από ΚΕΔ-AVANTGARDE
Η αυτοκρατορία ατενίζει το πρόσφατο παρελθόν της κατακλυζόμενη από νευρικότητα. Οι δείκτες του ιμπεριαλιστικού ρολογιού γυρνούν με περισσότερη δυσκολία, φανερώνοντας τη σκουριά του μηχανισμού που είναι κρυμμένος κάτω από τη λαμπερή κρυστάλλινη επιφάνεια.Οι πρότερες ονειρώξεις της Pax Americana σε σχέση με τη μετα-σοβιετική Ρωσία,που δεν ήταν άλλες από την αποικιοποίηση της, δεν έγιναν πραγματικότητα.Παρομοίως, η στρατηγική απέναντι Κίνα, επίσης δεν απέδωσε τους πολυπόθητους καρπούς. Το σχέδιο κατάληψής της εκ των έσω, με την έννοια της οικονομικής διείσδυσης της Δύσης και της δημιουργίας μιας αστικής τάξης μέσα σε αυτήν, που με τον καιρό θα άλωνε τις κοινωνικές και πολιτικές δομές, ούτως ώστε το ΚΚΚ είτε να εκτοπιστεί (ή και να διαλυθεί) είτε να εναρμονιστεί πλήρως με τις ιμπεριαλιστικές επιταγές, τελικά δεν στέφθηκε με επιτυχία. Η παραπάνω στρατηγική δεν περιοριζόταν στην τακτική ενός μόνο κόμματος, αλλά αφορούσε το σχέδιο της Pax Americana ως σύνολο, αποτελώντας το αυτοκρατορικό Plan A.
Ο κόμπος στο χτένι
Η αυτοκρατορία ατενίζει το πρόσφατο παρελθόν της κατακλυζόμενη από νευρικότητα. Οι δείκτες του ιμπεριαλιστικού ρολογιού γυρνούν με περισσότερη δυσκολία, φανερώνοντας τη σκουριά του μηχανισμού που είναι κρυμμένος κάτω από τη λαμπερή κρυστάλλινη επιφάνεια.
Οι πρότερες ονειρώξεις της Pax Americana σε σχέση με τη μετα-σοβιετική Ρωσία,που δεν ήταν άλλες από την αποικιοποίηση της, δεν έγιναν πραγματικότητα.
Παρομοίως, η στρατηγική απέναντι Κίνα, επίσης δεν απέδωσε τους πολυπόθητους καρπούς. Το σχέδιο κατάληψής της εκ των έσω, με την έννοια της οικονομικής διείσδυσης της Δύσης και της δημιουργίας μιας αστικής τάξης μέσα σε αυτήν, που με τον καιρό θα άλωνε τις κοινωνικές και πολιτικές δομές, ούτως ώστε το ΚΚΚ είτε να εκτοπιστεί (ή και να διαλυθεί) είτε να εναρμονιστεί πλήρως με τις ιμπεριαλιστικές επιταγές, τελικά δεν στέφθηκε με επιτυχία. Η παραπάνω στρατηγική δεν περιοριζόταν στην τακτική ενός μόνο κόμματος, αλλά αφορούσε το σχέδιο της Pax Americana ως σύνολο, αποτελώντας το αυτοκρατορικό Plan A.
Τα τελευταία τρία χρόνια, η ιστορία εκβιάστηκε σε ένα γρήγορο τρεχαλητό. Η ρωσική Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση απέναντι στο ΝΑΤΟ και τους μπροστάρηδές του λειτούργησε ως υποκινητής παγκόσμιων μεταβολών, όπως άλλωστε κάνει κάθε σημαντικός πόλεμος στην ιστορία.
Από την Παλαιστινιακή πλημμύρα Al-Aqsa έως τα αντι-ιμπεριαλιστικά πραξικοπήματα στις ζώνες του Σαχέλ, με την εκδίωξη του γαλλικού ιμπεριαλισμού από την περιοχή, έως και την αριστερή στροφή στη Λατινική Αμερική και την ανάδειξη των BRICS στο προσκήνιο, που συνοδεύτηκε από κατά τόπους εκτοπισμό του δολαρίου από τις διακρατικές συναλλαγές μεταξύ ορισμένων χωρών, αποδείχθηκε ότι η Pax Americana δεν βρίσκεται πια στην ίδια θέση με παλιότερα, πόσο μάλλον στη μονοπολική στιγμή που γεύτηκε μετά την καπιταλιστική παλινόρθωση της ΕΣΣΔ.
Η αμερικανική αυτοκρατορία μόνο με το εργαλείο ενός παγκόσμιου αποθεματικού και συναλλαγματικού νομίσματος, του δολαρίου από τη μια, και, από την άλλη, μέσω μιας τεράστιας πολεμικής μηχανής, με στρατιωτικές βάσεις σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη, μπορεί να λογίζεται ως τέτοια. Ωστόσο, φαίνεται πως πια δεν είναι παντοδύναμη .
Η ασθμαίνουσα αμερικανική οικονομία έχει να διαχειριστεί ένα τεράστιο χρέος που αγγίζει τα 35,5 τρισ. δολάρια (οι ετήσιοι τόκοι ξεπερνούν πια το κατώφλι του 1 τρισ.). Κυρίως, όμως έχει να διαχειριστεί τις παγκόσμιες μεταβολές και το θέατρο του πολέμου στην Ουκρανία, το οποίο, παρά την αθρόα στήριξη της Δύσης, δεν έδωσε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η προέλαση του ρωσικού στρατού προδιαγράφει το αποτέλεσμα, ενώ παρεμπιπτόντως πολιτικοποιεί μέρα με τη μέρα εκατοντάδες χιλιάδες νέους ανθρώπους με μίσος απέναντι στην αυτοκρατορία, σηκώνοντας πότε πότε και τα σφυροδρέπανα.
Εκτός των άλλων, η ΕΣΕ προκάλεσε γκρίνια και έριδες στο εσωτερικό τόσο της Ευρώπης όσο και των ΗΠΑ για το τι μέλλει γενέσθαι, ενώ οι δυτικές κυρώσεις γύρισαν μπούμερανγκ στους σχεδιαστές τους, φέρνοντας στην επιφάνεια τα αποτελέσματα των επιλογών που έκαναν οι ιμπεριαλιστές τη δεκαετία του ’60 και του ’70, μεταφέροντας σημαντικό κομμάτι της βιομηχανικής παραγωγής στην Ανατολική Ασία, ώστε να επωφεληθούν από τη φτηνή εργατική δύναμη του πολυπληθούς προλεταριάτου εκτός των αστραφτερών συνόρων.
