Με κάθε επισημότητα και μέσα σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης πραγματοποιήθηκε την Κυριακή (5/10) η εκδήλωση μνήμης και τιμής για τους κατοίκους των Φιλίππων που σφαγιάσθηκαν, στις 4 Οκτωβρίου 1941, από τις βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής.
Στην επιμνημόσυνη δέηση και στην τελετή που έγινε στο μνημείο πεσόντων στο κέντρο του οικισμού, παρέστησαν και κατέθεσαν στεφάνι ο Δήμαρχος Καβάλας, Θόδωρος Μουριάδης, συνοδευόμενος από τους Αντιδημάρχους Πρωτογενούς Τομέα και Κοινοτήτων, Όμηρο Κυριακίδη και Πολιτισμού, Απόστολο Μουμτσάκη, οι βουλευτές της ΝΔ, Γιάννη Πασχαλίδη και Μακάριο Λαζαρίδη, ο θεματικός Αντιπεριφερειάρχης Υγείας και Οικογενειακής Πολιτικής ΑΜΘ, Γιώργος Δαλακούρας, ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Φιλίππων, Γιώργος Ζωναράς, η εκπρόσωπος των συγγενών των σφαγιασθέντων, Γρηγορία Καυκαλίδου, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων και πλήθος κόσμου.
—————————————————————————————-
Τελετάρχης: Τάσος Δημητριάδης
—————————————————————————————-
Προηγήθηκε η παρέλαση των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου Φιλίππων και πολιτιστικών συλλόγων της Δημοτικής Ενότητας Φιλίππων και της Καβάλας (Πολιτιστικός Σύλλογος Φιλίππων, Ποντιακός – Πολιτιστικός Σύλλογος Κρυονερίου “Ο Ακρίτας”, Πολιτιστική Στέγη Κρηνίδων, Σύλλογος Ποντίων Κρηνίδων”Το Βυζάντιο”, Σύλλογος Θεσσαλών Νομού Καβάλας, Λέσχη Ποντίων Νομού Καβάλας, Όμιλος Ποντίων Χορευτών Καβάλας, Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Πολυστύλου, Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Δάτου), συνοδεία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας Κρηνίδων.
—————————————————————————————-
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την ομιλία του Ιστορικού Ερευνητή, Κώστα Παπακοσμά και τη διανομή ενός εντύπου (δημοσίευμα της εφημερίδας “ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ” / 4 Οκτωβρίου 1950 – Ευγενική χορηγία: Εκτύπωση – Σχεδίαση ΕΝΤΥΠΩΣΗ – Θωμάς Νεοχωρίτης) για τα γεγονότα εκείνης της περιόδου και ενός ποιήματος του Κώστα Πούλια, με αφορμή την παρουσίαση παραδοσιακών κεντημάτων και στολών στο Κ.Π.Ε. Φιλίππων (Επιμέλεια: Ελένη Καλπακίδου Δεσύπρη – Μέλη Πολιτιστικού Συλλόγου Φιλίππων).
—————————————————————————————-
ΟΜΙΛΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ
ΚΩΣΤΑ ΠΑΠΑΚΟΣΜΑ
—————————————————————————————-
————————
“Κυρίες και Κύριοι ευχαριστώ για την πρόσκληση να μιλήσω για τα δεινά που πέρασε ο τόπος αυτός την ζοφερή περίοδο 1941 -1944. Επιτρέψτε μου όμως να πω, ότι συνολικά τρεις βουλγαρικές κατοχές πέρασε η περιοχή μας τον 20ο αιώνα. Χρόνια δύσκολα και μαρτυρικά όπου η “μπότα” του κατακτητή αφάνισε χιλιάδες συμπολίτες μας. Το 1912-13 ο ερχομός των Βουλγάρων ήταν η αρχή των δεινών που θα ακολουθούσαν στη συνέχεια.
Προσπάθεια εκβουλγαρισμού της περιοχής, αφανισμός του ελληνικού στοιχείου.
Ό,τι δεν μπόρεσαν να κάνουν τα χρόνια εκείνα το “προσπάθησαν” ξανά το 1916. Ήταν η χειρότερη περίοδος για την Ανατολική Μακεδονία. Ο πληθυσμός της, στην κυριολεξία αφανίσθηκε. Δολοφονίες, βιαιοπραγίες, διωγμοί και το χειρότερο απ’ όλα ο αργός θάνατος από την πείνα.
Μερικές χιλιάδες σώθηκαν “ζωντανοί – νεκροί”, όταν τους βρήκε ο ελληνικός στρατός που απελευθέρωσε ξανά την πόλη το φθινόπωρο του 1918.
Τρίτη κατοχή ήταν από το Μάιο του 1941 μέχρι το Σεπτέμβριο του 1944, και τότε η σκληρότητα των “γειτόνων” ήταν χαρακτηριστική. Ο στόχος και ο σκοπός ο ίδιος, αφανισμός των Ελλήνων, εκβουλγαρισμός της περιοχής. Άλλοτε δυναμικά και άλλοτε καρτερικά ο ελληνισμός, οι πρόγονοί μας άντεξαν.
