Παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη πραγματοποιήθηκε σήμερα από τον Υπουργό Εσωτερικών Θοδωρή Λιβάνιο, σε εκδήλωση στο Μέγαρο Μαξίμου, η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της πρώτης έρευνας αξιολόγησης των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης στην οποία συμμετείχαν εθελοντικά 65.000 πολίτες μέσω της πλατφόρμαw axiologisi.ypes.gov.gr. Παράλληλα, παρουσιάστηκαν από την Υφυπουργό Εσωτερικών Βιβή Χαραλαμπογιάννη τα αποτελέσματα της εσωτερικής αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων για το 2024.
«Μέσα σε λίγες εβδομάδες, με μία ανταπόκριση που νομίζω ότι ξεπέρασε και τις δικές μας προσδοκίες, 65.000 πολίτες, γυναίκες και άντρες, πήραν μέρος ουσιαστικά στη μεγαλύτερη δημοσκόπηση η οποία έγινε ποτέ. Ένας καθρέφτης της πραγματικότητας, όπως όντως τη βιώνει ο πολίτης και όχι όπως μπορεί εμείς να τη φανταζόμαστε. Τώρα είναι στο δικό μας χέρι τα αποτελέσματα αυτής της μεγάλης έρευνας να μετουσιωθούν ουσιαστικά σε δράσεις που θα αναβαθμίζουν τις κρατικές υπηρεσίες, αλλά και υποχρέωση των Δημάρχων να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τους αυτά τα οποία μας είπαν οι πολίτες. Και φυσικά, με αυτό τον τρόπο να χτίσουμε πιο ισχυρούς δεσμούς, σχέσεις εμπιστοσύνης, μεταξύ της Πολιτείας σε όλα της τα επίπεδα και των πολιτών», επισήμανε ο Πρωθυπουργός.
Ο Υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος τόνισε: «Είναι η πρώτη φορά που το Δημόσιο κοίταξε τον καθρέφτη και ζήτησε τη γνώμη των πολιτών. Δεν φοβήθηκε να ρωτήσει, δεν προσπάθησε να ωραιοποιήσει την κατάσταση. Όταν έχουμε επίγνωση και αξιολόγηση της πραγματικότητας μπορούμε να χαράξουμε τις κατάλληλες δράσεις προκειμένου να βελτιώσουμε την καθημερινότητα όλων μας».
Στην έρευνα αξιολογήθηκαν τέσσερις κατηγορίες υπηρεσιών: κρατικές υπηρεσίες (όπως ΑΑΔΕ, Κτηματολόγιο, Υπηρεσίες Αλλοδαπών, ΔΥΠΑ, αστική συγκοινωνία), υπηρεσίες αυτοδιοίκησης (όπως οδικό δίκτυο, καθαριότητα, ΚΕΠ), ψηφιακές υπηρεσίες του κεντρικού κράτους και ψηφιακές υπηρεσίες του gov.gr. Παράλληλα, οι πολίτες κατέθεσαν τις προτάσεις τους αφενός για υπηρεσίες που επιθυμούν να ψηφιοποιηθούν και αφετέρου για παρεμβάσεις που ιεραρχούν ως σημαντικότερες προκειμένου να βελτιωθεί η καθημερινότητά τους.
Το σύνολο των αποτελεσμάτων της έρευνας θα αναρτηθούν εντός της ημέρας δημόσια στην πλατφόρμα axiologisi.ypes.gov.gr με αναλυτικά στοιχεία για τις αξιολογήσεις:
ανά κατηγορία υπηρεσίας και περιφερειακή ενότητα για τις υπηρεσίες του κεντρικού κράτος,
ανά κατηγορία υπηρεσίας και ΟΤΑ, καθώς και συγκριτική παρουσίαση αυτών.
Στην ίδια τοποθεσία θα αναρτηθεί και το πλήρες αρχείο όλων των απαντήσεων, ώστε όποιος επιθυμεί να μπορεί να το επεξεργαστεί.
Στόχος της έρευνας, η οποία θα επαναλαμβάνεται ανά εξάμηνο, είναι η συλλογή πολύτιμης πρωτογενούς πληροφορίας σχετικά με την αντίληψη των πολιτών για τις παρεχόμενες από το Δημόσιο υπηρεσίες, τόσο του κεντρικού κράτους όσο και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τα αποτελέσματα της έρευνας θα αποτελούν χρήσιμο εργαλείο για την ιεράρχηση των αναγκών των πολιτών και τον σχεδιασμό των απαραίτητων δράσεων για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων.