Όλα αυτά άρχισαν να αποτελούν βραχνά στο οικοδόμημα της Pax Americana. Η εσωτερική και διεθνής στρατηγική του Δημοκρατικού Κόμματος, τελικά γέμισε την αυτοκρατορία με προβλήματα και εκκρεμότητες. Ένα τεράστιο παγκόσμιο δίκτυο από ακαδημαϊκά ιδρύματα, ινστιτούτα, ΜΚΟ και αντίστοιχες πολιτικές εκπροσωπήσεις, που εντός των ΗΠΑ περιελάμβαναν τους Δημοκρατικούς και στην Ευρώπη μια μεγάλη βεντάλια του πολιτικού φάσματος που χωρούσε από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα μέχρι και την Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία, έδειχνε σιγά-σιγά τα όριά του.
Στην εξωτερική πολιτική, το πλάνο εξέφραζε μια στρατηγική άμεσης επιθετικότητας απέναντι στη Ρωσία και ένα συνεχές προβοκάρισμα στην Κίνα, είτε μέσω της Ταϊβάν είτε μέσω των Ουιγούρων και της νότιας Σινικής Θάλασσας. Στη Μέση Ανατολή, μετά την αποτυχία ανατροπής της κυβέρνησης του Άσαντ, έπρεπε να πολιτεύεται μέσω κάποιου δημοκρατικοφανούς αφηγήματος παραμυθιάζοντας τους υπηκόους της Δύσης, είτε με τις κομμούνες της Ροτζάβα είτε με τη γυναικεία καταπίεση στο Ιράν. Ταυτόχρονα, ο βασικός σύμμαχος στην περιοχή, το Ισραήλ, έπρεπε να κρατάει κάποια δήθεν προσχήματα, κάνοντας όποια φρικαλεότητα θέλει, αρκεί αυτή να μπορεί να δικαιολογηθεί μέσα από το κρυφτούλι της «δημοκρατίας», της «συμπεριληπτικότητας», της «ανεκτικότητας» κ.τ.λ.
Η πολυκέφαλη αυτοκρατορική Λερναία Ύδρα έστησε κοινωνικές συμμαχίες εντός της Δύσης, οικοδομώντας ταυτόχρονα ένα κοινωνικό συμβόλαιο με τα στρώματα αυτά της κοινωνίας που όχι μόνο αφομοίωναν, αλλά και υποστήριζαν ενεργητικά αυτό τον μηχανισμό. Από την άλλη, ξόδευε ένα τεράστιο ποσό από το αυτοκρατορικό ταμείο, ενώ έπρεπε σε κάθε απόφαση να εξασφαλίζεται μια κάποια συναίνεση από όλα αυτά τα ξεχωριστά μέρη των πολιτικών εκπροσωπήσεων, συμπεριλαμβανομένων και αυτών της παρηκμασμένης Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας και της καλοταϊσμένης δυτικής αριστεράς, μαζί με τα ακροατήρια που κουβαλούσαν.
Όλα αυτά, όμως, αποτελούσαν απλώς βαρίδια μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν τα κομμουνιστικά κόμματα στην Ευρώπη αποτελούσαν υπολογίσιμο αντίπαλο. Ακόμα και μετά τη δεκαετία του 1960 και του 1970, τόσο ο Μάης του 1968 όσο και τα χρόνια του Μολυβιού στην Ιταλία, η Μεταπολίτευση στην Ελλάδα, η πτώση της Χούντας στην Ισπανία, η Επανάσταση των Γαρυφάλλων στην Πορτογαλία κ.ά. διαμόρφωσαν έναν πολιτικό χάρτη, ο οποίος έπρεπε να συμπεριλαμβάνει πολιτική εκπροσώπηση από όλες αυτές τις πολιτικές συγκρούσεις. Όλα αυτά, όμως, έχουν πια εξαντλήσει τα καύσιμά τους.
Η νέα φρουρά
Η αυτοκρατορία χρειάζεται ένα reboot, μια δυναμική επανεκκίνηση που θα ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες και τον παρόντα παγκόσμιο συσχετισμό δύναμης. Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να ξεκαθαριστούν ορισμένα θέματα στο εσωτερικό της. Η παλιά διοίκηση της Pax Americana έχει χρεωθεί όλη την προηγούμενη κατάσταση αδυνατώντας να ανταποκριθεί σε αυτό το καθήκον. Στις 20 Ιανουαρίου του 2025, στον θρόνο του πλανητάρχη κάθεται τώρα ο ηγέτης του Plan B.
Η προηγούμενη παγκόσμια ισορροπία είχε ως βασικό της υπόβαθρο την παγκοσμιοποίηση και όλο εκείνο το πλέγμα των διεθνών οργανισμών και συμβάσεων, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα, ο ΟΟΣΑ, η ελεύθερη διακίνηση ανθρώπινου δυναμικού, εμπορευμάτων και κεφαλαίου. Σε αυτό το οικονομικό υπόστρωμα αντιστοιχούσε και ένα πολιτικό, ιδεολογικό και πολιτισμικό εποικοδόμημα (συμπερίληψη, ανεκτικότητα, πολυπολιτισμικότητα κ.λπ.).
Η νέα προεδρική διοίκηση της Pax Americana φαίνεται να αναδιαμορφώνει το σύνολο των διεθνών σχέσεων, αμφισβητώντας ή ακόμα και καταργώντας στην πράξη διάφορους οργανισμούς, όπως για παράδειγμα ο ΠΟΕ, τοποθετώντας στη θέση τους έναν κανόνα διμερών σχέσεων. Ακόμα και εντός της αυτοκρατορίας το χαρακτηριστικό θα είναι η διαπραγμάτευση των μεταξύ τους σχέσεων, τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα.
