικτής δημοκρατίας.
Και μάλιστα, είναι πολιτικές που αναγνωρίζονται και από τους εταίρους μας αλλά και από έγκριτα μέσα ενημέρωσης. Δεν είναι τυχαίο ότι και μετά τη θετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου, ο «Economist» κατέταξε πρόσφατα την πατρίδα μας στα 20 κορυφαία κράτη στον κόσμο ως προς την ποιότητα της δημοκρατίας μας. Συνεπώς, ας μην ανησυχούν ορισμένοι, η δημοκρατία πάντα ζει και προοδεύει στον τόπο που γεννήθηκε.
Με την κα Πρόεδρο ήταν φυσικό να συζητήσουμε και το μεγάλο θέμα του μεταναστευτικού, την ανάγκη μίας κοινής ευρωπαϊκής στάσης απέναντι στην παράνομη διακίνηση των ανθρώπων. Είναι μία στάση αλληλεγγύης μεταξύ των μελών με την ισόρροπη και δίκαιη κατανομή των ευθυνών. Και είναι μία κατεύθυνση την οποία ήδη ευνοεί η πολιτική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, κάτι για το οποίο και η κα Πρόεδρος προσωπικά αγωνίστηκε πολύ. Ένα θέμα κρίσιμο για την πατρίδα μας, που παραμένει σε μία περιοχή πολλαπλών κρίσεων, οι οποίες προφανώς ούτε αυτές λείπουν και έλειψαν από τη σημερινή ατζέντα της συζήτησής μας.
Εξάλλου, σε λίγο συμπληρώνονται δύο χρόνια από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ενώ, τέσσερις μήνες μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, η προσοχή όλων μας εξακολουθεί να είναι στραμμένη στην ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, η οποία έχει φτάσει σε ένα σημείο καμπής.
Και δεν έκρυψα στην κα Πρόεδρο την ανησυχία μου για την διάχυση της περιφερειακής αστάθειας στην Ερυθρά Θάλασσα, εκεί όπου οι συνεχείς επιθέσεις των ανταρτών Χούθι απειλούν το παγκόσμιο εμπόριο και θέτουν βέβαια και σε κίνδυνο τα πλοία μας. Και λέω «τα πλοία μας» γιατί η Ελλάδα διαθέτει τον μεγαλύτερο στόλο από οποιαδήποτε άλλη χώρα ως προς την εμπορική ναυτιλία και γι’ αυτό και η Ελλάδα τάχθηκε αμέσως υπέρ της συντονισμένης δράσης αναλαμβάνοντας και την τακτική διοίκηση της ευρωπαϊκής αμυντικής επιχείρησης «Ασπίδες» από το Στρατηγείο της Λάρισας.
Είναι μία πρωτοβουλία ευρωπαϊκής ευθύνης, από την οποία η πατρίδα μας δεν μπορούσε να λείπει, ως μία χώρα που ανήκει στον στενό ευρωπαϊκό πυρήνα αλλά και ως μία ισχυρή δύναμη ειρήνης και σταθερότητας στα ανατολικά σύνορα της ηπείρου μας.
Και ακριβώς για όλα αυτά είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με την κυρία Πρόεδρο ένα από τα σημαντικά ζητούμενα και των επόμενων ευρωεκλογών: πώς η Ευρώπη θα αποκτήσει μία πραγματική διάσταση στρατηγικής αυτονομίας. Τι σημαίνει να έχουμε μία ανεξάρτητη και αυτοτελή αμυντική πολιτική, έναν ισχυρό αμυντικό βραχίονα.
Πώς θα ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Πώς θα αντιμετωπίσουμε προκλήσεις, όπως τις κινητοποιήσεις των αγροτών μας, οι οποίοι σήμερα θα βρεθούν -όπως βρέθηκαν εξάλλου σε πολλές άλλες πρωτεύουσες- στο κέντρο της Αθήνας, διαδηλώνοντας και εκφράζοντας πολλά αιτήματα, τα οποία θεωρώ ότι είναι δίκαια, σχετικά με την ταχύτητα με την οποία μεταβαίνει ο πρωτογενής μας τομέας στην πράσινη μετάβαση.
Όλα αυτά είναι θέματα τα οποία θα μας απασχολήσουν και ενόψει ευρωεκλογών και σίγουρα θα απασχολήσουν και το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Εύχομαι, λοιπόν, αγαπητή Roberta, όλα όσα μας απασχόλησαν να γίνουν αντικείμενα και του προεκλογικού προβληματισμού εν όψει της 9ης Ιουνίου και αυτή η προεκλογική περίοδος να είναι μία γόνιμη περίοδος όπου θα συζητήσουμε πραγματικά για το μέλλον της κοινής Ευρωπαϊκής μας οικογένειας.
Θέλω να σε ευχαριστήσω και πάλι για την παραγωγική μας συνεργασία και είσαι πάντα ευπρόσδεκτη στην Ελλάδα και στην Αθήνα, την οποία ξέρω ότι τόσο αγαπάς. Και πάλι, καλώς όρισες.