Το 2024 αξιολογήθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός δημοσίων υπαλλήλων διαχρονικά
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν και τα αποτελέσματα της εσωτερικής αξιολόγησης των υπαλλήλων του Δημοσίου για το 2024, στην οποία συμμετείχαν 172.474 υπάλληλοι, εκ των οποίων 22.725 προϊστάμενοι, που αποτελεί τον μεγαλύτερο αριθμό διαχρονικά. Η αξιολόγηση έγινε στη βάση 186.836 τιθέντων στόχων. Σε όσους υπαλλήλους πέτυχαν τους στόχους τους διανεμήθηκαν συνολικά μπόνους 29,1 εκατομμυρίων ευρώ.
Η Υφυπουργός Εσωτερικών Βιβή Χαραλαμπογιάννη ανέφερε: «Με επίκεντρο πάντα τον πολίτη, όλες οι δράσεις που έχουμε υλοποιήσει ήδη, όπως και αυτές που έχουν σχεδιαστεί και δρομολογούνται, συνδέονται μεταξύ τους και αλληλοτροφοδοτούν η μία την άλλη για μεγαλύτερη λογοδοσία και με έναν τελικό στόχο: ένα ψηφιακό αποτελεσματικό και ανθρωποκεντρικό Δημόσιο, το οποίο όχι μόνο να μην αποτελεί εμπόδιο στον πολίτη αλλά σύμμαχό του στην ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας, στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, στην υποδοχή νέων επενδύσεων και στην υποστήριξη του νέου παραγωγικού μοντέλου της χώρας».
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του Πρωθυπουργού:
«Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες οι δύο παρουσιάσεις που έγιναν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Θα θυμάστε, φαντάζομαι, ότι πριν από έναν μήνα ανακοινώσαμε εδώ την απόφασή μας να δώσουμε για πρώτη φορά στους πολίτες τη δυνατότητα να αξιολογήσουν τις υπηρεσίες τόσο του κεντρικού κράτους όσο και της αυτοδιοίκησης.
Να πει, δηλαδή, τη γνώμη του ο πολίτης, να βαθμολογήσει ο ίδιος την εξυπηρέτηση που έχει στην καθημερινότητά του: από τις συγκοινωνίες, τα σχολεία, την καθαριότητα στη γειτονιά του, τα πεζοδρόμια, την προσβασιμότητα των αναπήρων συμπολιτών μας, μέχρι τη λειτουργία κεντρικών υπηρεσιών του κράτους, του ΕΦΚΑ, της ΑΑΔΕ, του Κτηματολογίου. Και όλα αυτά είχαν και έχουν έναν και μόνο στόχο: πώς το Δημόσιο θα γίνεται όλο και καλύτερο.
Και, πράγματι, μέσα σε λίγες εβδομάδες, με μία ανταπόκριση που νομίζω ότι, κ. Υπουργέ, ξεπέρασε και τις δικές μας προσδοκίες, 65.000 πολίτες, γυναίκες και άντρες, πήραν μέρος ουσιαστικά στη μεγαλύτερη δημοσκόπηση η οποία έγινε ποτέ. Ένας καθρέφτης της πραγματικότητας, όπως όντως τη βιώνει ο πολίτης και όχι όπως μπορεί εμείς να τη φανταζόμαστε.
Είναι μία έρευνα την οποία μόλις ανέλυσε ο Υπουργός, και η Υφυπουργός Εσωτερικών μίλησε για την εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης -θα έρθω σε αυτό στη συνέχεια. Θέλω να τους ευχαριστήσω και τους δύο, τόσο αυτούς και τους συνεργάτες τους, για τον άρτιο σχεδιασμό.
Αλλά τώρα είναι στο δικό μας χέρι τα αποτελέσματα αυτής της μεγάλης έρευνας να μετουσιωθούν ουσιαστικά σε δράσεις που θα αναβαθμίζουν τις κρατικές υπηρεσίες, αλλά και υποχρέωση των Δημάρχων να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τους αυτά τα οποία μας είπαν οι πολίτες. Και φυσικά, με αυτό τον τρόπο να χτίσουμε πιο ισχυρούς δεσμούς, σχέσεις εμπιστοσύνης, μεταξύ της Πολιτείας σε όλα της τα επίπεδα και των πολιτών.
Όπως φάνηκε νομίζω από τα στοιχεία τα οποία παρουσίασε ο Υπουργός και τα οποία επιφυλάσσομαι κι εγώ με τη σειρά μου να μελετήσω σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια, δεν έχουμε ιδιαίτερες γεωγραφικές διαφορές στην αξιολόγηση, αντιμετωπίζονται, βέβαια, κάποια ειδικά θέματα τα οποία απασχολούν συγκεκριμένες περιοχές.
Αναφέρθηκε ο Υπουργός στην κατάσταση του οδικού δικτύου στα νησιά μας, η οποία όντως υπολείπεται σαφέστατα της αξιολόγησης του οδικού δικτύου στην ηπειρωτική Ελλάδα. Πολύ ενδιαφέρουσα η βαθμολόγηση της Λέσβου, όπου φάνηκε ξεκάθαρα ότι ένας δρόμος, ένα σημαντικό έργο μπορεί να αλλάξει τελείως την εικόνα των πολιτών για την κατάσταση του οδικού δικτύου.
Και βέβαια, νομίζω ότι οι πολίτες μάς είπαν και πράγματα τα οποία ήδη σε ένα βαθμό υποψιαζόμασταν. Οι καθυστερήσεις στην κτηματογράφηση αυτή τη στιγμή παίρνουν χαμηλότερο βαθμό, όμως αναμένουμε πολύ σύντομα, με την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και με την ηλεκτρονικοποίηση όλων των υπηρεσιών, αυτό να αλλάξει.
Υπάρχει η γραφειοκρατία στις εκδόσεις αδειών διαμονής εποχιακών εργατών. Αυτό καταγγέλλεται, προφανώς, πιο έντονα στην περιφέρεια, σε τόπους όπου κυριαρχεί ο πρωτογενής τομέας.
Από την άλλη πλευρά, θετικά, οριζόντια, διαγενεακά, σε όλη τη χώρα αξιολογείται πολύ θετικά το gov.gr. Θέλω να θυμίσω ότι κλείνει πια, όπως είπε και ο Υπουργός, τα πέντε του χρόνια. Έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. Δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε τη ζωή μας πριν από το gov.gr, όμως υπήρχε ζωή και πριν από το gov.gr και δεν ήταν ευχάριστη αυτή η καθημερινότητα για τους πολίτες.
Και νομίζω ότι είναι μια ψήφος εμπιστοσύνης σε αυτή την πολύ τολμηρή πρωτοβουλία την οποία αναλάβαμε πριν από πέντε χρόνια και την οποία προφανώς διαρκώς και εκσυγχρονίζουμε, προσθέτοντας καινούργιες υπηρεσίες οι οποίες ανταποκρίνονται στα αιτήματα των καιρών.
Θέλω να κρατήσω ότι από αυτούς που ενδιαφέρονται, από αυτούς που πάνε στα γήπεδα, την πολύ μεγάλη καταγραφή και αποδοχή των ψηφιακών εισιτηρίων στους αγώνες ποδοσφαίρου και μπάσκετ, θέμα το οποίο, εξάλλου, είναι και επίκαιρο αυτές τις ημέρες.
Αντίθετα, η εικόνα στις συγκοινωνίες είναι μικτή. Όπως είπε ο Υπουργός, όπου υπάρχει Μετρό η εικόνα είναι καλή, όπου δεν υπάρχει είναι αισθητά χειρότερη. Η εικόνα στη Θεσσαλονίκη, προφανώς, είναι οριζόντια καλύτερη και θα γίνει ακόμα καλύτερη όταν παραδοθεί και η επέκταση του Μετρό προς την Καλαμαριά.
Και νομίζω ότι ενδιαφέρον έχουν όσα λένε και οι ίδιοι οι πολίτες ως προς τις δημοτικές υπηρεσίες. Πρέπει να μας προβληματίσει και να προβληματίσει τους Δημάρχους, πράγματι, η κακή κατάσταση τόσο των δρόμων όσο και των πεζοδρομίων. Η μεγάλη προσπάθεια η οποία γίνεται στην προσβασιμότητα των συμπολιτών μας με αναπηρία δεν έχει ακόμα αντανάκλαση αισθητή στην καθημερινότητά τους. Οι ελλείψεις θέσεων πάρκινγκ. Σχετικά καλύτερη βαθμολογία στον ηλεκτροφωτισμό και στην καθαριότητα.
Και βέβαια, μεγάλη διαβάθμιση μεταξύ των Δήμων. Τα στοιχεία αυτά θα δοθούν στη δημοσιότητα. Είδαμε πρωταθλητές, υπάρχουν και ουραγοί όμως, και νομίζω ότι οι τοπικοί άρχοντες πρέπει να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τους αυτή την αξιολόγηση των πολιτών και εκεί που έχουν χαμηλή βαθμολογία να ανασκουμπωθούν και να αναλογιστούν ότι προφανώς οι πολίτες, όταν θα έρθει η ώρα του λογαριασμού δεν θα μείνουν αδιάφοροι, σε περιπτώσεις όπου βαθμολογούνται Δήμαρχοι με πολύ χαμηλές βαθμολογίες σε μία σειρά από κομβικές υπηρεσίες.
Να κάνω μία ειδική αναφορά στις τοπικές υπηρεσίες δόμησης. Παίρνουν χαμηλό βαθμό. Αυτό μας προβληματίζει ιδιαίτερα. Παίρνουν ακόμα πιο χαμηλό βαθμό εκεί που υπάρχουν, προφανώς, ενδείξεις και αποδείξεις πια παράνομων αδειοδοτήσεων τοπικών κυκλωμάτων.
Όμως αναμένεται μία δραστική παρέμβαση από πλευρά κυβέρνησης και του αρμόδιου Υπουργείου για τον τρόπο με τον οποίο εκδίδονται πια οι άδειες δόμησης. Νομίζω ότι το σύστημα αυτό έχει φτάσει πια στα όριά του και πρέπει να αναμορφωθεί με τρόπο πολύ πιο δραστικό.
Διαθέτουμε, λοιπόν, μία πρώτη εικόνα της αντίληψης των πολιτών για τις δομές και για τις υπηρεσίες του ελληνικού Δημοσίου. Και, αν αυτή μπορούσε να αποτυπωθεί σε λόγια, νομίζω ότι θα είναι: ναι, πράγματι εδώ κάτι αλλάζει, όμως πρέπει να γίνει πολλή δουλειά και υπάρχουν πολλά ακόμα εμπόδια τα οποία χτίστηκαν επί δεκαετίες και τα οποία πρέπει να ξεπεραστούν.
Όπως, ναι, μπορούμε -και συγχαρητήρια πραγματικά στην αρμόδια Υφυπουργό για την παρουσίασή της, η οποία νομίζω ότι γκρεμίζει μία σειρά από στερεότυπα και μύθους τα οποία εξακολουθούν να κυριαρχούν στον δημόσιο διάλογο-, μπορούμε και πρέπει να αποκτήσουμε ένα σύγχρονο κράτος με διαφάνεια, με επαγγελματισμό, με αξιοκρατία, με στοχοθεσία, με φροντίδα για κάθε πολίτη, ανεξαρτήτως του που βρίσκεται στη χώρα μας.
Και βέβαια, στον πυρήνα αυτής της προσπάθειας είναι η μέτρηση και η αξιολόγηση. Ό,τι δεν μετριέται, δεν μπορεί να αξιολογηθεί. Και αυτό αποτελεί, θα έλεγα, το σημείο αναφοράς όλων των πρωτοβουλιών μας, είτε μιλάμε για μεγάλες, τεράστιες έρευνες κοινής γνώμης, όπως αυτή που παρουσίασε ο Υπουργός, είναι ένας βαθμός μέτρησης, είτε μιλάμε για την αξιολόγηση των υπαλλήλων με βάση τη συγκεκριμένη στοχοθεσία.
Και εδώ, θα το ξαναπώ με πολύ μεγάλη σαφήνεια, ότι όσοι αρνούνται τη μέτρηση και την αξιολόγηση στις διάφορες δομές του Δημοσίου, ουσιαστικά αρνούνται και να λογοδοτήσουν στους πολίτες για τα πεπραγμένα τους. Και βέβαια ζητούν και να μην ελέγχονται για αυτά.
Αλλά το κράτος οφείλει να τίθεται στην υπηρεσία του πολίτη και όχι του υπαλλήλου του. Και νομίζω ότι είναι πολύ ενδεικτικά τα στοιχεία για την εξέλιξη της αξιολόγησης.
Ανοίγω μια παρένθεση: στο ακροατήριο βρίσκονται σε άλλες θέσεις και συνεργάτες μου στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης πριν από μία δεκαετία, όταν κάναμε τα πρώτα ουσιαστικά βήματα για να εμπεδώσουμε μια κουλτούρα αξιολόγησης στο Δημόσιο.