Ο τραμπισμός των Ρεπουμπλικάνων απλώς συμπυκνώνει την αναγκαιότητα για μια επιθετική αναδιαμόρφωση της αυτοκρατορίας με τις ΗΠΑ να θυμίζουν σε όλους τους εταίρους τους πως χάρη σε αυτές διατηρήθηκε η παγκόσμια καπιταλιστική τάξη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και το στήσιμο του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού· αυτός είναι ο λόγος που χαρακτηρίζεται Pax Americana. Αυτό δεν είναι ψέμα, άλλωστε. Αν αυτή η ιμπεριαλιστική αρχιτεκτονική αντανακλούσε έναν παγκόσμιο συσχετισμό εκείνης της περιόδου, τώρα δεν χρειάζεται να είναι ανεκτά τα όρια και οι ισορροπίες των προηγούμενων διεθνών οικονομικών και εμπορικών συμβάσεων. Όχι μόνο με το καρότο αλλά πια και με το μαστίγιο θα γίνουν οι νέες εσωτερικές ανακατατάξεις στη Δύση, ακόμα κι αν αυτό προκαλέσει κάποιο κόστος. Στις διεθνείς συνομιλίες, τη θέση των προσχημάτων παίρνει τώρα η ωμότητα του ιμπεριαλιστικού εθνικού συμφέροντος, ενώ οι οικονομικοί και εμπορικοί δασμοί, οι δηλώσεις για τον Καναδά, τη Γροιλανδία και το Μεξικό με άλλον τρόπο αντανακλούν αυτή τη διαδικασία αποκρυστάλλωσης της ιεραρχίας εντός της αυτοκρατορίας σε νέες συνθήκες, μέχρι να βρεθεί το επόμενο σημείο ισορροπίας.
Η τραχύτητα στο ύφος του Τραμπ είναι απλώς ο αδιαμεσολάβητος ιμπεριαλισμός που ξεφορτώνεται με υπεροψία όλα τα εμπόδια της προηγούμενης περιόδου, μιλώντας τη γλώσσα της αμερικανικής καουμπόικης σκληρής νιότης που απλώς, αν επιθυμεί κάτι, απλώνει το χέρι της και το παίρνει. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της αμερικανικής οικονομίας συνδυάζεται με τσαμπουκά στο εξωτερικό και «σε όποιον αρέσει».
Αν η προηγούμενη διοίκηση είχε τη στρατηγική του διπλού μετώπου απέναντι σε Ρωσία και Κίνα, τώρα αυτό φαίνεται να αλλάζει. Αυτό, φυσικά, δεν επιβεβαιώνει το αφήγημα που θέλει τους Δημοκρατικούς να είναι το «κόμμα του πολέμου», υπονοώντας πως οι Ρεπουμπλικάνοι είναι το «κόμμα της ειρήνης». Το παραπάνω αποτελεί απλά προπαγάνδα που εξαπέλυσαν οι ίδιοι οι Ρεπουμπλικάνοι και το επιτελείο του Τραμπ μέσα από την καρδιά του κτήνους. Προπαγάνδα που κατάφερε να κυκλοφορήσει ακόμα και στους κόλπους της δυτικής εκείνης αριστεράς που απεχθάνεται τους Δημοκρατικούς και τον Μπάιντεν, όμως παραμυθιάζεται από το Plan B της αυτοκρατορίας. Η νέα διοίκηση απλώς αναγνωρίζει τη νίκη της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης, καθώς η άλλη επιλογή θα ήταν να συνεχίσουν οι ΗΠΑ να σπρώχνουν λεφτά και υποστήριξη στον Ζελένσκι, για να προκαλέσουν μεγαλύτερη φθορά στη Ρωσία, χωρίς, όμως, κάποιο σοβαρό αποτέλεσμα στο πεδίο.
Επομένως, η συνθηκολόγηση της αυτοκρατορίας -αν και αυτό θα δούμε σε ποιόν βαθμό θα συμβεί- είναι βασικά μια τακτική επιλογή ελιγμού, ούτως ώστε να προσανατολιστούν οι ΗΠΑ στα υπόλοιπα πεδία. Στη Μέση Ανατολή, η πορτοκαλί αντιεξέγερση στη Συρία και τα χτυπήματα στη Χεζμπολά και τη Χαμάς είναι συνδεδεμένα με τα τωρινά χτυπήματα ενάντια στους Χούθι, που αποτελούν το τελευταίο άκρο του άξονα της αντίστασης με δύναμη και μαζικότητα. Η διόπτρα του αμερικανικού όπλου στοχεύει πάλι στο Ιράν. Ο νέος πλανητάρχης, μιλώντας στο όνομα της παγκόσμιας οικονομίας που «πλήττεται» από τα χτυπήματα των Χούθι στα αμερικανικά πλοία, στέλνει τελεσίγραφα στο Ιράν, προετοιμάζοντας την κοινή γνώμη για μια επίθεση, με σκοπό να διακόψει το πυρηνικό του πρόγραμμα. Την ίδια στιγμή, το κομμάτιασμα της Συρίας είναι σε εξέλιξη, με το Ισραήλ να κατέχει το νότιο κομμάτι της. Οι εκκαθαρίσεις του Τζολάνι απέναντι στους Αλαουίτες, αλλά και οι επιθέσεις απέναντι στους φιλομπαθικούς αντάρτες, είναι γεγονός, όπως και η συμφωνία με τους Κούρδους του SDF.
Το χτύπημα στον άξονα της αντίστασης στη Συρία, σε συνδυασμό με την εθνοκάθαρση και τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων, αποτελεί μια επιδίωξη της αυτοκρατορίας να αποτυπώσει ξανά τα σχέδια με χάρακες και να εγκαινιάσει μια νέα εποχή όπως αυτή στις αρχές του 20ού αιώνα με τη συμφωνία Σάικς-Πικό. Ταυτόχρονα, επιδεικνύεται σαν τρόπαιο νίκης του ιμπεριαλισμού πάνω σε αυτούς που αντιστέκονται. Από μία άλλη οπτική, είναι και μία κίνηση αντιρρόπησης του συσχετισμού που διαμορφώθηκε υπέρ της Ρωσίας στην Ουκρανία. «Χτυπάω στη Μέση Ανατολή όσο εσύ βαράς στην Ουκρανία». Μια πιθανή ανακωχή με τη Ρωσία ίσως να εξασφάλιζε στις ΗΠΑ σπάνιες γαίες και οικονομικά οφέλη από την ανοικοδόμηση του υπόλοιπου τμήματος της Ουκρανίας, ενώ οι Ευρωπαίοι θα πρέπει τώρα να καλύψουν το πόστο απέναντι στη Ρωσία.