Roberta Metsola (ανεπίσημη μετάφραση από τα αγγλικά): Σας ευχαριστώ πολύ και καλημέρα. Χαίρομαι που βρίσκομαι σήμερα εδώ, στην όμορφη Αθήνα, σε αυτό το ξεχωριστό έτος, καθώς θα γιορτάσουμε τα 50 χρόνια από την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Με υπερηφάνεια μπορώ να πω ότι υπάρχουν λίγα καλύτερα μέρη στον κόσμο για να βρίσκεται κανείς.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους πολίτες αυτής της σπουδαίας χώρας και εσάς προσωπικά, κύριε Πρωθυπουργέ, για την ηγεσία σας, τη δέσμευση και την αφοσίωσή σας. Δεν ήταν εύκολο, αλλά αγωνιστήκατε για να βγείτε από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας της ΕΕ και μειώσατε τον λόγο του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ. Κάνατε μεταρρυθμίσεις και αντιμετωπίσατε τις κρίσεις που βρέθηκαν στο δρόμο σας. Και το κάνατε αυτό εν μέσω της ενεργειακής μετάβασης, φυσικών καταστροφών, πολέμου και παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης. Και αυτό δεν είναι μικρό κατόρθωμα.
Στις 9 Ιουνίου, οι Έλληνες και άλλα 400 εκατομμύρια Ευρωπαίοι θα κληθούν να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επισκέπτομαι κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να ακούσω, να αναδείξω την αξία της Ευρώπης, να ευαισθητοποιήσω τους πολίτες σχετικά με τις ευρωεκλογές. Βρίσκομαι εδώ για να σας ενθαρρύνω να ψηφίσετε, ιδιαίτερα τους νέους, καθώς όσοι είναι 17 ετών, μπορούν για πρώτη φορά και εδώ να το κάνουν. Και τώρα που η επιστολική ψήφος έγινε πραγματικότητα, είναι ευκολότερο και γρηγορότερο από ποτέ να συμμετέχει κανείς στη δημοκρατία.
Μετά την 9η Ιουνίου, θα υπάρχουν 720 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εκ των οποίων 21 από την Ελλάδα. Το ποιοι θα είναι αυτοί οι άνθρωποι και τι θα εκπροσωπούν εξαρτάται από εσάς. Θα διαμορφώσουν πολιτικές και θα υιοθετήσουν νομοθεσίες που επηρεάζουν όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη. Και εναπόκειται σε εσάς τους Έλληνες πολίτες και την ψήφο σας.
Με τον Πρωθυπουργό αξιοποιήσαμε επίσης αυτή την ευκαιρία για να συζητήσουμε μια σειρά από άλλα επείγοντα ζητήματα, όπως μόλις ακούσαμε. Σε αυτά περιλαμβάνονται η κατάσταση στη Μέση Ανατολή και ο πόλεμος στην Ουκρανία, καθώς και η στήριξή μας στους αγρότες και τον αγροτικό τομέα. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίσουμε αυτή την πανευρωπαϊκή κατάσταση και να καταστήσουμε σαφές ότι σκοπεύουμε να μην αφήσουμε κανέναν πίσω.
Όπως είπε ο Πρωθυπουργός, συζητήσαμε επίσης για το κράτος δικαίου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε πρόσφατα ένα ψήφισμα και καταλαβαίνω ότι το Ανώτατο Δικαστήριο στην Ελλάδα εξέδωσε χθες σχετική ανακοίνωση. Βεβαίως θα το αναλύσουμε αυτό και θα στοχαστούμε σχετικά με όσα λέγονται.
Ανεξάρτητα όμως από αυτό, θέλω επίσης να είμαι σαφής ότι πρέπει να αντιμετωπίζουμε όλα τα κράτη-μέλη με τον ίδιο τρόπο. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επιμείναμε ως Κοινοβούλιο σε μια ετήσια έκθεση για το κράτος δικαίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα υποβάλλει όλα τα κράτη-μέλη στον ίδιο έλεγχο. Γιατί το ζητήσαμε αυτό; Και είναι κάτι που ζητούσαμε εδώ και πολλά πολλά χρόνια. Επειδή θέλουμε να συζητάμε τα θέματα με ειλικρίνεια και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην πολιτικοποιούμε ή εργαλειοποιούμε τις σημαντικές συζητήσεις για το κράτος δικαίου.
Θέλω επίσης να χαιρετήσω τα σημαντικά βήματα που έχει κάνει η Ελλάδα στον τομέα της διαφάνειας, της ισότητας και της καταπολέμησης του ρατσισμού. Είμαι ευγνώμων για τις διαβεβαιώσεις που έδωσε ο Πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης και είμαι βέβαιη ότι στις προσεχείς συζητήσεις μας θα μπορέσουμε να κάνουμε πολλά βήματα μπροστά μαζί.
Τελευταίο σχόλιο: επιτρέψτε μου να συγχαρώ θερμά την Ελλάδα που νομοθέτησε, υπό την ηγεσία σου, Κυριάκο, την ισότητα στον γάμο. Αυτή ήταν μια σημαντική απόφαση στο κοινό μας ταξίδι για την ενίσχυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σε ευχαριστώ γι΄ αυτό.