Αλλά, πράγματι, συγκρίνετε τα στοιχεία του 2019 με τα στοιχεία του 2024, όταν με τον παλιό νόμο 97 στους 100 δημόσιους υπαλλήλους κρίνονταν ως άριστοι ή πολύ επαρκείς. Ουσιαστικά δεν υπήρχε καμία αξιολόγηση. Μια γραφειοκρατική διαδικασία μόνο για τα μάτια του κόσμου για να λέμε ότι κάναμε αξιολόγηση.
Για πρώτη φορά θέσαμε ως κυβέρνηση μετρήσιμους στόχους. Το Προεδρικό Διάταγμα για τη στοχοθεσία θέλω να θυμίσω ότι υπάρχει από τις αρχές του 21ου αιώνα, πλην όμως δεν είχε ουσιαστικά ποτέ εφαρμοστεί. Και όταν μιλάμε για συγκεκριμένους στόχους, αυτοί συνδέονται με τη συγκεκριμένη εργασία του κάθε υπαλλήλου.
Και βέβαια, εδώ πρέπει να πούμε ότι αξιολογούμε και τα εργαλεία της τεχνητής νοημοσύνης. Και με την καινούργια στοχοθεσία στην αρχική διαδικασία 54.000 υπάλληλοι κρίθηκαν ως άριστοι και πολύ επαρκείς. Όταν όμως επεξεργαστήκαμε και με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης τις κρίσεις των προϊσταμένων, διαπιστώσαμε ότι αυτές δεν ήταν επαρκώς τεκμηριωμένες.
Δεν αρκεί να λέω εγώ ότι κάποιος είναι καλός γιατί αυτό πιστεύω. Είναι καλός γιατί πέτυχε έναν συγκεκριμένο στόχο τον οποίο είχα θέσει, γιατί ενδεχομένως συνεργάστηκε με ομαδικό τρόπο στην επίλυση ενός προβλήματος με συγκεκριμένο παράδειγμα. Αυτό σημαίνει πραγματική αξιολόγηση και σύνδεση με τη στοχοθεσία.
Τελικά, μετά από αυτή τη δεύτερη επεξεργασία, οι υπάλληλοι υψηλής απόδοσης υποχώρησαν στους 15.000, δηλαδή στο 9% του συνόλου. Αυτό μου φαίνεται ένα πιο λογικό ποσοστό ως προς τον προσδιορισμό των υπαλλήλων οι οποίοι πραγματικά είναι άριστοι. Υπήρχαν και υπάλληλοι που χαρακτηρίστηκαν χαμηλής απόδοσης, 1.390, ενώ έχουμε και απολύσεις, ναι, αλλά απολύσεις υπαλλήλων που απολύθηκαν για αποδεδειγμένη παράβαση των καθηκόντων τους. Θέλω να το τονίσω αυτό, όχι επειδή συστηματικά και επίμονα και με τρόπο, θα έλεγα, μόνιμο και ενίοτε προκλητικό απέδιδαν πολύ κάτω του μέσου όρου.
Και αυτός είναι και ο βασικός σκοπός για τον οποίον η κυβέρνηση θέλει να θέσει σε δημόσιο διάλογο την αναθεώρηση του άρθρου 103, όχι με μια τιμωρητική διάθεση, αλλά για να μπορέσουμε ακριβώς να συνδέσουμε την αξιολόγηση με τη στοχοθεσία, την επιβράβευση και, ναι, στις ακραίες περιπτώσεις όπου κάποιος υπάλληλος συστηματικά υπολείπεται των στόχων που έχουν τεθεί, τη δυνατότητα του κράτους να μπορεί να τον απομακρύνει ή να την απομακρύνει από το Δημόσιο.
Είναι, επίσης, η πρώτη φορά που θεσπίστηκαν και δίνονται μπόνους. Υπάρχει ένα, αυτή τη στιγμή, πλαίσιο, έως 40 εκατομμύρια ευρώ, 29 εκατομμύρια δόθηκαν την τελευταία χρονιά, και νομίζω ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό, τόσο σε επίπεδο υπαλλήλου όσο και σε επίπεδο οργανικής μονάδας.
Πρέπει ο υπάλληλος ο οποίος επιτυγχάνει ή ξεπερνάει τους στόχους να αισθάνεται ότι αυτή η προσπάθεια αναγνωρίζεται και δεν αναγνωρίζεται μόνο ηθικά, αναγνωρίζεται και οικονομικά. Και νομίζω ότι κάνουμε ένα πρώτο σημαντικό βήμα σε αυτή την κατεύθυνση.
