ένα κείμενο του Robert Kurz (με υπόκεφαλίδα “Τα θεμέλια των “δυτικών αξιών” και η αδυναμία της κριτικής”) που αναδεικνύει την ανεστραμμένη φύση της ισότητας και της ελευθερίας όπως έχει διαμορφωθεί από τις αναγκες της σφαίρας της αγοράς, της καπιταλιστικής κυκλοφορίας, της ανταλλαγής αγαθών, της καθολικής αγοράς και πώληση, αναγάγωντας ένα μικρό κλάσμα της σύγχρονης κοινωνικής ζωής, σε καθολική κοινωνική σχέση.
“Όπως είναι γνωστό, οι έννοιες της ελευθερίας και της ισότητας αποτελούν τα κεντρικά συνθήματα του Διαφωτισμού. Ο φιλελευθερισμός, ωστόσο, δεν θεωρούσε αυτά τα ιδανικά δεδομένα. Παραδόξως, έπαιξαν εξίσου σημαντικό ρόλο στον μαρξισμό και τον αναρχισμό. Και έχουν επίσης υψηλή ιδεολογική αξία για τα σημερινά κοινωνικά κινήματα.
Η Αριστερά κοιτάζει τα είδωλα της ελευθερίας και της ισότητας όπως ο λαγός το φίδι.Για να μην τυφλωθούμε από την αίγλη αυτών των ειδώλων, καλό είναι να εξετάσουμε την κοινωνική τους βάση.
Ο Μαρξ είχε ήδη αποκαλύψει αυτή τη βάση πριν από 100 και πλέον χρόνια: είναι η σφαίρα της αγοράς, της καπιταλιστικής κυκλοφορίας, της ανταλλαγής αγαθών, της καθολικής αγοράς και πώλησης.
Σε αυτή τη σφαίρα, επικρατεί ένα πολύ συγκεκριμένο είδος ελευθερίας και ισότητας, το οποίο αναφέρεται αποκλειστικά στο να πουλά κανείς ό,τι θέλει – με την προϋπόθεση ότι μπορεί να βρει αγοραστή- και να αγοράζει ό,τι θέλει – με την προϋπόθεση ότι είναι φερέγγυος. Και μόνο με αυτή την έννοια επικρατεί η ισότητα, δηλαδή η ισότητα των ιδιοκτητών εμπορευμάτων και χρημάτων….
Στην αγορά και στην πώληση δεν υπάρχουν αφέντες και υπηρέτες, δεν υπάρχουν εντολές και υπακοή, αλλά μόνο ελεύθερα και ίσα πρόσωπα με δικαίωμα. Είτε πρόκειται για άνδρα, είτε για γυναίκα, είτε για παιδί, είτε για λευκό, είτε για μαύρο, είτε για καφέ – ο πελάτης είναι ευπρόσδεκτος σε κάθε περίπτωση.
Η σφαίρα της ανταλλαγής αγαθών είναι η σφαίρα του αμοιβαίου σεβασμού.
Όπου υπάρχει ανταλλαγή αγαθών και χρημάτων, δεν υπάρχει βία. Το αστικό χαμόγελο είναι πάντα το χαμόγελο του πωλητή.
Ο σαρκασμός του Μαρξ αναφέρεται στο γεγονός ότι αυτή η σφαίρα της αγοράς αποτελεί μόνο ένα μικρό κλάσμα της σύγχρονης κοινωνικής ζωής…
Η σύγχρονη αστική ελευθερία έχει έτσι έναν παράξενο χαρακτήρα- ταυτίζεται με μια ανώτερη, αφηρημένηκαι ανώνυμη μορφή δουλείας.
Η κοινωνική χειραφέτηση θα ήτανη απελευθέρωση από αυτό το είδος ελευθερίας αντί της “πραγμάτωσής” της.
Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη με την έννοια της ισότητας, η οποία ουσιαστικά ενέχει μια απειλή, δηλαδή την πίεση των ατόμων στο ίδιο καλούπι.“
Εικόνες:
Αρχεία:
