Ομιλία Παύλου Χρηστίδη, Ειδικού Αγορητή ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής στη συζήτηση του Προϋπολογισμού 2026
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Συζητάμε, σήμερα, έναν ακόμα προϋπολογισμό της Νέας Δημοκρατίας, έναν προϋπολογισμό ανισοτήτων, έναν προϋπολογισμό του οποίου το υποτιθέμενος success story δεν μπορεί να γεμίσει ούτε τις αποθήκες των αγροτών, ούτε να σπείρει τα χωράφια τους, ούτε φυσικά να τους βοηθήσει να βγουν από τα τεράστια ζητήματα τα οποία αντιμετωπίζουν. Δεν μπορεί να τους βοηθήσει να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, για ακόμα μια χρονιά η Νέα Δημοκρατία καλλιεργεί αυτό το επικοινωνιακό σόου, προσπαθώντας να μας πείσει ότι θα ξεχάσουμε τις ανισότητες που δημιουργεί.
Συζητάμε, σήμερα, τον κρατικό προϋπολογισμό, το σημαντικότερο νομοθέτημα της χρονιάς. Τον νόμο που καθορίζει όχι μόνο που κατευθύνονται οι δημόσιοι πόροι, αλλά και πως θα ζήσει η ελληνική κοινωνία τον επόμενο χρόνο.
Και οφείλω να είμαι απολύτως σαφής. Ο προϋπολογισμός που φέρνει η κυβέρνηση δεν απαντά στις πραγματικές ανάγκες της χώρας, ούτε στα προβλήματα των πολιτών που πιέζονται καθημερινά.
Γιατί η πραγματικότητα που βιώνουν τα νοικοκυριά είναι αδιαμφισβήτητη. Ακρίβεια, στεγαστική κρίση, χαμηλοί μισθοί, εργασιακή ανασφάλεια.
Μια κοινωνία που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της και όμως βρίσκει συνεχώς εμπόδια.
Και δεν τα λέμε εμείς. Τα λένε επίσημα ευρωπαϊκά δεδομένα.
Η Ελλάδα είναι:
• τελευταία στις στεγαστικές δαπάνες,
• 9η από το τέλος στην υγεία,
• 4η χαμηλότερη στην εκπαίδευση,
• 3η χειρότερη στη στήριξη οικογενειών με παιδιά,
• κάτω από τον μέσο όρο στην προστασία των ανέργων.
Και όλα αυτά, όταν ο μέσος εργαζόμενος στην Ευρώπη αμοίβεται με 38.000 ευρώ και στην Ελλάδα με κάτω από 17.000. Αυτές είναι οι πραγματικές ανισότητες.
Αυτές είναι οι πραγματικές αποστάσεις που μεγαλώνουν, και δυστυχώς ο προϋπολογισμός που εξετάζουμε σήμερα δεν επιχειρεί καν να τις μειώσει. Αντίθετα, επιβεβαιώνει τη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ακούμε συχνά την κυβέρνηση να μιλά για «μείωση της ανεργίας». Όμως, ας είμαστε ειλικρινείς. Η μείωση της ανεργίας δεν οφείλεται σε μια ξαφνική έκρηξη νέων, σταθερών και αξιοπρεπών θέσεων εργασίας. Γνωρίζετε ότι οφείλεται στη ραγδαία μείωση του εργατικού δυναμικού. Η χώρα μας έχει χάσει δεκάδες χιλιάδες νέους ανθρώπους, οι οποίοι έφυγαν στο εξωτερικό αναζητώντας ευκαιρίες, εισόδημα και προοπτική.
Την ίδια στιγμή, το πραγματικό εισόδημα του μέσου νοικοκυριού παραμένει χαμηλότερο από το επίπεδο του 2010, μοναδικό φαινόμενο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ένας στους πέντε συμπολίτες μας ζει σε κίνδυνο φτώχειας. Και η ακρίβεια στα βασικά αγαθά πλήττει τους πάντες.
Στα τρόφιμα οι αυξήσεις αγγίζουν το 35–40%, στα ενοίκια πάνω από 25%, και στην ενέργεια η χώρα μας παραμένει πρωταθλήτρια στο κόστος.
Απέναντι σε αυτή την ασφυκτική κατάσταση, ο προϋπολογισμός δεν προσφέρει ουσιαστικά αντίβαρα. Δεν δίνει ανάσα στον μισθωτό, στον συνταξιούχο, στη νέα οικογένεια, στον νέο που θέλει να μείνει στη χώρα του αλλά δυσκολεύεται να επιβιώσει.
Και εδώ αναδεικνύεται ο κοινός παρονομαστής όλων των προβλημάτων: η εργασία.
Δεν έχει νόημα πια να συζητούμε γενικά για το «μέλλον της εργασίας». Πρέπει να αρχίσουμε να μιλάμε καθαρά για το μέλλον των εργαζομένων.
Των ανθρώπων που με δικούς σας νόμους δουλεύουν σε δύο και τρεις δουλειές, που εργάζονται 12ωρα και 13ωρα για να στηρίξουν την οικογένειά τους, να πληρώσουν το νοίκι, το ρεύμα, το σούπερ μάρκετ. Αυτοί οι άνθρωποι θα έπρεπε να βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής σας. Τους λαμβάνουμε, όμως, εμείς.
Τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗ είναι αποκαλυπτικά:
Το 2024 οι μισές σχεδόν από τις νέες θέσεις εργασίας ήταν ευέλικτες. Το 2025 το ποσοστό αυτό παραμένει υψηλό. Στους μήνες αιχμής, μάλιστα, οι ευέλικτες μορφές ξεπερνούν το 50%.
Αυτή η τάση δεν αποτελεί υγιή αγορά εργασίας. Αποτελεί υποκατάσταση της σταθερής εργασίας από ευέλικτη φτώχεια.
Μόνο μέσα σε έναν μήνα, 8.767 πλήρεις συμβάσεις μετατράπηκαν σε μερικές. 167.000 εργαζόμενοι βρίσκονται με μέσο καθαρό μισθό 486 ευρώ.
486 ευρώ.
Τι κάνει ο δικός σας προϋπολογισμός σήμερα για αυτούς τους ανθρώπους; Τίποτα απολύτως. Κανένα απολύτως ενδιαφέρον.
Γιατί δεν είναι επιλογή σας να είναι αυτοί οι άνθρωποι στο επίκεντρο της πολιτικής σας. Επί της ουσίας τους αναγκάζετε να βγουν εκτός οικονομικής ζωής. Τους αναγκάζετε να βγούν εκτός κοινωνικής ζωής. Δεν λαμβάνετε κανένα μέτρο προστασίας, δημιουργώντας μια κοινωνία και μια οικονομία του ενός τρίτου.
“Οι λίγοι και εκλεκτοί του Μεγάρου Μαξίμου θα ζουν καλά. Για τους υπόλοιπους δεν ενδιαφερόμαστε”. Οι λίγοι και εκλεκτοί αγρότες του Μεγάρου Μαξίμου έχουν δικαίωμα σιωπής, αλλά και δικαίωμα στα λαχεία, στις Πόρσε και τις Μαζεράτι. Και οι έντιμοι αγρότες είναι στους δρόμους και διαμαρτύρονται και στην καλύτερη των περιπτώσεων έχουν την απαξία σας. Στη χειρότερη των περιπτώσεων έχουν τα χημικά και τα ΜΑΤ που στέλνετε.
Παράλληλα, η Επιθεώρηση Εργασίας καταγράφει εκατοντάδες παραβάσεις: απλήρωτες υπερωρίες, μη δηλωμένα ωράρια, πίεση σε εργαζόμενους να δεχτούν χειρότερους όρους για να μην απολυθούν. Έχουμε, λοιπόν, μια αγορά που δεν είναι μόνο φθηνή, αλλά και συχνά παράνομη.
Και πάμε, τώρα, σε ένα ζήτημα για το οποίο ούτε καν θέλετε να συζητάτε. Αυτό της υγείας στην εργασία. Καμία καταγραφή επαγγελματικής ασθένειας, τα τελευταία πέντε χρόνια. Ούτε μισή.
Το 2023 τα θανατηφόρα ατυχήματα αυξήθηκαν κατά 45%. Ξέρουμε όλοι ότι τα πραγματικά περιστατικά είναι ακόμη περισσότερα, λόγω υποκαταγραφής. Στην Ελλάδα του 2025 δεν μπορεί η παραγωγικότητα να μετριέται με ανθρώπινες ζωές.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι αυτοαπασχολούμενοι διανομείς, οι οποίοι τρέχουν κυριολεκτικά για να προλάβουν παραδόσεις και να παραμείνουν «ανταγωνιστικοί», με κίνδυνο τη σωματική τους ακεραιότητα και εσείς δεν έχετε κάνει τίποτα γι’ αυτούς, για να τους προστατέψετε.
Έχετε κάνει ένα νόμο, ο οποίος είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα της πλατφόρμας και τους αναγκάζει να τρέχουν σαν τρελοί στους δρόμους για να είναι σε έναν αλγόριθμο και να μπορούν να είναι στην αγορά εργασίας.
Είναι αυτή η εικόνα μιας κοινωνίας, η οποία προστατεύει τους ανθρώπους της; Είναι αυτή η εικόνα μιας κοινωνίας, η οποία προστατεύει την υγεία των εργαζομένων της;
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η χώρα μας πλήττεται και από ακόμη ένα φαινόμενο. Ένα φαινόμενο που δεν έπεσε από τον ουρανό. Ένα φαινόμενο, το οποίο εσείς το βρήκατε το 2019 και πάνω στο οποίο, με δικούς σας νόμους ήρθατε και επενδύσατε. Είναι αυτός ο περίφημος νόμος Κατρούγκαλου, τον οποίο 6 χρόνια πριν υποσχόσασταν ότι θα καταργήσετε και 6 χρόνια μετά, τον έχετε επικυρώσει με το νόμο Βρούτση και 250.000 συνταξιούχοι εργάζονται, σήμερα, όχι επειδή το θέλουν, αλλά επειδή αναγκάζονται.
Αντί να μπορούν να απολαύσουν τους κόπους μιας ζωής, συνεχίζουν να δουλεύουν για να επιβιώσουν, να πληρώσουν το σούπερ μάρκετ, να στηρίξουν τα παιδιά τους, να στηρίξουν τα εγγόνια τους.
Και αυτό εσείς στη ΝΔ το λέτε κανονικότητα. Είναι κανονικότητα όταν οι απόμαχοι της εργασίας, αλλά όχι της ζωής, μετά από 30 και 35 χρόνια εργασίας, έρχονται να δουλέψουν για να καλύψουν τις ανάγκες μιας πολύ σκληρής καθημερινότητας;
Οι αδικίες του νόμου Κατρούγκαλου παραμένουν. Προβλήματα στις συντάξεις χηρείας, στις αναπηρικές συντάξεις, προσωπική διαφορά που, όταν εμείς πριν από 2 και 3 χρόνια σας ζητούσαμε να την καταργήσετε, μας λέγατε ότι πρέπει να μετακομίσουμε από τα έδρανα και να γίνουμε “πράσινο Σύριζα”. Αλλά τώρα που το κάνετε πράξη, έχετε καταπιεί τη γλώσσα της αυτοκριτικής..
Συνταξιούχοι με συντάξεις των 500 και 600 ευρώ δεν συνιστούν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για ανθρώπους που εργάστηκαν επί τέσσερις δεκαετίες.
Οι προτάσεις μας οι δικές μας είναι συγκεκριμένες, καταγεγραμμένες και κοστολογημένες:
• νέο ΕΚΑΣ για 350.000 χαμηλοσυνταξιούχους,
• κατάργηση της προσωπικής διαφοράς,
• σταδιακή μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης,
• ενίσχυση των συντάξεων αναπηρίας και χηρείας.
Αν θέλουμε μια δίκαιη κοινωνία, οφείλουμε να στηρίξουμε πρώτα τους πιο ευάλωτους.
Και, επειδή μια σύγχρονη οικονομία χρειάζεται σύγχρονη και δίκαιη αγορά εργασίας, προτείνουμε άμεσα μέτρα:
- Ανώτατο ποσοστό ευέλικτων μορφών ανά επιχείρηση, με αυτόματο έλεγχο.
- Θεσμική προστασία από αυθαίρετες μετατροπές συμβάσεων, με δικαίωμα καταγγελίας.
3. Σύνδεση προγραμμάτων ΔΥΠΑ με σταθερές θέσεις εργασίας, όχι με ανακύκλωση της επισφάλειας.
4. Ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας, με προσωπικό, τεχνολογία και υποχρεωτική δημοσιοποίηση όλων των παραβάσεων.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η Ελλάδα χρειάζεται σήμερα περισσότερο από ποτέ μια αλλαγή πορείας. Ένας μετά τον άλλον οι προϋπολογισμοί της Νέας Δημοκρατίας θα μείνουν στην ιστορία ως χαμένες ευκαιρίες για τις δομές και τις υποδομές της χώρας, αλλά ακόμη περισσότερο χαμένες ευκαιρίες για τους ανθρώπους της χώρας.
Διότι το 2019 ήρθατε έχοντας στα χέρια σας μια πολιτική ισχύ, την οποία τη σπαταλήσετε για να εξυπηρετήσετε υμετέρους, για να συνεχίσετε στον δρόμο της διαφθοράς και της διαπλοκής, για να ακολουθήσετε έναν δρόμο, ο οποίος δεν εξυπηρετεί τους μη προνομιούχους Έλληνες του 2025.
Και χρειαζόμαστε και μια οικονομία, η οποία μπορεί να παράξει για όλους μία οικονομία που θα μοιράσζει δίκαια, όχι μέσα από λαχεία και τζόκερ.
Μια οικονομία, η οποία μπορεί να προσφέρει αξιοπρεπείς μισθούς και όχι την τελευταία αγοραστική δύναμη σε επίπεδο πανευρωπαϊκό.
Μία οικονομία, η οποία μπορεί να προστατεύσει τους εργαζόμενους. Γιατί όταν εμείς σας λέγαμε να φέρετε συλλογικές συμβάσεις, μας λέγατε σε αυτήν εδώ την αίθουσα, ότι αυτά ανήκουν σε άλλες εποχές, κύριοι της Νέας Δημοκρατίας.
Μια οικονομία, η οποία στηρίζει την οικογένεια και τις μητέρες και τους δίνει κίνητρα για να στηρίξουμε το δημογραφικό. Να μην τους ζητά να γυρίσουν από τη δουλειά τους μέσα σε 2 και 3 μήνες μετά τον τοκετό.
Μια οικονομία, η οποία δίνει ευκαιρία στους νέους ανθρώπους και χτίζει ισχυρό κοινωνικό κράτος, που προσελκύει επενδύσεις που έρχονται και μένουν στην πατρίδα μας και όχι αυτές που ήρθαν, έμειναν ένα εξάμηνο, έκλεισαν τα μαγαζιά και τους ψάχνουμε στο εξωτερικό.
Αυτό δεν είναι προεκλογικό σύνθημα. Είναι αναπτυξιακή ανάγκη.
Και δυστυχώς, ο προϋπολογισμός που συζητάμε σήμερα είναι μια χαμένη ευκαιρία. Δεν διορθώνει αδικίες. Δεν ενισχύει την εργασία. Δεν προστατεύει τους αδύναμους. Δεν δημιουργεί προοπτική για τη χώρα.
Η Ελλάδα, όμως, μπορεί αλλιώς.
Για δυνατό κοινωνικό κράτος, δίκαιη ανάπτυξη, καλές και ασφαλείς δουλειές, αξιοπρεπείς συντάξεις, καλύτερη καθημερινότητα, διαφάνεια και λογοδοσία.
Αυτό το σχέδιο παρουσιάζουμε.
Αυτό το σχέδιο μπορεί να ξαναδώσει ελπίδα, σταθερότητα και αξιοπρέπεια στην κοινωνία.
Κατεβάστε την εφαρμογή ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
Χαριλάου Τρικο