Τα λόγια αυτά τα αφιερώνω στους αδικοχαμένους συμπολίτες μας, στους Φιλίππους, στην Καβάλα σε κάθε χωριό της μαρτυρικής περιοχής μας, που με δύναμη ψυχής άντεξαν στα δεινά που υπέστησαν τις εποχές εκείνες.
Μέχρι το θάνατο τους περιέγραφαν τα χρόνια της κατοχής, βίωσαν την απώλεια των αγαπημένων τους προσώπων, τόσο άδικα, πόνεσαν οι ίδιοι έζησαν τον εξευτελισμό, και ειδικά το μεγάλο βασανιστήριο της πείνας, ειδικά στην πόλη της Καβάλας και της αγωνιώδους προσπάθειας για αναζήτηση τροφής ειδικά για τα παιδιά τους που τα έβλεπαν να πεθαίνουν από το μαρτύριο αυτό.
Είναι χρέος σε όλους εμάς, τους νεότερους, να τιμούμε και να θυμόμαστε τις θυσίες τους. Είναι ιερή μας υποχρέωση να μαθαίνουμε στα παιδιά μας την ιστορία μας, να γνωρίζουν τις πράξεις και τις θυσίες των προγόνων τους.
Να γνωρίζουν τη δράση αλλά και τους “στόχους” των γειτόνων όποιοι και να είναι αυτοί.
Η λήθη και η απαξίωση της ιστορίας, ίσως χάρη της προόδου και της ευμάρειας, μόνο δεινά επιφέρει.
Από όλα αυτά που σας εξιστόρησα διαπιστώνουμε ότι το βουλγάρικο “ενδιαφέρον” για την περιοχή ήταν το ίδιο.., ασχέτως ποιοι ήταν στην εξουσία της χώρας αυτής..
Με ανείπωτα εγκλήματα και άφθονο αθώο αίμα προσπάθησαν να αλλάξουν την ιστορία και την πορεία της, στην παραχωρηθείσα περιοχή σε αυτούς περιοχή, από τους συμμάχους τους Γερμανούς.
Με όλα αυτά ΔΕΝ πέτυχαν τον εκβουλγαρισμό των Ελλήνων ούτε στο ελάχιστο. Δεν κατόρθωσαν να εξαφανίσουν, ως ήθελαν, την ελληνικότητα της περιοχής, κάθε ίχνος που να προδίδει την από αιώνων παρουσία των Ελλήνων και να εξαναγκάσουν όλους τους κατοίκους να αποδεχθούν τη βουλγάρικη υπηκοότητα. Δυστυχώς, στις προσπάθειές τους αυτές βρήκαν και ελάχιστους ντόπιους προδότες με ρευστή συνείδηση.
Πρόθεσή μου δεν ήταν να ξύσω παλιές πληγές, που ούτως ή άλλως επουλώθηκαν από το μεγάλο χρονικό διάστημα που πέρασε από τα πέτρινα εκείνα χρόνια. Είναι ένας φόρος τιμής στους μυριάδες απλούς ανθρώπους, τους συγγενείς και τους γονείς μας, που βασανίστηκαν σκληρά εκείνη την περίοδο, πόνεσαν, έκλαψαν, έχασαν το βίος τους, αλλά έζησαν για να θυμούνται…!
Κυρίες και κύριοι , κάτοικοι των Φιλίππων του μαρτυρικού αυτού τόπου…
ΝΑΙ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ, ΟΧΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΝΤΑΛΑΓΜΑΤΑ, Η ΖΩΗ ΔΕΝ ΑΠΟΤΙΜΑΤΕ ΣΕ ΧΡΗΜΑ, ΜΙΑ ΣΥΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΑ ΕΚΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΙΕΠΡΑΧΘΗΣΑΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΣ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1941 – 1944
ΖΗΤΑΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΑΘΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΤΩΝ ΓΕΙΤΟΝΩΝ ΜΑΣ
ΣΗΜΕΡΑ ΖΟΥΜΕ ΑΡΜΟΝΙΚΑ ΜΑΖΙ ΤΟΥΣ
ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΜΑΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΝΤΑΙ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ
ΠΟΛΛΟΙ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΕΧΟΥΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ, ΠΟΛΛΟΙ ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ .
Η ΚΑΒΑΛΑ, Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ, ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΦΙΛΟΞΕΝΟΣ ΛΑΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ
Οι ψυχές των αδικοχαμένων κατοίκων των Φιλίππων θα βρουν δικαίωση αν υπάρξει η ημέρα εκείνη που εκπρόσωποι του Βουλγαρικού κράτους θα είναι εδώ, στον μαρτυρικό αυτόν τόπο καταθέτοντας ένα στεφάνι και ζητώντας μία συγνώμη για τις πράξεις των προγόνων τους.
Ο καλύτερος τρόπος να ξεχάσουμε… είναι να θυμόμαστε”.
—————————————————————————————-
Φωτογραφίες – Drone: Κώστας Σαραϊδάρης