Ταυτόχρονα, αυτή η τακτική θυμίζει, στο αντίστροφό της, την πολιτική του Νίξον που, εκμεταλλευόμενος τη σινοσοβιετική κόντρα, προσέγγισε την Κίνα. Αντίστοιχα, ο Τραμπ επιδιώκει με ελιγμούς να διασπάσει τον ρωσοκινεζικό άξονα, ώστε η Αμερική να στρέψει όλη της την προσοχή απέναντι στην Κίνα. Αμφίβολο είναι το αποτέλεσμα αυτής της κίνησης, μιας και η ιστορική καχυποψία τόσο στην πολιτική εξουσία της Ρωσίας όσο και της Κίνας έχει συνδυαστεί με ένα εκτεταμένο δίκτυο οικονομικών, στρατιωτικών και πολιτικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Ένα νέο σιδηρούν παραπέτασμα ορθώνεται με σκοπό να αποκλειστεί η Ρωσία και η Κίνα. Ήδη η Ρωσία έχει αποκλειστεί με διάφορους τρόπους (κυρώσεις κτλ). Οι διαδικασίες ενεργειακής απεξάρτησης της Δύσης από τη Ρωσία εντάσσονται σε αυτό το πλαίσιο. Με την Κίνα είναι πιο σύνθετη η κατάσταση. Οι δασμοί του Τραμπ αποτελούν -εκτός των άλλων- και έναν τρόπο να εξαναγκαστεί η Ευρώπη να πράξει το ίδιο απέναντι στην Κίνα ούτως ώστε η επίθεση να είναι συντονισμένη. Η προηγούμενη περίοδος των ψυχροπολεμικού τύπου παρενοχλήσεων σε περιφερειακά μέτωπα (Αγκόλα, Βιετνάμ) ή των πορτοκαλί «επαναστάσεων» (πχ. Χονγκ Κονγκ) έχει κλείσει. Όλα τα παραπάνω έδειξαν τα όριά τους. Έφτασε η ώρα της επίθεσης κατά μέτωπο και αυτό πρέπει να εμπεδωθεί στο σύνολο της αυτοκρατορίας.
Η παλιά Ευρώπη έφαγε τα ψωμιά της
Βλέποντας τους εμπορικούς δασμούς του Τραμπ προς την Ευρώπη, διάφοροι από την αριστερά έσπευσαν να διογκώσουν αυτή την κόντρα. «Μήπως θα πρέπει να αναμένουμε κάποιον πόλεμο μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ;». Θεωρούμε ότι η αυτοκρατορία ως σύνολο βρίσκεται σε μια διαδικασία μετασχηματισμού. Όταν συμβαίνουν μεταβολές, το παλιό συνυπάρχει με το καινούργιο· αυτό ακριβώς συμβαίνει τώρα στη Δύση.
Η παλιά Ευρώπη έχει φάει τα ψωμιά της. Χρειάζεται μια δυναμική επανεκκίνηση. Οι όποιες κόντρες σε επιμέρους ζητήματα μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ είναι απλώς επιμέρους στοιχεία μιας συνολικότερης διαδικασίας, ούτως ώστε να επικαιροποιηθεί η νέα ιεραρχία. Προφανώς, δεν μπορεί να γεύεται ακόμη το νέκταρ της παγκόσμιας καταλήστευσης, αν δεν συμβάλλει και στρατιωτικά στους σχεδιασμούς στον ίδιο βαθμό με τις ΗΠΑ.
Η εποχή της παγκοσμιοποίησης μπορεί να έδωσε τη δυνατότητα στον ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό να εκμεταλλευτεί ασιατικά εργατικά χέρια, μεταφέροντας μεγάλο κομμάτι της βιομηχανικής του παραγωγής εκεί, όμως όταν έφτασε η στιγμή της πολεμικής αναμέτρησης με τη Ρωσία, αυτή έδειξε τα όριά της. Ξαφνικά η διακοπή της παροχής του φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με το κλείσιμο των στενών της Ερυθράς Θάλασσας από τους Χούθι, έδειξαν τη γύμνια του βασιλιά. Η βιομηχανική εξάρτηση από την Ασία πρέπει να σταματήσει. Η Ευρώπη πρέπει να γίνει και ενεργειακά ανεξάρτητη· πρέπει να εργαστεί προς την κατεύθυνση της παραγωγικής ανασυγκρότησης. Το «σχέδιο Ντράγκι» προέβλεπε ένα οικονομικό πακέτο 900 δισ., περιγράφοντας εν ολίγοις μια τέτοια κατεύθυνση.
Πολεμικός καπιταλισμός
Η πολεμική ανασυγκρότηση αποτελεί βασικό άξονα αυτής της αναγέννησης. Ήδη στη δημόσια συζήτηση αναφέρεται το σενάριο ευρωπαϊκής χρηματοδότησης με τη μορφή ευρωπαϊκού ομολόγου, ώστε να εξασφαλιστούν 150 δισ. για τα ευρωπαϊκά κράτη, τα οποία με δανεισμό θα έχουν πρόσβαση στο ποσό, χρησιμοποιώντας το για τον πολεμικό τους εξοπλισμό. Ένα δεύτερο κομμάτι, περίπου 650 δισ., ενδεχομένως να προκύψει, αν το κάθε ευρωπαϊκό κράτος αυξήσει κατά 1,5% τις στρατιωτικές δαπάνες από τον εθνικό του προϋπολογισμό. Προκειμένου να αποφευχθεί η Ευρωπαϊκή Ρήτρα (σύμφωνα με την οποία το εθνικό έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ), αυτή η αύξηση για τις στρατιωτικές δαπάνες, μάλλον, δεν θα συνυπολογίζεται στο έλλειμμα της κάθε χώρας. Επομένως, συνολικά, φτάνουμε περίπου στα 800 δισ. για το σύνολο της Ευρώπης. Και για να έχουμε μια εικόνα σύγκρισης, οι ετήσιες στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ αγγίζουν περίπου τα 880 δισ., την ώρα που η ΕΕ ξοδεύει ετησίως 324 δισ. Φυσικά, τίποτα δεν είναι δεδομένο. Μια ολοκληρωμένη στρατηγική αναβάθμιση της Ευρώπης με αυτά τα νούμερα και τους ρυθμούς θα απαιτήσει χρόνο. Μπορεί να διαρκέσει και μια δεκαετία. Αυτός ο «πολεμικός καπιταλισμός» της Ευρώπης δεν μπορεί να μοιάζει με την Ευρώπη των προηγούμενων δεκαετιών, με τις κοινωνικές παροχές, τα επιδόματα και τα προγράμματα συνταξιοδότησης, που πια δεν αντιστοιχούν στον γηράσκοντα και μειούμενο λόγω υπογεννητικότητας πληθυσμό της.
Νέα εκπροσώπηση
Σε αυτή τη νέα κατάσταση αντιστοιχούν και νέες πολιτικές εκπροσωπήσεις, οι οποίες με τη σειρά τους δεν πέφτουν από τον ουρανό, αλλά αντανακλούν πραγματικές διεργασίες εντός των κοινωνιών των ευρωπαϊκών κρατών. Μια νέα πολεμική Ευρώπη χρειάζεται και μια αναβάπτιση του ευρωπαϊκού έθνους. Η διαδικασία αυτή περνάει μέσα από την αναβίωση σκληροτράχηλων πρωτοκοσμικών εθνικισμών, όπως αυτοί ζυμώθηκαν σταδιακά, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο μέσα στο ζεστό περιβάλλον της κοινής ευρωπαϊκής οικογένειας.
Οι παλιές εκπροσωπήσεις των δυτικών αστικών τάξεων υποφέρουν από τις πολυεπίπεδες και χρονοβόρες διαμεσολαβήσεις. Τα νέα τζάκια αστικής εκπροσώπησης πρέπει να ξεφορτωθούν όλα αυτά τα βαρίδια. Με το σύνθημα «Make Europe Great Again», ο Έλον Μασκ γίνεται ο λαγός της εξαγωγής του τραμπισμού στο ευρωπαϊκό έδαφος. Η είσοδος στο προσκήνιο των πρωτοκοσμικών αυτοκρατορικών εθνικισμών με οργανωτικό κέντρο την έδρα της νέας διεθνούς της ακροδεξιάς στις ΗΠΑ, διαμορφώνει τον πολιτικό χάρτη σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της αυτοκρατορίας, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης. Το ίδιο πράγμα πραγματοποιεί και στη Λατινική Αμερική με το παράδειγμα του Μιλέι και του Μπολσονάρο. Πρόκειται για μία νέα διεθνή των κανίβαλων, μίας νεοφιλελεύθερης ακροδεξιάς, που θέλει να στρατιωτικοποιήσει την εξωτερική της πολιτική, να καταργήσει τις κοινωνικές κατακτήσεις στο εσωτερικό, ανατρέποντας συνολικά το μεταπολεμικό σύστημα διευθέτησης, όπως το γνωρίζαμε.
Η πολιτική του Τραμπ είναι ένα κάλεσμα προς τις άρχουσες τάξεις (και όχι μόνο) του πλανήτη για τη δημιουργία μιας δύναμης πυρός με σκοπό την ανανέωση της δυτικής και της καπιταλιστικής εν γένει ηγεμονίας. Αυτό σηματοδοτεί την αναγκαιότητα για τη γένεση -παρά τις οργανωτικές τωρινές διαφορές- μαζικών ακροδεξιών σχηματισμών. Αυτό το φαινόμενο, φυσικά, δεν στερείται υποστήριξης από λαϊκά στρώματα, τα οποία μέσω της πρόσδεσής τους σε αυτό το πολιτικό σχέδιο λειτουργούν ως στρατιώτες ενός νέου ιμπεριαλιστικού κανιβαλισμού και ως τέτοιοι πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Η άνοδος της Λεπέν στη Γαλλία και οι πρόσφατες γερμανικές εκλογές δείχνουν προς αυτή την κατεύθυνση. Ο νέος Γερμανός καγκελάριος Μερτς δηλώνει πως θα υλοποιήσει το σύνθημα για μια «ανεξάρτητη Ευρώπη». Αν μετά τον Β’ ΠΠ, χάρη στην αμερικανική οικονομική και πολιτική βοήθεια, η Γερμανία αποτέλεσε το προπύργιο της Δύσης απέναντι στο σιδηρούν παραπέτασμα, τώρα καλείται να αναλάβει τον ρόλο του υπεύθυνου για την ευρωπαϊκή ωρίμανση χωρίς το αμερικανικό υποζύγιο .
Αυτός ο δρόμος περιέχει συγκρούσεις και ρίσκο, μάλλον όμως αποτελεί τον μοναδικό ρεαλιστικό δρόμο για τον πρωταγωνιστικό ρόλο που πρέπει να παίξει η γερασμένη ιμπεριαλιστική Ευρώπη. Ακολουθείται και από άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Παρόλα αυτά, καθόλου δεν σημαίνει ότι θα στεφθεί με επιτυχία το σχέδιο της πολιτικής ατζέντας με τον μπαμπούλα Πούτιν που «απειλεί» την Ευρώπη. Όσο περνάει ο καιρός τόσο περισσότερο αποδεικνύεται η γύμνια αυτού του αφηγήματος, ενώ οι πολιτικές ηγεσίες όπως ο Μακρόν ή ο Μερτς δεν πείθουν ότι μπορούν πραγματικά να τα βάλουν με τη Ρωσία, πριονίζοντας με αυτό τον τρόπο την εμπιστοσύνη που θα ήθελαν από τις μάζες της Ευρώπης, ακόμα και τον ευρωπαϊκό εθνικισμό που χτίζουν.
Η Ελλάδα ακρίτας
Η Ελλάδα, ως κομμάτι της αυτοκρατορίας, διαμορφώνεται από παρόμοιες διεργασίες. Το ελληνικό κράτος, σαν σωστός ακρίτας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, σπεύδει στην πρώτη γραμμή των πολεμικών υποχρεώσεων, δικαιολογώντας αυτόν τον τίτλο. Οι αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας, που αντιστοιχούν περίπου στο 3% του ΑΕΠ της, είναι σχεδόν οι διπλάσιες από τον μέσο όρο των κρατών της ΕΕ. Έως το 2036, σχεδιάζει να δαπανήσει πάνω από 25 δισ. ευρώ για προμήθειες όπλων. Πέραν του να εκπληρώνει τις ΝΑΤΟϊκές υποχρεώσεις του μέχρι κεραίας και με το παραπάνω, είτε στέλνοντας πολεμικό υλικό στην Ουκρανία είτε μέσω των πολλαπλών ΝΑΤΟϊκών βάσεων στην ελληνική επικράτεια, βρίσκεται σε διαρκή εγρήγορση, ούτως ώστε να αναβαθμίσει τον ιδιαίτερο ρόλο του στην περιοχή, πάντα σε αντιπαράθεση, κυρίως, με την Τουρκία.
Η ελληνική κυβέρνηση (πέραν εξαιρέσεων, π.χ. Βορίδης κ.ά.) είχε ποντάρει όλα της τα χαρτιά στους Δημοκρατικούς του Μπάιντεν, κάτι που της προξενεί άγχος με την έλευση του Τραμπ, σε σχέση με τα διάφορα ελληνοτουρκικά σημεία τριβής. Ένας δεύτερος βραχνάς είναι το ενδεχόμενο της συμπερίληψης της Τουρκίας σε μια «κοινή ευρωπαϊκή άμυνα» ή σε έναν «ευρωπαϊκό στρατό». Αυτό που επιθυμεί είναι η Τουρκία να μείνει εκτός, ούτως ώστε να μπορεί, όποτε επιθυμεί, να απειλεί τη γειτονική χώρα με το κύρος του επίσημου ευρωπαϊκού ακρίτα, έχοντας υποστήριξη ενός μεγαλύτερου στρατού από τον δικό του.
Φυσικά, τα εθνικά θέματα για την αστική τάξη αποτελούν κόκκινη γραμμή, εγκαλώντας όλα τα κόμματα στην τήρηση της ιερότητας της εθνικής ενότητας. Επί της ουσίας, η εθνική ομοψυχία δεν παραβιάζεται από όλες τις φράξιες του πατριωτισμού, συμπεριλαμβανομένης και αυτής του αριστερού πατριωτισμού, όταν η γκρίνια στην κυβέρνηση περιστρέφεται γύρω από «μια καλύτερη τύχη» της χώρας ή για τη στρατιωτική της «θωράκιση» και την ενίσχυση της εθνικής αμυντικής της βιομηχανίας απέναντι στη διαρκή τουρκική «απειλή».
Ακόμα κι όταν γίνεται κριτική στην «υπερβολική» ενίσχυση της ουκρανικής θέσης από την ελληνική κυβέρνηση, αυτό γίνεται προβάλλοντας ως αντεπιχείρημα την «αποδυνάμωση» της ελληνικής οχύρωσης στα νησιά του Αιγαίου. Ο σεβασμός στην ιερότητα εθνικών θεμάτων δεν παραβιάζεται ούτε με το κλαψούρισμα για τις περικοπές στο κοινωνικό κράτος, φέρνοντας απλώς στην επιφάνεια τις κλασικές αντιφάσεις των σοσιαλσοβινιστικών αντιλήψεων για μια υποτιθέμενη εθνικοφιλελεύθερη λαϊκή πολιτική εντός των πρωτοκοσμικών κρατών.
Το 41% σε ελεύθερη πτώση
Το γαλάζιο υπερόπλο του 41% έχει στραπατσαριστεί. Οι τεράστιες διαδηλώσεις για τα Τέμπη έχουν αλλάξει το τοπίο. Οι εκατοντάδες χιλιάδες στον δρόμο διαδήλωσαν ενάντια στο κρατικό έγκλημα, οι ηθικοί αυτουργοί του οποίου τρέχουν στα κανάλια και στο κοινοβούλιο να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα, γελοιοποιώντας χωρίς τέλος τον κυβερνητικό θίασο.
Μπορεί η απομίμηση βοναπαρτίσκου να κυβέρνησε με άνεση τρία ολόκληρα χρόνια υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης, στέλνοντας τον ταξικό αντίπαλο στα αποδυτήρια για ξεκούραση, όμως το «κίνημα των Τεμπών» εκφράζει μια συνολική αγανάκτηση του κόσμου για την ακρίβεια, τη διάλυση των υπολειμμάτων του κοινωνικού συμβολαίου, τα σκάνδαλα, τις υποκλοπές, την Greek Mafia και άλλα τόσα. Ακόμα και τμήμα της κοινωνικής βάσης της γαλάζιας πολυκατοικίας δεν θέλει να βλέπει τον Μητσοτάκη ούτε ζωγραφιστό.
Κίνημα Τεμπών
Οι διαδηλώσεις στις 28 Φλεβάρη, που ξεπέρασαν το 1.000.000 σ’ όλη την Ελλάδα, συγκρίνονται σε μαζικότητα με την πρώτη διαδήλωση της μεταπολίτευσης, αποτελώντας περίπου το ένα έβδομο του ενεργού πληθυσμού της χώρας. Ενώ οι διαδηλώσεις της επόμενης Τετάρτης, που καλέστηκαν από το ΚΚΕ και στηρίχθηκαν και από άλλες οργανώσεις της αριστεράς, επίσης μάζεψαν, τουλάχιστον στην Αθήνα, περίπου 70-80.000 κόσμου.
Φυσικά, αυτοί οι αριθμοί αποτελούν και ένα όριο, το οποίο δεν πρέπει να περιμένει κανείς να ξεπεραστεί, αναμένοντας μια επόμενη μεγαλύτερη διαδήλωση. Η «είσοδος των μαζών στο προσκήνιο» προκάλεσε απότομη μεταβολή της πολιτικής κατάστασης, αντίστοιχη, βέβαια, με τα δικά της χαρακτηριστικά, χωρίς να ξεπερνά ένα πολιτικό ταβάνι.
Αν κανείς περιμένει είτε κάποια «εξέγερση» απ’ αυτό το κίνημα είτε κάποια «κλιμάκωση» με απεργίες διαρκείας, θα διαψευστεί. Δεν φάνηκε καμία διάθεση απ’ αυτόν τον κόσμο να ρίξει την κυβέρνηση του Μητσοτάκη με οδοφράγματα. Από τη στιγμή που η κυβέρνηση δεν έπεσε στις 28 Φλεβάρη, μάλλον έχουμε να κάνουμε με μια περίοδο αργής και σταδιακής φθοράς.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να ανασυνταχθεί κάνοντας έναν ανασχηματισμό παρωδία, υποσχόμενη επιδόματα και υποκρινόμενη πως όλα είναι υπό έλεγχο και πως σίγουρα θα εξαντλήσει τη θητεία της χωρίς πρόβλημα. Παρόλα αυτά, προκειμένου η αστική τάξη να κυβερνήσει, χρειάζεται μια νομιμοποίηση στην κυβέρνηση που βρίσκεται στο τιμόνι. Εδώ ξεκάθαρα έχουμε να κάνουμε με μια κοινωνική απονομιμοποίηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, κάτι που δεν μπορεί να καλυφθεί αλλάζοντας την ατζέντα προς την «εξωτερική απειλή» από τη Ρωσία, την Τουρκία κ.λπ. Από την άλλη πλευρά, δεν υπάρχουν εκείνα τα χαρακτηριστικά κινήματος στον δρόμο που να έχει σκοπό τη βίαιη πτώση της κυβέρνησης, αλλά ούτε και κάποια υπαρκτή εναλλακτική κυβερνητική προοπτική, τουλάχιστον επί του παρόντος. Στις δημοσκοπήσεις, μαζί με την πτώση της ΝΔ, εκτινάσσεται η Πλεύση Ελευθερίας, δείχνοντας την κατεύθυνση που κινούνται δημοσκοπικά τα πλήθη που κατέβηκαν στον δρόμο. Αντίθετα, το ΚΚΕ έχει μια μικρή αύξηση, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΜέΡΑ25 όχι , όπως και το ΠΑΣΟΚ.
Απ’ ό,τι φαίνεται, όλη αυτή η πολιτική μεταβολή δεν δείχνει σημαντική δημοσκοπική μετατόπιση προς την ακροδεξιά (ούτε και πολιτικά), κάτι που ταιριάζει και με τις εικόνες από τον δρόμο στις διαδηλώσεις του Φλεβάρη και του Μάρτη. Η απονομιμοποίηση της κυβέρνησης αντικατοπτρίζει μια ηθική ανάταση του κόσμου που διαδήλωσε και κάτι περισσότερο, την αλλαγή του συσχετισμού. Αυτό, φυσικά, καθόλου δεν σημαίνει πως αυτή η μεταβολή θα καθρεφτιστεί κατευθείαν στο πολιτικό εποικοδόμημα και την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Τηρουμένων των αναλογιών, κάτι αντίστοιχο έγινε και το 2012, όταν μετά το σβήσιμο των μεγάλων διαδηλώσεων χρειάστηκαν τρία χρόνια έως το 2015, όταν ο απόηχος αυτής της αλλαγής του συσχετισμού αποτυπώθηκε κοινοβουλευτικά με την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, ως την τελευταία «λύση» που επέλεξε όλος αυτός ο κόσμος απέναντι στην κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου.
Η γενιά των Τεμπών
Μια ολόκληρη γενιά πολιτικοποιήθηκε μέσα από τα Τέμπη, ταυτιζόμενη με αυτούς που σκοτώθηκαν, με τις οικογένειές τους. Παρότι αυτό χαρακτηρίζεται από ένα ταβάνι, μπορούμε να διακρίνουμε και μια ιδεολογική μετακίνηση, όπως ότι «στον βωμό του κέρδους» μπορούν, τελικά, να θυσιάζονται ανθρώπινες ζωές. Αυτό είναι πολύ σημαντικό όταν συμβαίνει σε μαζική κλίμακα. Επομένως, έχουμε να κάνουμε με μια νέα πολιτική γενιά, όπως είχαμε να κάνουμε και με τη γενιά του 2008. Αυτή η τεράστια μάζα της νεολαίας έχει την δυνατότητα να μαζικοποιήσει τις οργανώσεις της αριστεράς και θα αναδείξει και τα πιο συνειδητά και ριζοσπαστικά στοιχεία που δεν θα αρκούνται στον μέσο όρο. Όταν ο κόσμος κατεβαίνει στον δρόμο, η συνείδηση μεταβάλλεται.
Μπορεί να μην κατάφερε να ρίξει την κυβέρνηση στις 28 Φλεβάρη, αλλά ο απόηχός του δεν θα σβήσει μέσα στους λίγους μήνες· θα βρίσκεται σε μια βραδύκαυστη διαδικασία, εγκαινιάζοντας έναν καινούριο κύκλο. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει πως θα πρέπει κανείς να αναμένει περισσότερα από αυτά που μπορεί να δώσει αυτό το κίνημα, το οποίο μοιάζει πιο πολύ με ένα ρώσικο 1905 (ή έναν Φλεβάρη του ‘17) που θέλει «δημοκρατία και δικαιοσύνη». Σ’ αυτό το στοιχείο διαφοροποιείται και από το κίνημα του 2008, που ήταν και πιο μειοψηφικό και πιο συγκρουσιακό. Ο νέος συσχετισμός που έχει προκύψει, άσχετα από το πώς θα εμφανίζεται στον δρόμο από εδώ και πέρα, θα αποτυπωθεί και στα όποια μέτωπα ανοίξει η κυβέρνηση και σίγουρα και στις επόμενες εκλογές, όποτε κι αν αυτές γίνουν. Με τα δεδομένα που έχουμε προς το παρόν μπροστά μας, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο ενός εκλογικού σεναρίου παρόμοιου με το παράδειγμα του γαλλικού Νέου Λαϊκού Μετώπου στις πρόσφατες εκλογές.
Φυσικά, μέχρι την ημερομηνία των εκλογών, πολλοί παράγοντες παρεμβαίνουν, διαμορφώνοντας τον συσχετισμό, εκτός από τον παράγοντα του δρόμου, με βασικό τους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς, που αποτελούν κομμάτι της ταξικής αντιπαράθεσης. Τόσο όσον αφορά στις δημοσκοπήσεις που εμφανίζονται όσο και σε συγκεκριμένες τηλεοπτικές εκπομπές που προωθούν συστηματικά το αφήγημα του ότι «φταίνε όλοι οι πολιτικοί», όπως έκαναν και το 2012 με την «πάνω πλατεία» στο Σύνταγμα, προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να βγάλουν λάδι τη συγκεκριμένη κυβέρνηση μέσα από τη θολούρα κάποιων «διαχρονικών ευθυνών» όλου του πολιτικού συστήματος.
Ιδεολογική ζύμωση στις «μάζες»;
Γι’ αυτό τον λόγο η γραμμή της ανάδειξης των «διαχρονικών ευθυνών» του πολιτικού συστήματος ή ακόμα και του καπιταλισμού γενικότερα, αν δεν συνοδεύεται από συγκεκριμένες προτάσεις και στόχους, δεν στοχεύει κάπου συγκεκριμένα, καταντάει άσφαιρη. Επαναστατική πολιτική είναι να καταφέρει κανείς να διακρίνει τα συγκεκριμένα βήματα που πρέπει να διανύσει, με τις αντιφάσεις και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται κάθε συγκεκριμένη στιγμή, και να αναγνωρίζει ποιο είναι το πιο αδύνατο σημείο του αντιπάλου του εκείνη τη στιγμή. Αυτή είναι μια πολιτική τακτική συγκεκριμένων μαχών και όχι μια γενικόλογη ιδεολογική ζύμωση προς τον λαό, την κοινωνία κ.τ.λ.
Το να μιλά κανείς για τις «διαχρονικές ευθύνες» δεν παρενοχλεί την κυβέρνηση του Μητσοτάκη, ίσα-ίσα τη βολεύει κιόλας. Αντίθετα, το αίτημα της πτώσης της κυβέρνησης, από τη μία, ανταποκρίνεται στη μέση συνείδηση των μαζών που κινητοποιούνται αυτή την περίοδο και, υπ’ αυτή την έννοια, είναι μία μαζική πολιτική. Ενώ, από την άλλη, χτυπάει τον βασικό εκπρόσωπο της ΝΔ και, όπως φαίνεται, και τον πιο βασικό εκπρόσωπο της αστικής τάξης αυτή τη στιγμή. Κι έτσι, αναγκαστικά προδιαγράφει πολιτικές εξελίξεις.
Φυσικά, υπάρχουν εναλλακτικές από το σύστημα. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως είναι πάντα εύκολο για τον ταξικό εχθρό να διαθέτει τους κατάλληλους ανθρώπους στο κατάλληλο πόστο την κατάλληλη στιγμή. Με αυτή την έννοια, μια πτώση της κυβέρνησης του Μητσοτάκη θα αποτελούσε, αυτή τη στιγμή, τη μέγιστη φθορά στην αστική τάξη. Αντίθετα, μια κυβερνητική απόφαση για «κρατικοποίηση» του σιδηροδρόμου, παρότι μάλλον απίθανο να συμβεί, δεν θα αποτελούσε το ίδιο χτύπημα, από άποψη ισχύος πάντα. Αυτή είναι η διαφορά γενικώς «δίκαιων» -από λαϊκή κοινωνιολογική άποψη- αιτημάτων από συγκεκριμένους πολιτικούς στόχους που επιδιώκουν το μέγιστο δυνατό χτύπημα στον αντίπαλο τη δεδομένη στιγμή.
Πώς «πέφτει» η κυβέρνηση;
Αυτό είναι ένα ερώτημα που μπαίνει αντικειμενικά. Αυτοί που αντιλαμβάνονται τον πολιτικό στόχο πτώσης της κυβέρνησης, θα πρέπει να δώσουν μία απάντηση επί του ζητήματος. Το συγκεκριμένο κίνημα έχει καμία διάθεση να ρίξει την κυβέρνηση στον δρόμο; Ή μήπως υπάρχει κάποιο άλλο συγκεκριμένο σχέδιο ανατροπής της κυβέρνησης με «οδοφράγματα» ;
Μόνο στον κόσμο των φαντασιώσεων βασιλεύει η ακυβερνησία που συνοδεύει την πτώση μιας κυβέρνησης από ένα κίνημα εκατοντάδων χιλιάδων στον δρόμο. Στην πραγματική ζωή, μια κυβέρνηση αντικαθίσταται από μία άλλη. Οι επαναστατικές συνειδητές δυνάμεις, έχοντας ήδη προετοιμάσει το επόμενο όργανο εξουσίας, ανατρέπουν μία κυβέρνηση αναλαμβάνοντας την κυβερνητική ευθύνη. Αν δεν υπάρχει κάτι τέτοιο, μια κυβέρνηση αντικαθίσταται από μία άλλη με εκλογές. Εκτός αν η αστική τάξη αποφασίσει την επιλογή μιας δικτατορίας, οπότε και παγώνει όλα τα ενδεχόμενα ανατροπής της.
Το συγκεκριμένο κίνημα, λοιπόν, δεν χαρακτηρίζεται από τέτοια επαναστατικά σχέδια ούτε και οι πολιτικές δυνάμεις που δρουν εντός του. Αντίθετα, χαρακτηριζόμενο από έναν μετριοπαθή ρεφορμισμό για περισσότερη «δημοκρατία και δικαιοσύνη», δείχνει και τις προτιμήσεις του σε επίπεδο πολιτικής εκπροσώπησης στις δημοσκοπήσεις. Όλα τα υπόλοιπα είναι φαντασιωσικές προβολές πάνω σε ένα κίνημα που τις αγνοεί.
Δυστυχώς, μετά και τις διαδηλώσεις στην απεργία της 9ης Απριλίου, οι αριθμοί δεν επιβεβαιώνουν διάφορες προσδοκίες για μια συνεχή παρουσία των μαζών στον δρόμο και, ακόμη περισσότερο, για μια «οριζόντια» σύνδεση των επιμέρους διεκδικήσεων της εργατικής τάξης που θα καταφέρει να ρίξει την κυβέρνηση.
Ακόμη περισσότερο, δεν υπάρχει καμία διάθεση από τους «από κάτω», από το σύνθημα «δεν έχω οξυγόνο» να προκύψει κάποια εξέγερση ως η δήθεν «μοναδική διέξοδος». Όποιος πιστεύει κάτι τέτοιο απλώς θα απογοητευτεί. Τα πράγματα είναι πιο απλά. Ο κόσμος κατέβηκε στο δρόμο εκφράζοντας την απέχθειά του στην κυβέρνηση του Μητσοτάκη για διάφορους λόγους, και γι’ αυτό σε μαζικό επίπεδο θα διαλέξει και τον πιο εύκολο τρόπο για να τον διώξει. Δεν πρόκειται για κάποια παρανόηση του συγκεκριμένου κόσμου, καθώς απλώς επιλέγει αυτό που τον εκφράζει, χωρίς να επιδιώκει κάτι περισσότερο. Παρ’ όλα αυτά, φυσικά και θα αποτελούσε θετική εξέλιξη να φύγει η κυβέρνηση του Μητσοτάκη. Αυτό δείχνει πως υπάρχει μια κίνηση του κόσμου προς τα αριστερά. Όμως, είναι λάθος να περιμένει κανείς κάποια περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση προς τα αριστερά αυτής της συγκεκριμένης κίνησης. Αυτή μπορεί να φτάσει το πολύ μέχρι το σημείο του να διώξει τον Μητσοτάκη. Δεν πρόκειται να υπάρξει κάποια κλιμάκωση για κάτι διαφορετικό. Οτιδήποτε διαφορετικό προς τα αριστερά μπορεί να προκύψει μόνο ως τομή και όχι ως συνέχεια αυτής της κίνησης.
ΚΕΔ-avantgarde, Απρίλιος 2025
t.me/kokkiniorxistra
