Παραμονή Χριστουγέννων σήμερα, και τα φετινά Χριστούγεννα βρίσκουν την Ελλάδα να έχει αφήσει πίσω της μια υπερδεκαετή αλυσίδα κρίσεων και να ατενίζει το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία! Σε αυτήν την εβδομαδιαία ανασκόπηση, θα σας δώσω μερικούς λόγους γι’ αυτήν την αισιοδοξία, αλλά φυσικά όπως κάθε Κυριακή, θα σας πω και για τα βήματα που έγιναν την εβδομάδα που μας πέρασε.
Σε λίγες ημέρες λοιπόν φεύγει άλλη μια χρονιά με πολλές δυσκολίες αλλά και με σημαντικές κατακτήσεις. Επιστέγασμα των προσπαθειών μας ήταν η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και τα εύσημα από διεθνείς οργανισμούς και οικονομικούς αναλυτές. Αυτό το «απίθανο θαύμα» όπως χαρακτηρίστηκε, το πέτυχαμε μαζί, πολιτεία και κοινωνία. Ποιος θα περίμενε ότι η Ελλάδα θα αναδεικνυόταν από τον Economist ως χώρα της χρονιάς, και ότι η ελληνική οικονομία θα ερχόταν πάλι -για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά- πρώτη μεταξύ 35 κρατών για τις επιδόσεις της;
Είναι μια αναγνώριση των θυσιών του ελληνικού λαού, των συνεχιζόμενων μεταρρυθμίσεων και της προόδου της χώρας μας. Την εβδομάδα που μας πέρασε όμως είχαμε και τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στο ECOFIN για την ειδική εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από την ευρωπαϊκή διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος (την υιοθέτηση δηλαδή ενός πάγιου ελληνικού αιτήματος), την πρόνοια για τους τόκους του ελληνικού δημοσίου χρέους από το 2033 ώστε να υπάρξει ειδική, πιο ήπια μεταχείρισή του, την προστασία των επενδύσεων και τη σταδιακή μείωση του δημοσίου χρέους. Μία συμφωνία που επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα πλέον εκπέμπει εμπιστοσύνη και συνέπεια, ακούγεται και λαμβάνονται υπόψη οι διεκδικήσεις της.
Δεν ισχυρίζομαι προφανώς ότι λύθηκαν όλα μας τα προβλήματα, έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε -για να είμαι ακριβής πρέπει να τρέξουμε- για να συγκλίνουμε σε όλα τα πεδία με τον ευρωπαϊκό πυρήνα, για να θεραπεύσουμε υστερήσεις και διαχρονικές παθογένειες. Ωστόσο, η αναγνώριση όσων πετύχαμε μας ενδυναμώνει να δώσουμε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα τη μάχη για τη συλλογική πρόοδο, τη συμπεριληπτική ανάπτυξη και ισχυροποίηση της πατρίδας μας.
Ένα μεγάλο, ένα ιστορικό βήμα προς την κατεύθυνση αυτή συνιστά η ανακοίνωση που κάναμε αυτήν την εβδομάδα: η λειτουργία επιτέλους και στην Ελλάδα μη κερδοσκοπικών, μη κρατικών ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης, με αυστηρά ακαδημαϊκά κριτήρια. Αργήσαμε πολύ ως χώρα να διορθώσουμε αυτήν την εκπαιδευτική ανορθογραφία. Εμείς όμως το είπαμε και θα το κάνουμε.
Θα δίνουμε πλέον τη δυνατότητα να σπουδάσουν και να εργαστούν στην πατρίδα τους πολλοί από τους 40.000 νέους και νέες μας που σήμερα αναγκάζονται να σπουδάζουν στο εξωτερικό, με μεγάλο κόστος για τις οικογένειές τους. Αλλά και να προσελκύσουμε ξένους φοιτητές να έρθουν στην Ελλάδα για τις σπουδές τους, όπως και Έλληνες που διδάσκουν στο εξωτερικό να επιστρέψουν επιτέλους στην πατρίδα! Φυσικά και το δημόσιο πανεπιστήμιο παραμένει προτεραιότητά μας. Γι’ αυτό και το ενισχύουμε θεσμικά και οικονομικά ώστε να έχει ακόμη μεγαλύτερη ευελιξία και να μπορεί να διευρύνει τις συνεργασίες του με κορυφαία διεθνή ιδρύματα. Διευκολύνουμε την καλύτερη αξιοποίηση της περιουσίας των ΑΕΙ και των ΕΛΚΕ, προκειμένου να αυξηθούν οι πόροι και να διοχετευθούν σε κοινωνικές δράσεις (υποτροφίες, σίτιση κ.λπ.) και σε ερευνητικά προγράμματα.
Το εμβληματικό νομοσχέδιο θα τεθεί σε διαβούλευση μετά τις γιορτές και μέσα στον Ιανουάριο θα γίνει νόμος του κράτους, ανοίγοντας τον δρόμο και για την αναθεώρηση του Άρθρου 16, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται πια στα δεδομένα του 21ου αιώνα.
Έτσι θα στηρίξουμε περισσότερο την έρευνα και την ποιότητα του επιστημονικού προσωπικού, που αναδεικνύονται σε δυνατά στοιχεία και συγκριτικό πλεονέκτημα για την ανάδειξη της χώρας μας σε διεθνές κέντρο εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας! Το πιστοποιεί η θεαματική βελτίωση των κρίσιμων δεικτών τη διετία 2021-2022, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης. Ο ρυθμός αύξησης των ελληνικών δημοσιεύσεων είναι υψηλότερος σε σχέση με τον αντίστοιχο των χωρών του ΟΟΣΑ και της ΕΕ. Επιπλέον, αυξάνει η συμμετοχή και η ηγεσία των Ελλήνων επιστημόνων στις δημοσιεύσεις με υψηλή απήχηση λόγω της πρωτοτυπίας, της ποιότητας και της αναγνωρισιμότητας των δημοσιεύσεων που τους τοποθετεί δυναμικά στο διεθνές περιβάλλον.
Όμως φροντίζουμε εξίσου και για την αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Τη νέα χρόνια θα νομοθετήσουμε την ουσιαστική αναβάθμιση των Επαγγελματικών Λυκείων, των Δημόσιων ΙΕΚ. Αυτά θα ενισχυθούν με θεματικούς άξονες, με καινούργιους οδηγούς κατάρτισης, κυρίως όμως με άμεση σύνδεση με την αγορά εργασίας. Εξάλλου η επαγγελματική και τεχνική εκπαίδευση και κατάρτιση δεν είναι ο φτωχός συγγενής της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Είναι ένας επαγγελματικός δρόμος με εξαιρετικές προοπτικές και πολύ επικερδείς επαγγελματικές δυνατότητες. Γι’ αυτό ακριβώς και την ενισχύουμε.
Τώρα, να περάσω στο μεταναστευτικό, διότι αυτή την εβδομάδα είχαμε μία πολύ σημαντική εξέλιξη. Έπειτα από πολύχρονες διαπραγματεύσεις, επιτεύχθηκε συμφωνία για το μεταναστευτικό στην Ευρωπαϊκή Ένωση -και με δική μας πίεση- με την οποία θεσπίζεται μεταξύ άλλων ένα υποχρεωτικό σύστημα αλληλεγγύης που μέχρι τώρα δεν ήθελαν πολλοί εταίροι μας. Έτσι, κάθε χώρα μπορεί να επιλέξει αν θέλει να αναλάβει τη φιλοξενία αιτούντων άσυλο ή να συνεισφέρει οικονομικά. Αυτό σημαίνει ότι θα πάψουν να επιβαρύνονται δυσανάλογα ή αποκλειστικά τα κράτη πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα. Να σημειώσω επίσης ότι σε περιόδους κρίσης, δηλαδή μεγάλης και απότομης αύξησης των ροών, η οικονομική εναλλακτική αναστέλλεται και τα κράτη υποχρεούνται να αναλάβουν αναλογικά τη φιλοξενία αιτούντων άσυλο.
Να σας πω και μία είδηση που αφορά τη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα. Την Τετάρτη υπογράφηκε το Μνημόνιο Συνεργασίας με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών για τη χρηματοδότηση με 50 εκ. ευρώ των έργων αποκατάστασης 33 σχολικών μονάδων στις πληγείσες περιοχές. Τα έργα θα γίνουν με κατεπείγουσες διαδικασίες, ώστε τα σχολεία όχι μόνο να αποκατασταθούν, αλλά να γίνουν σύγχρονα και καλύτερα από ό,τι ήταν πριν. Μια αξιέπαινη πρωτοβουλία κοινωνικής ευθύνης, προσφοράς και αλληλεγγύης.
Θα περάσω στο άλλο σημαντικό νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο και έχει να κάνει με τη δημόσια υγεία, και συγκεκριμένα με την αντιμετώπιση του τραύματος. Το τραύμα συνδέεται με υψηλά επίπεδα νοσηρότητας, θνητότητας, αναπηρίας, ψυχοκοινωνικών επιπτώσεων και δαπανών. Υπολογίζεται ότι για την ελληνική κοινωνία τα τροχαία ατυχήματα κοστίζουν περίπου 2,4 δισ. ευρώ ανά έτος (σχεδόν το 1,5% του ΑΕΠ), και είναι η πιο συχνή αιτία τραυματισμών και αναπηρίας σε συμπολίτες μας ηλικίας 18-55 ετών. Είναι απαράδεκτο να βρισκόμαστε στην τελευταία θέση της Ευρώπης ως προς την αντιμετώπιση αυτού του μείζονος προβλήματος. Γι’ αυτό και δημιουργούμε 16 Κέντρα Αναφοράς Τραύματος σε όλη τη χώρα, κατά τα πρότυπα ανάλογων δομών του εξωτερικού. Θα λειτουργούν επικουρικά στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, τα οποία ανακαινίζονται με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, και βεβαίως θα προχωρήσουμε σε εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των τραυματιών αναλόγως της βαρύτητα κάθε περίπτωσης. Μια κρίσιμη διαδικασία που μπορεί να σώσει ζωές.
Τώρα, όσον αφορά τη δύσκολη μάχη με την οπαδική βία. Είναι καθολική η απαίτηση να ξαναγίνουν τα γήπεδα χώροι αθλητικής άμιλλας και αρμονικής συνάντησης όσων αγαπούν τα σπορ και να μην αναγκαζόμαστε να «καταναλώνουμε» σημαντικούς ανθρώπινους πόρους από την Αστυνομία κάθε Κυριακή για να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα ξεσπούν επεισόδια στα γήπεδα. Γι’ αυτό και έχουμε ένα συγκροτημένο σχέδιο με 7 καίριες παρεμβάσεις που περιλαμβάνει κάμερες στα γήπεδα, άμεση καθιέρωση μητρώου, μια Λέσχη ανά έμβλημα, ηλεκτρονικό εισιτήριο με έλεγχο ταυτοπροσωπίας. Αλλά και μια ακόμη σημαντική παρέμβαση: τη δυνατότητα της πολιτείας να παρεμβαίνει ακαριαία, με ένα αυτοματοποιημένο πλαίσιο διοικητικών ποινών, όποτε εντοπίζονται περιστατικά όπως ρίψη κροτίδας ή άναμμα φωτοβολίδας σε γήπεδα, δηλαδή αντικειμενικά γεγονότα, που θα επισύρουν πια αυτοματοποιημένες ποινές διεξαγωγής αγώνων κεκλεισμένων των θυρών. Είναι σημαντικό, επίσης, ότι η σχετική έρευνα έχει αναβαθμιστεί, με την Εισαγγελία να ερευνά πια στο ανώτατο επίπεδο την τυχόν διασύνδεση της βίας στα γήπεδα με τη δράση εγκληματικών οργανώσεων.
Θα μείνω στο θέμα της ασφάλειας, για να σας πω ότι προκηρύχθηκε αυτή την εβδομάδα ο διαγωνισμός για 2000 κάμερες που θα φέρουν αστυνομικοί και άλλες 400 που θα εγκατασταθούν σε αστυνομικά οχήματα. Η προμήθειά τους θα γίνει σταδιακά με στόχο να ξεκινήσει η χρήση τους από το τρίτο τρίμηνο του 2024. Η αναβάθμιση του εξοπλισμού των αστυνομικών θα τους επιτρέψει να επιτελούν με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και περισσότερη ασφάλεια αλλά και διαφάνεια το δύσκολο έργο τους. Θέλουμε πάνω από όλα μια δημοκρατική και αποτελεσματική αστυνομία, απέναντι στο έγκλημα και δίπλα σε κάθε πολίτη. Νέος διαγωνισμός θα προκηρυχθεί τον Μάρτιο, αυτή τη φορά για 750 κάμερες που θα τοποθετηθούν στην Αθήνα και περιοχές της Αττικής.
Μια άλλη πτυχή της αντεγκληματικής πολιτικής μας έχει να κάνει με τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων. Στο πλαίσιο αυτό, πριν λίγες μέρες μετήχθησαν οι πρώτοι 40 κρατούμενοι στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, στο Νικηφόρο Δράμας. Το νέο σωφρονιστικό κατάστημα έχει χωρητικότητα για εξακόσιους κρατούμενους, θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία μέχρι το καλοκαίρι του 2024 και θα συμβάλλει στην αποσυμφόρηση των φυλακών Κομοτηνής και Νιγρίτας.
Πάμε τώρα στο λιμάνι του Ηρακλείου, το οποίο ανεβαίνει κατηγορία, καθώς αυτή την εβδομάδα υπογράφηκε η σύμβαση για την απόκτηση του 67% του μετοχικού του κεφαλαίου από τον όμιλο Grimaldi, με το ΤΑΙΠΕΔ να κρατά το υπόλοιπο 33%. Το κρητικό λιμάνι, ένα από τα μεγαλύτερα της χώρας, έχοντας πια για διαχειριστή έναν διεθνή όμιλο, θα μπορέσει να αυξήσει τις δραστηριότητές του και να ενισχύσει τον ρόλο όχι μόνο της Κρήτης αλλά και της Ελλάδας, ως σύγχρονο και «πράσινο» διαμετακομιστικό κέντρο.
Όμως περιμένουμε κι άλλες παρόμοιες ειδήσεις, καθώς στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο της φετινής χρονιάς παρουσιάστηκε το Ενοποιημένο Σχέδιο Κυβερνητικής Πολιτικής για το 2024, το οποίο περιλαμβάνει πολλές τέτοιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις: για την ακρίβεια 279 έργα και επενδύσεις και 221 μικρές και μεγάλες μεταρρυθμίσεις που θα υλοποιήσουμε, έχοντας εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη τεχνική βοήθεια από την αρμόδια ευρωπαϊκή διεύθυνση ύψους 11,5 εκ. ευρώ (το 10% του συνολικού budget), μαζί με τα εύσημα για άριστη προετοιμασία και ωριμότητα των έργων της Ελλάδας.
Και θα κλείσω τη σημερινή ανασκόπηση με την έναρξη λειτουργίας του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς μέσω της πλατφόρμας pet.gov.gr. Στόχος είναι η φιλικότερη και ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση κτηνιάτρων, κηδεμόνων και διαχειριστών ζώων συντροφιάς, μέσα από μια σειρά νέων ψηφιακών υπηρεσιών. Δημιουργείται, επίσης, ένα συνεκτικό και διαφανές σύστημα ψηφιακής διαχείρισης των αδέσποτων από κάθε Δήμο, μπαίνει τάξη με τα φιλοζωικά σωματεία, και μπορούν να δηλώνονται η απώλεια, η εύρεση αλλά και η μεταβίβαση ενός ζώου συντροφιάς. Ήταν καιρός να κάνει και η Ελλάδα γενναία βήματα για την προστασία των μικρών μας φίλων. Μου το ζήτησε άλλωστε και ο Πίνατ, και η αλήθεια είναι πως δεν του χαλάμε ποτέ χατίρι!
Τα Χριστούγεννα πολλοί από εμάς ανυπομονούμε να κάνουμε ένα διάλειμμα και να περάσουμε χρόνο με την οικογένεια, με φίλους και αγαπημένα πρόσωπα. Ξέρω ότι πολλοί από εσάς θα αφιερώσετε επίσης χρόνο για να βοηθήσετε άλλους, προσφέροντας εθελοντικά χρόνο και υπηρεσίες σε όσους το χρειάζονται περισσότερο. Αυτή η καλοσύνη και η αλληλεγγύη είναι ζωτικής σημασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους -ιδιαίτερα σημαντική αυτή την εποχή του χρόνου. Ξέρω επίσης ότι τα Χριστούγεννα δεν είναι αργία για πολλούς εργαζόμενους, όπως είναι γιατροί και νοσηλευτές, αστυνομικοί και πυροσβέστες που φροντίζουν για μας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ωστόσο η προσφορά τους αυτές τις μέρες είναι ακόμη πιο πολύτιμη. Τους είμαστε ευγνώμονες.
Όπου και αν βρεθείτε αυτές τις άγιες μέρες, σας εύχομαι υγεία, χαρά και αισιοδοξία.
Καλά Χριστούγεννα!