Είχαμε χθες μία πολύ ενδιαφέρουσα εσωτερική σύσκεψη για την πρόοδο η οποία επιτυγχάνεται στο Κτηματολόγιο. Εκεί, παραδείγματος χάρη, υπάρχουν υπηρεσίες όπου όταν κάποιος μετράει αποφάσεις οι οποίες βγαίνουν τα αποτελέσματα είναι άμεσα μετρήσιμα και ξέρουμε ποιοι είναι οι καλύτεροι και ξέρουμε και ποιοι είναι αυτοί οι οποίοι βρίσκονται πολύ κάτω από τον μέσο όρο. Και έχουμε χρέος, ως κράτος, τους καλύτερους όταν μπορούμε με αυτόν τον τρόπο να τους αξιολογούμε, να τους επιβραβεύουμε και αυτή είναι η κατεύθυνση στην οποία θέλουμε να κινηθούμε.
Θα συνεχίσουμε, επίσης, τις πρωτοβουλίες αξιολόγησης των πολιτών για υπηρεσίες αιχμής, με έμφαση σε συγκεκριμένους τομείς. Θέλουμε, για παράδειγμα, και είναι κάτι το οποίο θα ξεκινήσει πολύ σύντομα, όταν οι πολίτες βγαίνουν από τα νοσοκομεία, να μας λένε την άποψή τους για τις υπηρεσίες υγείας.
Αυτό είναι κάτι το οποίο θα το δείτε πολύ σύντομα να ξεδιπλώνεται και πραγματικά ενδεχομένως και εκεί να διαπιστώσουμε ότι η συνολική εικόνα που οι πολίτες έχουν για το σύστημα υγείας, να μην είναι κατ΄ ανάγκη η ίδια με την εικόνα των χρηστών, οι οποίοι βγαίνοντας από ένα νοσοκομείο μπορούν να μας πουν σε πρώτο χρόνο τι πήγε καλά και τι δεν πήγε καλά.
Ο στόχος πάντα δεν είναι τιμωρητικός, είναι διαρκώς να γινόμαστε καλύτεροι και να εντοπίζουμε προβλήματα, τα οποία μπορούν να βελτιωθούν.
Χαίρομαι, κ. Υπουργέ, που θα δώσετε όλα τα δεδομένα στη δημόσια σφαίρα, διότι, πράγματι, με την επεξεργασία τους θα βγουν πολύ ενδιαφέροντα και συγκεκριμένα συμπεράσματα, για το πώς μπορούμε να βελτιωθούμε.
Νομίζω ότι το ξέρουμε ότι το κράτος μάς θυμώνει πολλές φορές, αλλά είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι μπορούμε και να το αλλάξουμε.
Ο ΕΦΚΑ, θυμάστε την κατάσταση με τις συντάξεις. Η ΔΥΠΑ έχει κάνει σημαντικότατα βήματα προόδου. Δεν θα αναφερθώ στην ΑΑΔΕ, τη νέα ΔΕΗ, μιλήσαμε για το gov.gr, τις προληπτικές εξετάσεις, το ψηφιακό φροντιστήριο. Όλες αυτές είναι δράσεις που εκπλήσσουν ευχάριστα τους πολίτες και αποδεικνύουν ότι το κράτος όταν θέλει μπορεί να συντονιστεί με το αίτημα των πολιτών και πραγματικά να εκσυγχρονιστεί.
Και βέβαια, θα το ξαναπώ κλείνοντας, ότι όλα αυτά δεν προέκυψαν τυχαία ούτε εύκολα ήταν. Χρειάστηκαν πολλή δουλειά, συστηματική προσπάθεια σε πολλά διαφορετικά μέτωπα και αυτό νομίζω ότι μας δίνει κουράγιο και δύναμη να συνεχίσουμε.
Κοιταχτήκαμε στον καθρέφτη με θάρρος και με ειλικρίνεια. Είδαμε πράγματα που μας αρέσουν, είδαμε και πράγματα που δεν μας αρέσουν και το χρέος μας είναι να ασχοληθούμε πρωτίστως με τα δεύτερα και στην επόμενη αξιολόγηση, σε έξι μήνες από τώρα, να έχουμε περισσότερους πολίτες που θα συμμετέχουν.
Και αυτό θα το πετύχουμε, Υπουργέ, αν πάρουμε και τις συγκεκριμένες προτάσεις που μας έδωσαν οι πολίτες σε ελεύθερο κείμενο, σκύψουμε πάνω σε αυτές και ό,τι κρίνουμε ότι είναι λογικό και διορθώσιμο να μπορούμε να το κάνουμε.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ».