Οι εκδηλώσεις των υπευθύνων του Δημοτικού Ναυτικού Μουσείου Καβάλας, παρουσιάσουν πάντα ξεχωριστό ενδιαφέρον!
—————————————————————————————-
Παρουσίαση: Δώρα Μαυρομμάτη / Μαρία Μακέδου
—————————————————————————————-
Το απόγευμα της Παρασκευής 4 Ιουλίου, στον προαύλιο χώρο του Ναυτικού Μουσείου, οι Καβαλιώτες και οι επισκέπτες της πόλης μας, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την ομιλία του Προέδρου του, Χρήστου Τζανάκου, για τη Ναυτική Εβδομάδα, την απαγγελία των ποιημάτων της Σοφίας Μαρτίδου (“Καβάλα, γαλάζια πολιτεία – “Ύμνος της θάλασσας”) και την εντυπωσιακή ρίψη νερού από το πυροσβεστικό σκάφος “Σάββας Σάββαρης”.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με το χορευτικό τμήμα του Πολιτιστικού Συλλόγου Βύρωνα Καβάλας “Η Μεταμόρφωση”, το οποίο βραβεύτηκε για τη προσφορά στα καλλιτεχνικά δρώμενα της περιοχής μας.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι Αντιδήμαρχοι, Απόστολος Μουμτσάκης και Αλέξης Γούλας, ο Πρόεδρος του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, Αρχέλαος Γρανάς, ο βουλευτής της ΝΔ, Γιάννης Πασχαλίδης, ο Πρόεδρος του Αναπτυξιακού Οργανισμού Καβάλας “ΟΙ ΦΙΛΙΠΠΟΙ”, Κωστής Σιμιτσής, εκπρόσωποι αρχών και φορέων και πλήθος κόσμου.
—————————————————————————————-
ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ
ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑΣ, ΧΡΗΣΤΟΥ ΤΖΑΝΑΚΟΥ
—————————————————————————————-
—————————-
“ΝΑΥΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ,
ΜΙΑ ΠΑΝΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ”
“Οι γιορτές της Ναυτικής Εβδομάδας ξαναφέρανε και φέτος στην ψυχή όλων μας την γοητεία της θάλασσας και την ανάμνηση των κατορθωμάτων και των άθλων των Ελλήνων που εκδηλώθηκαν και σημείωσαν ιστορικούς σταθμούς επάνω στο απέραντο αυτό και μεγαλειώδες πλαίσιο των εθνικών οριζόντων και πεπρωμένων.
Θάλασσα και μόνη αυτή η λέξη πόσες δονήσεις και πόσους ενθουσιασμούς δεν προκαλεί τάχα μέσα στην καρδιά μας;
Η Ελληνική μοίρα έχει γραφεί με το μαγικό τραγούδι και με την ιδιοτροπία της, είτε με την γαληνεμένη όψη των ευτυχισμένων στιγμών της είτε με το συνεχή βόγγισμα του θυμού και της αγριάδας της. Γι’ αυτό και ο χαρακτήρας μας έχει πάρει κάτι από την ελευθερία και την εναλλαγή της.
Από τις αρχαιότατες εποχές της μυθολογίας και της ιστορίας μας το σκηνικό των επιδόσεων και των άθλων της φυλής μας ήταν κατά πρωτεύοντα λόγο η θάλασσα. Χωρίς αυτήν δεν θα είχαμε ούτε τους ήρωες ,ούτε τα κατορθώματα, ούτε την μυθολογία, ούτε τη ποίηση της ζωής μας όπως την ξέρουμε και όπως διαμορφώθηκε στους αιώνες.
Οι Αργοναύτες και οι πολεμιστές του Τρωικού πολέμου, ο Οδυσσέας και η Οδύσσεια, η φεγγοβολή της Μινωικής και της Μυκηναϊκής δόξας, αυτό το θαυμάσιο περίγραμμα των αρχαίων μύθων και της επικής ποίησης θα ήταν τελείως ανύπαρκτα χωρίς την θάλασσα και χωρίς την απόφαση και την ικανότητα των Ελλήνων να δαμάσουν και να υπερβούν την σκοτεινή πάντα και τρομακτική απειλή της, μέσα στην έλξη και το απρόοπτο της θαλασσοπορίας και του κινδύνου.
Η θάλασσα έδωσε την δυνατότητα να αναπτυχτούν οι αρχαίες αποικίες στο χώρο της Μεσογείου και του Ευξείνου, η θάλασσα έδωσε τη νίκη της Σαλαμίνας, η θάλασσα έδωσε την επικοινωνία του Μικρασιατικού και Ευρωπαϊκού Ελληνισμού, η θάλασσα έδωσε την αίγλη του Ιουστινιανού και του Νικηφόρου Φωκά, η θάλασσα έσωσε τον υπόδουλο Ελληνισμό της Τουρκοκρατίας και η θάλασσα με τους Μιαούληδες, τους Παπανικολήδες και τους Κανάρηδες τις αποφασιστικές προϋποθέσεις της Εθνικής απελευθέρωσης. Μα και έπειτα με τον στόλο μας, γράφτηκαν το 1912-13, οι σελίδες δόξας των ναυμαχιών της Λήμνου και της Έλλης και τόσα κατορθώματα και θυσίες στον πόλεμο του 1940-45.
Δυστυχώς κάποιοι ίσως ζηλεύοντας αυτή την τεράστια ιστορία και δεσμό των Ελλήνων με την θάλασσα υπεστήριξαν ότι η Ναυτική Εβδομάδα αποτελεί αντιγραφή ξενικών συνηθειών. Αυτό είναι τελείως αναληθές διότι εάν μία γιορτή είναι καθαρά Ελληνική, αυτή είναι η γιορτή της θάλασσας.
Από την πανάρχαια ακόμη εποχή, από την εποχή δηλαδή που η θάλασσα ήταν για τους προγόνους μας Θεά, κόρη του Αιθέρα και της Ημέρας και αδελφή της Γης και του Ουρανού, συναντά κανείς τέτοιες γιορτές προς τιμή της θάλασσας και των θεοτήτων της σε κάθε κατοικημένο μέρος της πατρίδας μας.
Οι γιορτές των αρχαίων προγόνων μας ήταν πολλές όπως τα “Δελφίνια”,τα “Πλοιαφέσια”, τα “Ποσειδώνια”, τα “Κυβερνήσια” κ.α.
Τα “Δελφίνια” ετελούντο σε όλες σχεδόν τις παράλιες πόλεις αλλά κυρίως στην Αθήνα, την Αίγινα, τους Δελφούς, την Ερέτρια, την Χίο και σε άλλες πόλεις και νησιά του Αιγαίου. Στην Αθήνα γίνονταν την 6η ημέρα του Μουνιχιώνα μήνα δηλαδή του σημερινού Απρίλη και ήταν συνδεδεμένα με την παράδοση της αποστολής στον Μίνωα, σαν φόρο υποτέλειας των επτά νέων και παρθένων. Στην πραγματικότητα όμως συμβόλιζαν την χαρά των ανθρώπων για το άνοιγμα των θαλασσών προς ποντοπλοΐα μετά τις κακοκαιρίες του χειμώνα.
Ο τιμώμενος ήταν ο Δελφίνιος Απόλλων ο προστάτης των ναυτιλλομένων ο οποίος είχε βοηθήσει με το φώς του τους ναυτικούς της Κρήτης να φθάσουν στον κόλπο της σημερινής Ιτέας και να κτίσουν τον βωμό του στους Δελφούς.
Κατά την γιορτή αυτή σχηματίζονταν πομπή από κορίτσια τα οποία κρατούσαν κλαδιά ελιάς με περιπλεγμένα λευκά μαλλιά και τα οποία συμβόλιζαν το γαλήνεμα της θάλασσας και τους λευκούς αφρούς των κυμάτων.
Στην Αίγινα τα “Δελφίνια” γίνονταν την ίδια εποχή και ήταν συνδεδεμένα με τους αγώνες των υδροφοριών που ήταν αγώνες γυμνών μεταφέροντας στα κεφάλια τους κανάτια γεμάτα από νερό.
Ταυτόχρονα με τα “Δελφίνια” στην Αθήνα ετελούντο και ναυτικές γιορτές προς τιμή της αδελφής του Απόλλωνα Αρτέμιδος, η οποία σαν θεά του κυνηγιού εθεωρείτο και προστάτης των ψαράδων.
Η γιορτή γίνονταν στην Καστέλα όπου ήταν ο ναός της Μουνιχίας Αρτέμιδος και συνδυαζόταν με την απότιση φόρου τιμής προς την θεά, για την βοήθεια της προς τους Έλληνες Σαλαμινομάχους που τους απέστειλε κατά την νύχτα της ιστορικής ναυμαχίας την πανσέληνο απ τον λόφο της Μουνιχίας, για να φωτίσει το πεδίο της συγκρούσεως και να λαμπρύνει περισσότερο την νίκη τους”.
—————————————————————————————-
Φωτογραφίες: Κώστας Σαραϊδάρης
