ΑΝΤΙ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΥ…
Στις 21 Νοέμβρη κλείνει ένας χρόνος από όταν εντελώς απροσδόκητα χάσαμε τον σύντροφο Τάκη Βελισσάρη. Όση αλήθεια εμπεριέχει η λαϊκή θυμοσοφία που περικλείει η φράση «παναδμάτωρ χρόνος», άλλη τόση φενάκη αποτελεί, αφού τελικά κάποια κενά αποδεικνύονται δυσαναπλήρωτα. Γιατί σε αυτόν τον πανδαμάτορα χρόνο στηριζόμαστε για να απαλύνουμε τις συνέπειες από τις απώλειες και η καθημερινότητα παρασέρνει καμιά φορά, αλλά δεν οδηγεί τελικά στη λήθη. Ιδιαίτερα όταν τελικά ισχύει στο ακέραιο το «θα συνεχίζεις να ζεις μέσα από τους αγώνες μας»!
Για τον Τάκη μιλήσανε πολλοί μετά το θάνατό του και δεν θα μπορούσε να γίνει και αλλιώς. Ο ίδιος με το καυστικό του χιούμορ θα επιβεβαίωνε και με τη συνηθισμένη δόση αυτοσαρκασμού θα έλεγε «έτσι γίνεται όταν το επιβάλει το μέγεθος του εκλιπόντος…».
Πέρυσι λίγους μήνες πριν το θάνατό του δόθηκε στη δημοσιότητα το άρθρο του με τίτλο «ΤΡΙΓΛΙΑ 27 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1922 – Η έξοδος σωτηρίας του ελληνικού πληθυσμού. Η έναρξη της φοβερής δοκιμασίας της προσφυγιάς – Η ΑΦΗΓΗΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΒΕΛΙΣΣΑΡΗ». Η δημοσιοποίηση του άρθρου φυσικά τον ικανοποίησε, ιδιαίτερα αφού το άρθρο στηρίχθηκε σε «μερικές προχειρογραμμένες σελίδες μέσα σε ξεχασμένους φακέλους του πατέρα μου», όπως υπογράμμιζε ο ίδιος και συνέχιζε «Μοιάζει με «συμπαντική συνομωσία» το γεγονός ότι περίμεναν περίπου 40 χρόνια, και αναδύθηκαν την χρονιά επετείου των 100 ετών από την Μικρασιατική Καταστροφή».
Επρόκειτο για μια σημαντική προσπάθεια του Τάκη να παρουσιάσει το περιεχόμενο μιας επί της ουσίας αφήγησης προσθέτοντας το ιστορικό πλαίσιο, τα βασικά διδάγματα για σήμερα. Για αυτό αναζήτησε και τη συνεργασία – συμβολή από το Κόμμα του, το ΚΚΕ. Άλλωστε δεν ήταν η πρώτη φορά. Αυτό όμως που είχε διαφύγει της προσοχής μου ήταν η συνοδευτική του υπόμνηση στο τελικό κείμενο «Υπακούοντας ταπεινωτικά στις εντολές σου αποστέλλω την τελική, ελπίζω, μορφή». Τόνοι σαρκασμού, αυτοσαρκασμού και ευφυούς χιούμορ συμπυκνωμένοι μέσα σε λίγες λέξεις!
Με το ίδιο ακριβώς πνεύμα συνόδευε και το πρωτόλειο κείμενο για ένα άρθρο που σχεδιάζαμε να δημοσιεύσουμε αλλά δυστυχώς δεν προλάβαμε: «Είναι προφανώς ημιτελές, χωρίς επίλογο, με τρία παραδείγματα: Για τα μάτια σου μόνο».
Αυτό το πρωτόλειο κείμενο ως τέτοιο, με προφανείς ελλείψεις αλλά δεδομένη την προσπάθεια να αναδειχθεί η ουσία του ζητήματος που περικλείεται στον τίτλο του, το παραθέτω τιμώντας και με αυτόν τον τρόπο τη μνήμη του αγαπημένου συντρόφου Τάκη Βελισσάρη, με σεβασμό στη στάση ζωής και στην προσφορά του αλλά και με πικρία για όσα ακόμα είχε να προσφέρει αλλά δεν πρόλαβε.
ΚΑΤΑΠΟΔΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
Το κείμενο έχει ως εξής:
Δεν είναι επεξεργασμένο στην τελική του μορφή. Με την κανονική γραμματοσειρά είναι τα σχόλιά μου. Με Italics είναι αυτούσιο το κείμενο.
ΤΑ ΠΟΛΥΠΟΙΚΙΛΛΑ ΚΑΝΑΛΙΑ ΔΙΟΧΕΤΕΥΣΗΣ
ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΥ ΣΤΙΣ ΛΑΪΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ
(η περίπτωση του αστυνομικού μυθιστορήματος)
… εισαγωγή – πρόλογος ….
Πιο ισχυρό είναι το παράδειγμα του σκωτσέζου συγγραφέα ΦΙΛΙΠ ΚΕΡ . Πολυγραφότατος, επιτυχημένος, με μεγάλη διεθνή κυκλοφορία των έργων του, έχει σαν ήρωα τον Γερμανό ιδιωτικό (αρχικά) ντετέκτιβ ΜΠΕΡΝΙ ΓΚΟΥΝΤΕΡ, ο οποίος δραστηριοποιείται στο Βερολίνο την εποχή του Ναζισμού. Αργότερα εμφανίζεται σαν βαθμοφόρος της περιβόητης Γκεστάπο. Η επιτυχημένη καριέρα του είναι γνωστή σ’ όλα τα ναζιστικά αστέρια Γκέμπελς, Γκαίριγκ, Χίμλερ, Χάϊνριχ, με τους οποίους συναντιέται, αναλαμβάνει αποστολές, προσέχοντας να διαφυλάξει τον εαυτό του από κακοτοπιές και με μέριμνα του συγγραφέα να εμφανίζεται ως «διαφωνών» και «κριτικός» προς το καθεστώς. Ο ανυποψίαστος αναγνώστης καλείται, απολαμβάνοντας την αστυνομική ίντριγκα, να συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι ο ναζισμός είναι μία απλή ανορθογραφία στην πολιτική ζωή, στην οποία ο επιδέξιος πολίτης μπορεί όχι μόνο να επιβιώσει αλλά και να εργασθεί – συνεργασθεί με το καθεστώς κρατώντας ατομικά αξιοπρεπή (?) στάση. Αποκορύφωμα της καριέρας του ντέντεκτιβ (τίτλος «ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΑΝΑΣΑ») είναι όταν αποστέλλεται ως μέλος μίας ειδικής υπηρεσίας της Βέρμαχτ με αποστολή τη διερεύνηση ευθυνών του Γερμανικού στρατού για εγκλήματα πολέμου(!!!) στην περιοχή του Σμολένσκ στη Σοβιετική Ένωση. Εκεί στην έρευνα ορισμένων δολοφονιών ανακαλύπτονται ομαδικοί τάφοι στο δάσος ενός χωριού (του ΚΑΤΥΝ) χιλιάδων ανθρώπων. Το συμπέρασμα στο οποίο οδηγείται ο αναγνώστης είναι ότι για την οργάνωση αυτού του εγκλήματος ευθύνονται δύο αξιωματούχοι της NKVD. Νομίζεις ότι όλη η καριέρα του συγγραφέα οικοδομήθηκε για να οδηγηθεί στη συγγραφή ενός ακόμη ντοκουμέντου για τα γεγονότα στο ΚΑΤΥΝ και να υποστηριχθεί και μέσω της αστυνομικής μυθιστοριογραφίας η σύγχρονη αναθεώρηση ιστορικών γεγονότων.
ΠΕΤΡΟΣ ΜΑΡΚΑΡΗΣ OFFSHORE Εκδόσεις ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ
Σελ. 91
Ζήσης : « ….. Όταν η ηγεσία του κόμματος έβγαζε μια απόφαση και κάποιος από εμάς είχε αντιρρήσεις, ο γραμματέας της οργάνωσης του έλεγε : «Αυτή είναι η γραμμή , σύντροφε», που σήμαινε «Σκάσε και κάνε αυτό που σου λένε»…»
Αστυνόμος Χαρίτος: «Μόνο που εγώ δεν ανήκω στο κόμμα αλλά στην αστυνομία. Είμαι δημόσιος υπάλληλος».
Ζήσης: «Και οι δικοί μας δημόσιοι υπάλληλοι ήταν. Της επανάστασης» συμπληρώνει ξερά.
Η γενική θεώρηση του συγγραφέα μέσα από τη περιγραφή του χαρακτήρα Ζήση είναι ότι ο κομμουνιστής πρέπει να είναι παλιός, μάλλον πρώην, να έχει ξεκόψει από το κόμμα και την επαναστατική δράση που είναι ματαιοπονία. Ακόμη καλύτερα αν διοχετεύσει την όποια ενεργητικότητά του σε κάποια ΜΚΟ, όπως ο εν λόγω Ζήσης που έχει βρει την Ιθάκη του διευθύνοντας μία δομή φιλοξενίας αστέγων – μεταναστών κλπ. Για τα έξοδα λειτουργίας της δομής, ο αναγνώστης δεν πληροφορείται.
ΠΟΛ ΤΖΟΝΣΤΟΝ
ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΘΕΩΝ (ελληνικός τίτλος , – τίτλος πρωτοτύπου «the green lady»)
Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.
Στην έκδοση χρησιμοποιούνται οι όροι «κομμουνιστές», «σύντροφοι», «το Κόμμα», «Κομμουνιστικό Κόμμα» (μία φορά) αλλά ποτέ άμεσα Κ.Κ.Ε. πιθανόν και έπειτα από νομική συμβουλή.
Χαρακτήρες : Άλεξ Μαύρος
Γιώργος ή Χοντρός
Σελ. 15
Και ολίγη ιστορική ασχετοσύνη του συγγραφέα ή του διορθωτή / επιμελητή εκδόσεως.
« ….. ο πατέρας του, ο Σπύρος, …. Ήταν ανώτερο μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος και είχε πεθάνει το 1967, πριν από το πραξικόπημα που θα τον είχε στείλει πάλι στην Μακρόνησο.»
Ως γνωστόν την περίοδο της Απριλιανής δικτατορίας 1967-1974 η Μακρόνησος είχε καταργηθεί ως τόπος φυλάκισης-εκτόπισης-αναμόρφωσης κομμουνιστών.
Σελ. 67
« …… Άλλωστε, εσύ τώρα πια δεν μιλιέσαι καν με το Κόμμα. Οι σύντροφοι του Χοντρού είχαν ενοχληθεί από τα παράνομα χαρτοπαίγνια που διοργάνωνε ο Γιώργος στο καφενείο του. Επιπλέον είχαν απαιτήσει μερίδιο.»
Σελ. 88
H κορυφαία στιγμή του βιβλίου. Μέσα σε λίγες γραμμές ο συγγραφέας συμπυκνώνει με αξιοθαύμαστο τρόπο όλα τα χυδαία ιδεολογήματα του προκατακλυσμιαίου αλλά και σύγχρονου αντικομμουνισμού:
« …… αυτό το κάθαρμα, ο Πούλος, μειώνει το εργατικό δυναμικό σε όλες του τις επιχειρήσεις. …… Προσλαμβάνει ανειδίκευτους εργάτες με τον ελάχιστο μισθό και χρησιμοποιεί μετανάστες, που πολλοί είναι παράνομοι. ….. «Και πώς δεν έχει κάνει φασαρία το Κόμμα;»
Ο Γιώργος κούνησε το κεφάλι. «Τα πράγματα δεν είναι όπως παλιά, Άλεξ. Έχουν κλειστεί συμφωνίες, έχουν γίνει εξυπηρετήσεις, έχουν κατατεθεί λεφτά σε μυστικούς λογαριασμούς. Η Τατιάνα Ρουμπάνη είναι από τους λίγους που αντιστέκονται. Την είδες στην τηλεόραση το πρωί.
Ο Μαύρος ένιωσε θλίψη. Ο πατέρας του δεν ανεχόταν ποτέ συμφωνίες και εξυπηρετήσεις από τους καπιταλιστές.
Φυσικά, η ηγεσία τα δικαιολογεί όλα υποστηρίζοντας ότι είναι ένα θεμιτό μέρος της πάλης του λαού, αλλά περιέργως αυτό δεν το λένε δημοσίως.
Φαντάζομαι ότι ξέρουν περισσότερα για τους στρατηγικούς τους στόχους απ’ ό,τι τα απλά μέλη ….».
Όλα τα ανωτέρω τα διαβεβαιώνει ο Γιώργος ή Χοντρός που είναι παλιό μέλος του κόμματος και επιπλέον ο πιο συμπαθής χαρακτήρας της διήγησης. Επομένως αξιόπιστος:
Το κόμμα χρηματίζεται από τους ταξικούς αντιπάλους του (βιομηχάνους) για να μη δημιουργεί προβλήματα στις επιχειρήσεις του.
Υπάρχουν και λίγοι (η βουλευτής Τατιάνα Ρουμπάνη) που αντιστέκονται (σε ποιους αντιστέκονται? στην γενική γραμμή της ηγεσίας του κόμματος, αυτήν του χρηματισμού).
Οι παλιοί ηρωϊκοί κομμουνιστές, αν έχετε ακούσει τίποτε γι’ αυτούς, ήταν αλλιώς. Αυτοί όμως πλέον έχουν πεθάνει. Ο καλόςκομμουνιστής είναι ο πεθαμένος κομμουνιστής.
