Παρουσίαση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία για την προστασία της Πρώτης Κατοικίας, της Επαγγελματικής Στέγης και της Αγροτικής Γης
https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Ftsiprasalexis%2Fvideos%2F244395537961105%2F&show_text=false&width=560&t=0
Εισαγωγική τοποθέτηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα, κατά την παρουσίαση του προγράμματος του κόμματος για την προστασία της Πρώτης Κατοικίας, της Επαγγελματικής Στέγης και της Αγροτικής Γης
Θέλω να σας ευχαριστήσω θερμά για την παρουσία σας και κυρίως να ευχαριστήσω όλους τους εκπροσώπους των φορέων που έχουμε σήμερα καλέσει, για να συμμετάσχουν σε αυτή την παρουσίαση των θέσεών μας, του σχεδίου μας για την αντιμετώπιση ίσως του πιο μεγάλου προβλήματος που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική οικονομία και η ελληνική κοινωνία, του ιδιωτικού χρέους και βεβαίως των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Έχουν περάσει 15 χρόνια περίπου από την αφετηρία της μεγάλης κρίσης που γεννήθηκε το 2008 στις ΗΠΑ. Μια κρίση που απλώθηκε σε όλο τον κόσμο, άγγιξε κάθε οικονομία, πλήγωσε κάθε κοινωνία.
Θα θυμάστε ότι η πρώτη εικόνα εκείνης της κρίσης, ήταν η τρομακτική και άμεση επέκτασή της στα στεγαστικά δάνεια, η στεγαστική κρίση, η φούσκα των στεγαστικών δανείων και ακολούθως οι πλειστηριασμοί και οι βίαιες εξώσεις. Γενικευμένα στις ΗΠΑ και έπειτα και στα δικά μας μέρη.
Πολύ χαρακτηριστικά τότε στην Ισπανία με μια συντηρητική κυβέρνηση τότε που δεν έβαλε κανένα φραγμό, αλλά φυσικά και εδώ, όταν είχαμε μπει ήδη στην εποχή των μνημονίων. Τότε ήταν η πρώτη μεγάλη απειλή για την πρώτη κατοικία και τότε ήταν που έπρεπε να μπει σε πρώτο πλάνο θεσμικά, πολιτικά και φυσικά κινηματικά, με τη δράση των πολιτών η ανάγκη της προστασίας της.
Αυτό που διαφύλαξε σε μεγάλο βαθμό την ακίνητη περιουσία των ευάλωτων νοικοκυριών και της μεσαίας τάξης στην πατρίδα μας, στην Ελλάδα, ήταν ο νόμος Κατσέλη τότε, το 2010 αρχικά. Και είναι μεγάλη χαρά και τιμή μας που είναι μαζί μας η Λούκα Κατσέλη και θα έχουμε τη χαρά να κουβεντιάσουμε με όλους τους φορείς και για τη σημερινή μας πρόταση, στην οποία βεβαίως πρέπει να πω ότι λάβαμε υπ` όψιν και τις δικές της παρατηρήσεις.
Ήταν λοιπόν ο νόμος Κατσέλη αρχικά το 2010 και αργότερα, ο λεγόμενος νόμος Σταθάκη το 2015 που επέκτεινε το νόμο του 2010. Σήμερα όμως η ελληνική κοινωνία βρίσκεται μπροστά στην επανάληψη του ίδιου έργου. Μετά από τόσα χρόνια θυσιών, σκληρού αγώνα και μιας συλλογικής προσπάθειας να βγούμε από την πολυετή κρίση, βρισκόμαστε δυστυχώς ξανά μπροστά στο ίδιο έργο θεατές, μπροστά στην ίδια απειλή.
Στα 4 χρόνια της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, το ιδιωτικό χρέος έχει αυξηθεί περίπου κατά 40 δις. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην ελληνική οικονομία ανέρχονται πλέον σε 111 δις ευρώ. Στους ισολογισμούς των τραπεζών εμφανίζονται μεν μειωμένα, λόγω της τιτλοποίησης και της πώλησης τους σε εταιρείες ειδικού σκοπού, ωστόσο παραμένουν μέσα στην οικονομία, επιβαρύνοντας τη δραστηριότητα και τους προϋπολογισμούς χιλιάδων νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
https://platform.twitter.com/embed/Tweet.html?dnt=false&embedId=twitter-widget-0&features=eyJ0ZndfdGltZWxpbmVfbGlzdCI6eyJidWNrZXQiOltdLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X2ZvbGxvd2VyX2NvdW50X3N1bnNldCI6eyJidWNrZXQiOnRydWUsInZlcnNpb24iOm51bGx9LCJ0ZndfdHdlZXRfZWRpdF9iYWNrZW5kIjp7ImJ1Y2tldCI6Im9uIiwidmVyc2lvbiI6bnVsbH0sInRmd19yZWZzcmNfc2Vzc2lvbiI6eyJidWNrZXQiOiJvbiIsInZlcnNpb24iOm51bGx9LCJ0ZndfbWl4ZWRfbWVkaWFfMTU4OTciOnsiYnVja2V0IjoidHJlYXRtZW50IiwidmVyc2lvbiI6bnVsbH0sInRmd19leHBlcmltZW50c19jb29raWVfZXhwaXJhdGlvbiI6eyJidWNrZXQiOjEyMDk2MDAsInZlcnNpb24iOm51bGx9LCJ0ZndfZHVwbGljYXRlX3NjcmliZXNfdG9fc2V0dGluZ3MiOnsiYnVja2V0Ijoib24iLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X3ZpZGVvX2hsc19keW5hbWljX21hbmlmZXN0c18xNTA4MiI6eyJidWNrZXQiOiJ0cnVlX2JpdHJhdGUiLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X2xlZ2FjeV90aW1lbGluZV9zdW5zZXQiOnsiYnVja2V0Ijp0cnVlLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X3R3ZWV0X2VkaXRfZnJvbnRlbmQiOnsiYnVja2V0Ijoib24iLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfX0%3D&frame=false&hideCard=false&hideThread=false&id=1643325717306830848&lang=en&origin=https%3A%2F%2Fwww.syriza.gr%2Farticle%2Fid%2F143252%2FAl.-Tsipras%3A-To-parti-tha-teleiwsei-stis-21-Maioy—-Ayto-einai-to-schedio-mas-gia-prwth-katoikia-kai-kokkina-daneia.html&sessionId=eee5419b8dea9882357a66b971380bec053deb70&theme=light&widgetsVersion=aaf4084522e3a%3A1674595607486&width=550px
Συνολικά, 4.200.000 πολίτες έχουν μη εξυπηρετούμενες οφειλές σε τράπεζες, funds, εφορία και ΕΦΚΑ, ενώ 1 εκατομμύριο τραπεζικοί λογαριασμοί είναι κατασχεμένοι. Και αυτός ο κατήφορος δυστυχώς δεν έχει τέλος.
Η κρίση η ενεργειακή, η πληθωριστική, η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος, η συνεχιζόμενη αύξηση του κόστους ζωής των πολιτών με την αύξηση των τιμών στην ενέργεια, τα καύσιμα, τα τρόφιμα, αλλά και η επαναλαμβανόμενη τους τελευταίους μήνες μεγάλη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μας φέρνουν μπροστά στη δημιουργία, δυστυχώς, μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων.
Και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αντί να επέμβει στο πρόβλημα, δυστυχώς με την πολιτική της το κάνει ακόμη χειρότερο. Και δεν το κάνει χειρότερο απλά επειδή είναι αδρανής. Αλλά επειδή έχει επιλέξει πλευρά. Έχει επιλέξει συνειδητά να ευνοήσει τη μεγαλύτερη αναδιανομή περιουσίας στη πατρίδα μας από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Γιατί αυτό πρόκειται να γίνει το επόμενο διάστημα, αν το αφήσουμε να συμβεί.
Έχει επιλέξει πλευρά, γι` αυτό και με τις αποφάσεις της ρίχνει στο τζόγο των funds, τη διαθέσιμη περιουσία κάθε ελληνικού νοικοκυριού. Θυμίζω:
Τον Πτωχευτικό Κώδικα του 2020, με τον οποίο καταργήθηκε οριζόντια η προστασία της κύριας κατοικίας, οδηγώντας σε απελευθέρωση των πλειστηριασμών των πρώτων κατοικιών λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων.
Τον εξωδικαστικό μηχανισμό στον οποίο δεν προβλέφθηκε καμία δεσμευτικότητα συμμετοχής των πιστωτών, τραπεζών και funds, με αποτέλεσμα να μην ρυθμίζονται οι οφειλές των πολιτών.
Θυμίζω το σχέδιο «Ηρακλής», με βάση το οποίο οι μεταβιβάσεις των δανείων από τράπεζες σε funds συνδέθηκαν μ’ ένα νόμο του 2003. Μια ενέργεια δηλαδή που αφενός απαλλάσσει από τη φορολογία τα funds για κάθε είδους πράξεις τους, αφετέρου δεν υποχρεώνει σε πρόταση ρύθμισης προς τον δανειολήπτη, πριν από την όποια πράξη αναγκαστικής εκτέλεσης.
Κάπως έτσι λοιπόν, μ’ αυτές τις αποφάσεις και αυτές τις εξελίξεις, η χώρα μας, μια χώρα στον πυρήνα της Ευρώπης μετατρέπεται στο κοινωνικό πεδίο σε Άγρια Δύση. Η αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους υπακούει πλέον στο δόγμα «ό,τι δε πληρώνεται, κατάσχεται».
Και κατάσχεται από τα funds που πλέον ελέγχουν με εμπράγματες εξασφαλίσεις περίπου 700.000 ακίνητα σε όλη τη χώρα, αξίας άνω των 40 δισεκατομμυρίων ευρώ. Και που η μόνη τους μέριμνα είναι η υλοποίηση γρήγορων πλειστηριασμών, ακόμη και για οφειλές μερικών χιλιάδων ευρώ.
Μέσα σε αυτή τη ζοφερή κατάσταση, ήρθε και η πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, που μας εξέπληξε με την ταχύτητα απονομής Δικαιοσύνης. Οποιοσδήποτε πολίτης σ’ αυτή τη χώρα μπορεί να χρειαστεί να περιμένει χρόνια, 6-7 χρόνια να βρει το δίκιο του. Εδώ υπήρξε πράγματι μια πολύ μεγάλη ταχύτητα.
Τι αποφάσισε όμως η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου: Δόθηκε η δυνατότητα στις Εταιρείες Διαχείρισης να προχωρούν σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης χωρίς προηγούμενη πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη, αφαιρώντας έτσι και την ελάχιστη δικονομική δυνατότητα προστασίας που είχαν στη διάθεσή τους οι δανειολήπτες.
Είναι λοιπόν εμφανές ότι βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής ή καλύτερα να πω, σ’ ένα σημείο χωρίς επιστροφή, όσο η χώρα κυβερνάται από μια κυβέρνηση που έχει στρατηγική αυτή την αναδιανομή σε λίγους και ισχυρούς, σε funds αλλά και σε ημέτερους μπαταχτσήδες κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες.
Και βεβαίως, όσο τη χώρα θα κυβερνά κι ένα κόμμα που βουλευτές του, όπως ο κ. Πάτσης χτίζουν περιουσίες, υφαρπάζοντας το μόχθο και τα σπίτια των Ελλήνων πολιτών. Ή υπουργοί του όπως ο κ. Παπαθανάσης “καθαρίζουν” με μόλις 50.000 ευρώ, χρέη ύψους 2 εκατομμυρίων. Ή ένα κόμμα που, όπως γνωρίζετε, χρωστάει 400 εκατομμύρια ευρώ, δανεικά και μάλλον αγύριστα στις τράπεζες, και μ’ ένα Υπουργικό Συμβούλιο που χρωστάει συνολικά πάνω από 12 εκατομμύρια ευρώ.
Και υπουργοί και στελέχη του απολαμβάνουν χαριστικές ρυθμίσεις, την ώρα που οι τράπεζες πιέζουν και οι εισπρακτικές τρομοκρατούν κάθε οικογενειάρχη που πήρε ένα στεγαστικό και κάθε επιχειρηματία που με κόπο ζωής, προχώρησε σε μια επένδυση για την επιχείρηση του.
Γιατί ξέρετε, αν δεν είχαν κάτι να κρύψουν, αν δηλαδή όλα τα στελέχη της κυβέρνησης ήταν τυπικοί με τις υποχρεώσεις τους και είχαν την ίδια αντιμετώπιση με τον μέσο πολίτη, τότε δεν θα αρνούνταν δυο φορές, τελευταία φορά την προηγούμενη εβδομάδα, το αυτονόητο. Την τροπολογία δηλαδή που καταθέσαμε, να δηλώνεται στο πόθεν έσχες όχι μόνο το ύψος των δανείων αλλά και όλες οι ρυθμίσεις για τους πολιτικούς, για τα δημόσια πρόσωπα, για τους Βουλευτές, για τους Υπουργούς.
Το αρνήθηκαν, προφανώς γιατί απ’ ό,τι φαίνεται οι “Παπαθανάσηδες” δεν είναι η εξαίρεση, είναι ο κανόνας στη δική τους λειτουργία. Γι’ αυτό λοιπόν, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, η πολιτική αλλαγή στις 21 του Μάη, είναι επιβεβλημένη. Όταν η αδικία γίνεται κανόνας, τότε η πολιτική αλλαγή είναι επιβεβλημένη για να επιστρέψει η Δικαιοσύνη.
Γιατί χωρίς δικαιοσύνη δεν μπορεί να υπάρχει σταθερότητα, δεν μπορεί να υπάρχει οικονομική ανάπτυξη, δεν μπορεί να υπάρχει κοινωνική συνοχή και ευημερία. Η δικαιοσύνη και η λογική θα έλεγα.
Γιατί είναι απολύτως παράλογο να συζητάμε εν έτει 2023 για αρπακτικά που ξεσπιτώνουν οικογένειες για 10.000 ευρώ.
Είναι παράλογο να ζουν υπό καθεστώς καθημερινής τρομοκρατίας από τις εισπρακτικές δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι, μεροκαματιάρηδες και έμποροι.
Είναι παράλογο να συζητάμε για ανάπτυξη και προοπτική με μια κοινωνία σε υποθήκη.
Γι’ αυτό και δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι η ερχόμενη εκλογική αναμέτρηση, είναι τελικά και κυριολεκτικά ένας αγώνας υπέρ βωμών και εστιών. Για να μπορέσουμε με ασφάλεια και σύνεση να οργανώσουμε την επόμενη μέρα. Για το λόγο αυτό, χρειαζόμαστε πέρα από βούληση, που την έχουμε, και σχέδιο.
Χρειαζόμαστε μια άρτια επεξεργασμένη και άμεσα εφαρμόσιμη λύση για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Και πιστεύω την έχουμε και θα σας την παρουσιάσουμε ευθύς αμέσως. Δεν ξεκινήσαμε από το μηδέν, για να φτάσουμε στην πρόταση που θα παρουσιάσουμε σήμερα. Έχουμε ήδη πίσω μας, πολλή δουλειά.
Θυμίζω ότι τον Απρίλιο του 2021, καταθέσαμε το πλαίσιο για ένα μόνιμο και ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους, με προστασία της κύριας κατοικίας και άλλων κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων, σε αντικατάσταση του Πτωχευτικού της Κυβέρνησης.
Η πρόταση αφορά έκτακτα μέτρα για τη ρύθμιση του πανδημικού χρέους, αλλά και ένα μόνιμο πλαίσιο, διαρθρωμένο σε τρεις βασικούς πυλώνες: επιχειρήσεις – νοικοκυριά – οφειλές προς το Δημόσιο.
Επίσης να θυμίσω ότι τον περασμένο Ιούλιο παρουσιάσαμε ένα σχέδιο με 4 άξονες για τη στεγαστική πολιτική:
Ο πρώτος αφορά την αντιμετώπιση του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους των νοικοκυριών με εγγύηση την κατοικία.
Ο δεύτερος τον έλεγχο της δραστηριότητας του Airbnb.
O τρίτος την προστασία του δικαιώματος των νέων σε κατοικία, με τον διπλασιασμό της επιδότησης ενοικίου για νέους και νέα ζευγάρια από 24 μέχρι 44 ετών και τη διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων για κάλυψη περισσότερων δικαιούχων.
Και ο τέταρτος, τη δημιουργία τράπεζας στέγης από υπάρχοντα διαμερίσματα και κατοικίες ώστε να διατεθούν κατά προτεραιότητα σε νέα ζευγάρια με χαμηλά ενοίκια.
Αυτά λοιπόν είναι η προγραμματική βάση πάνω στην οποία ερχόμαστε σήμερα να χτίσουμε την πρόταση μας για την ρύθμιση οφειλών και την προστασία της πρώτης κατοικίας, αλλά και της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης.
Ξεκινάμε με τις απαραίτητες θεσμικές παρεμβάσεις που έχουμε σχεδιάσει.
Πρώτον, δημιουργούμε Υφυπουργείο στο Υπουργείο Οικονομικών, με αποκλειστική αρμοδιότητα τη Διαχείριση του Ιδιωτικού Χρέους και της Στεγαστικής Πολιτικής. Αυτό το κάνουμε ώστε να υπάρχει ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στη λήψη άμεσων μέτρων, συγκεντρώνοντας αρμοδιότητες για την υλοποίηση ολοκληρωμένων και ενοποιημένων πολιτικών αντιμετώπισης αυτού του, οριζόντιου για την κοινωνία, προβλήματος.
Δεύτερον, συστήνουμε Δημόσια Εποπτική Αρχή για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, που θα υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών.
Τρίτον, προχωράμε στη δημιουργία Ειδικού Ταμείου Αναδιαρθρώσεων Οφειλών και Στεγαστικής Πολιτικής στην Αναπτυξιακή Τράπεζα, που θα υποστηρίζει με ζεστό χρήμα, μέσω στοχευμένων επιδοτήσεων τις ρυθμίσεις κόκκινων δανείων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, θα εξηγήσω μετά, τις δόσεις δανείων ενήμερων δανειοληπτών που αυξήθηκαν υπέρμετρα λόγω της τελευταίας αύξησης των επιτοκίων, για να μπορέσουν να συνεχίσουν οι συνεπείς δανειολήπτες ν’ αποπληρώνουν τα δάνειά τους και τρίτον, την επιδότηση των δόσεων χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέα ζευγάρια, στο πλαίσιο της ειδικής στεγαστικής πολιτικής που εξαγγείλαμε τον περασμένο Ιούλιο.
Βάζουμε επίσης κανόνες στη λειτουργία των funds. Με εξασφάλιση της διαφάνειας και της δικαιοσύνης για τις δραστηριότητες τους.
Πρώτον, καθιστώντας υποχρεωτική την κατάθεση στη Δημόσια Εποπτική Αρχή του συνόλου των πληροφοριών, δεδομένων και επιχειρηματικών σχεδίων, των τιτλοποιήσεων και αγορών πακέτων δανείων από τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Δεύτερον, επιβάλλοντας τη νόμιμη φορολογία στις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Τρίτον, αναμορφώνοντας το πλαίσιο λειτουργίας των Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Και τέλος, αναβαθμίζουμε τα ΚΕΠ δανειοληπτών που υπάγονται στην ΕΓΔΙΧ για τη συμβουλευτική και νομική υποστήριξη των ευάλωτων οφειλετών.
Αυτές είναι οι θεσμικές παρεμβάσεις. Επιτρέψτε μου τώρα να μπω στην ουσία της πρότασής μας, του σχεδίου μας. Ένα σχέδιο που βασίζεται στα εξής χαρακτηριστικά:
Τη συλλογική ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Την προστασία από ρευστοποίηση της πρώτης κατοικίας, της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης.
Τη συμμετοχή του Δημοσίου, με την επιδότηση μέρους της ρυθμισμένης οφειλής μέσα από το Ταμείο Αναδιαρθρώσεων που φτιάχνουμε στην Αναπτυξιακή Τράπεζα.
Την εποπτεία και το συντονισμό της όλης διαδικασίας από την Δημόσια Εποπτική Αρχή.
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Ποιους αφορά, για ποιες οφειλές και πώς θα δουλεύει όλη αυτή η διαδικασία. Πρώτα και κύρια, για ποιες οφειλές μιλάμε.
Στην ουσία, μιλάμε για όλες τις οφειλές προς «θεσμικούς» πιστωτές: Τράπεζες, Εταιρείες Παροχής Πιστώσεων, Εταιρείες Απόκτησης και Διαχείρισης Απαιτήσεων, Δημόσιο και Ασφαλιστικά Ταμεία.
Όπως είπα, ο στόχος εδώ είναι η συλλογική ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών. Και θέλουμε μια λύση ουσιαστική, όχι ασπιρίνες, για να μην βρίσκουμε ξανά και ξανά μπροστά μας το ίδιο πρόβλημα.
Δεύτερον, να δούμε ποιους αφορά. Μιλάμε για κάθε φυσικό πρόσωπο με ή χωρίς πτωχευτική ικανότητα που έχει περιέλθει σε μόνιμη και γενική αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Έτσι λοιπόν, κάθε πολίτης που έχει περιέλθει σε μια τέτοια δυσάρεστη συνθήκη, δικαιούται να ζητήσει τη ρύθμιση των οφειλών του και έτσι να προστατεύσει άμεσα την πρώτη κατοικία του, την επαγγελματική του στέγη και την αγροτική του γη, από την αναγκαστική ρευστοποίηση.
Οι προϋποθέσεις είναι απλές και αυτονόητες, χωρίς παραθυράκια για αποκλεισμούς:
Μόνιμη και γενική αδυναμία ικανοποίησης ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Απουσία καταδολιευτικής ή απατηλής συμπεριφοράς –βλ. κάποιους Υπουργούς της Νέας Δημοκρατίας.
Υποχρέωση ειλικρίνειας που εξασφαλίζεται με την άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου.
Και τώρα, στις επιμέρους προϋποθέσεις που εξειδικεύονται για την προστασία της πρώτης κατοικίας, της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης.
Για την πρώτη κατοικία, προϋπόθεση είναι το ακίνητο να χρησιμεύει ως κύρια κατοικία ή εν δυνάμει κύρια κατοικία.
Για την επαγγελματική στέγη, το ακίνητο να χρησιμεύει ως φορολογική και πραγματική έδρα άσκησης κύριας επαγγελματικής δραστηριότητας.
Για την αγροτική γη, το ακίνητο να ανήκει σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότη.
Δυο σημαντικές προϋποθέσεις: Το μηνιαίο διαθέσιμο εισόδημα του οφειλέτη να μην ξεπερνάει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70%.
Και τέλος, η αντικειμενική αξία του ακινήτου για να ενταχθεί στη ρύθμιση να μην υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ για μία τετραμελή οικογένεια.
Όπως θα καταλάβατε, πρόκειται για ένα σχέδιο σαφέστατο όσον αφορά τις οφειλές και ευρύτατο σε ό,τι αφορά τους δικαιούχους. Η απλότητα και η ευρύτητα αποτελούν την αφετηρία για να μπούμε πια στα επόμενα εξίσου σαφή βήματα της διαδικασίας.
Εδώ έχουμε δυο στάδια. Το ένα στάδιο είναι το λεγόμενο εξωδικαστικό και αυτό έχει δυο εναλλακτικές επιλογές για τον οφειλέτη. Και το άλλο, το δεύτερο στάδιο είναι η προσφυγή στη δικαστική οδό, προτεραιότητα έχει το εξωδικαστικό στάδιο και στόχος μας είναι να λύνονται εκεί με ρυθμίσεις τα προβλήματα, αλλά εάν δεν υπάρξει λύση για διάφορους λόγους υπάρχει και η δικαστική προσφυγή.
https://platform.twitter.com/embed/Tweet.html?dnt=false&embedId=twitter-widget-1&features=eyJ0ZndfdGltZWxpbmVfbGlzdCI6eyJidWNrZXQiOltdLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X2ZvbGxvd2VyX2NvdW50X3N1bnNldCI6eyJidWNrZXQiOnRydWUsInZlcnNpb24iOm51bGx9LCJ0ZndfdHdlZXRfZWRpdF9iYWNrZW5kIjp7ImJ1Y2tldCI6Im9uIiwidmVyc2lvbiI6bnVsbH0sInRmd19yZWZzcmNfc2Vzc2lvbiI6eyJidWNrZXQiOiJvbiIsInZlcnNpb24iOm51bGx9LCJ0ZndfbWl4ZWRfbWVkaWFfMTU4OTciOnsiYnVja2V0IjoidHJlYXRtZW50IiwidmVyc2lvbiI6bnVsbH0sInRmd19leHBlcmltZW50c19jb29raWVfZXhwaXJhdGlvbiI6eyJidWNrZXQiOjEyMDk2MDAsInZlcnNpb24iOm51bGx9LCJ0ZndfZHVwbGljYXRlX3NjcmliZXNfdG9fc2V0dGluZ3MiOnsiYnVja2V0Ijoib24iLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X3ZpZGVvX2hsc19keW5hbWljX21hbmlmZXN0c18xNTA4MiI6eyJidWNrZXQiOiJ0cnVlX2JpdHJhdGUiLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X2xlZ2FjeV90aW1lbGluZV9zdW5zZXQiOnsiYnVja2V0Ijp0cnVlLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X3R3ZWV0X2VkaXRfZnJvbnRlbmQiOnsiYnVja2V0Ijoib24iLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfX0%3D&frame=false&hideCard=false&hideThread=false&id=1643327045185728514&lang=en&origin=https%3A%2F%2Fwww.syriza.gr%2Farticle%2Fid%2F143252%2FAl.-Tsipras%3A-To-parti-tha-teleiwsei-stis-21-Maioy—-Ayto-einai-to-schedio-mas-gia-prwth-katoikia-kai-kokkina-daneia.html&sessionId=eee5419b8dea9882357a66b971380bec053deb70&theme=light&widgetsVersion=aaf4084522e3a%3A1674595607486&width=550px
Στο πρώτο στάδιο της εξωδικαστικής ρύθμισης. Κρίσιμο στοιχείο επαναλαμβάνω είναι η υποχρεωτικότητα της συμμετοχής του πιστωτή, για να το πω απλά: καμία Τράπεζα και κανένα πιστωτικό Ίδρυμα δεν θα μπορεί να κάνει πια αυτό που λέμε bypass την υποχρέωσή του να προτείνει μια βιώσιμη λύση στον οφειλέτη και αντί να προχωρά σε ρύθμιση να προχωρά σε express αναγκαστικές εκτελέσεις και σε πλειστηριασμούς.
Τα βήματα εδώ είναι τα εξής: ο οφειλέτης υποβάλλει ένα αίτημα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ειδικής Γραμματείας διαχείρισης ιδιωτικού χρέους. Η συμμετοχή των πιστωτών είναι υποχρεωτική, όπως και το αποτέλεσμα της παραγόμενης ρύθμισης.
Αν ο πιστωτής δεν συμμετάσχει, τώρα ακυρώνεται κάθε πράξη αναγκαστικής εκτέλεσης. Η όλη διαδικασία όπως προείπα διενεργείται μέσα από μια ηλεκτρονική πλατφόρμα, άρα με αντικειμενικότητα, με γρήγορη, εύκολη και αξιόπιστη συλλογή δεδομένων, με πραγματοποίηση διασταυρώσεων, με ταχύτητα στην έκδοση της ρύθμισης και χωρίς κόστος για το δανειολήπτη.
Από αυτό το πρώτο εξωδικαστικό στάδιο, όπως είπα πριν λίγο, προκύπτουν δύο εναλλακτικές διαδρομές από τη στιγμή που μπαίνουμε στο πλαίσιο της ρύθμισης.
Η πρώτη εναλλακτική, είναι μια ρύθμιση της οφειλής με μεγάλη διαγραφή μέρους της οφειλής, αλλά σύντομη στη διάρκεια αποπληρωμής. Αυτή η κατηγορία αφορά ήδη μεταβιβασθέντα στεγαστικά δάνεια που τα διαχειρίζονται οι περιβόητες εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων.
Και περιλαμβάνει:
· Διαγραφή οφειλής, της τρέχουσας ονομαστικής αξίας του δανείου, μεταξύ 40 έως 60 %.
· πρόβλεψη για κρατική επιδότηση ως και 50% για την εξυπηρέτηση της εναπομείνασας οφειλής, με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια.
· σύντομη διάρκεια αποπληρωμής από 5 έως 10 έτη, με βάση την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.
https://platform.twitter.com/embed/Tweet.html?dnt=false&embedId=twitter-widget-2&features=eyJ0ZndfdGltZWxpbmVfbGlzdCI6eyJidWNrZXQiOltdLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X2ZvbGxvd2VyX2NvdW50X3N1bnNldCI6eyJidWNrZXQiOnRydWUsInZlcnNpb24iOm51bGx9LCJ0ZndfdHdlZXRfZWRpdF9iYWNrZW5kIjp7ImJ1Y2tldCI6Im9uIiwidmVyc2lvbiI6bnVsbH0sInRmd19yZWZzcmNfc2Vzc2lvbiI6eyJidWNrZXQiOiJvbiIsInZlcnNpb24iOm51bGx9LCJ0ZndfbWl4ZWRfbWVkaWFfMTU4OTciOnsiYnVja2V0IjoidHJlYXRtZW50IiwidmVyc2lvbiI6bnVsbH0sInRmd19leHBlcmltZW50c19jb29raWVfZXhwaXJhdGlvbiI6eyJidWNrZXQiOjEyMDk2MDAsInZlcnNpb24iOm51bGx9LCJ0ZndfZHVwbGljYXRlX3NjcmliZXNfdG9fc2V0dGluZ3MiOnsiYnVja2V0Ijoib24iLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X3ZpZGVvX2hsc19keW5hbWljX21hbmlmZXN0c18xNTA4MiI6eyJidWNrZXQiOiJ0cnVlX2JpdHJhdGUiLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X2xlZ2FjeV90aW1lbGluZV9zdW5zZXQiOnsiYnVja2V0Ijp0cnVlLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X3R3ZWV0X2VkaXRfZnJvbnRlbmQiOnsiYnVja2V0Ijoib24iLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfX0%3D&frame=false&hideCard=false&hideThread=false&id=1643327241516904449&lang=en&origin=https%3A%2F%2Fwww.syriza.gr%2Farticle%2Fid%2F143252%2FAl.-Tsipras%3A-To-parti-tha-teleiwsei-stis-21-Maioy—-Ayto-einai-to-schedio-mas-gia-prwth-katoikia-kai-kokkina-daneia.html&sessionId=eee5419b8dea9882357a66b971380bec053deb70&theme=light&widgetsVersion=aaf4084522e3a%3A1674595607486&width=550px
Σε περίπτωση που ο οφειλέτης δεν δύναται να ακολουθήσει τη βραχυχρόνια ρύθμιση, του παρέχουμε και μια δεύτερη εναλλακτική: τη ρύθμιση της οφειλής με μακρόχρονη διάρκεια αποπληρωμής και χαμηλές δόσεις.
Σε αυτή την περίπτωση καταβάλλεται το 100% της αντικειμενικής αξίας του προστατευόμενου ακινήτου. Αυτά δηλαδή που ο πιστωτής θα έπαιρνε αν έβγαινε στον πλειστηριασμό, αλλά σε βάθος χρόνου με μηνιαίες ισόποσες δόσεις. Η αντικειμενική αξία προσδιορίζεται από την εκκαθαριστική δήλωση του ΕΝΦΙΑ και όπου αυτή δεν υπάρχει, από την εκτίμηση συμβολαιογράφου.
Σε περίπτωση που η αντικειμενική αξία είναι μεγαλύτερη από το οφειλόμενο ποσό, γιατί υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις, προφανώς καταβάλλεται το οφειλόμενο ποσό σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
Τώρα η διάρκεια αυτής της μακροχρόνιας ρύθμισης κυμαίνεται από 10 έως και 35 έτη, κάτι που εξαρτάται φυσικά και από την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη. Ενώ εξασφαλίζεται σταθερό χαμηλό επιτόκιο, ίσο με 2%.
Όσον αφορά τις δόσεις, μια σημαντική παράμετρος. Γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι υπάρχουν χιλιάδες περιπτώσεις που η ρύθμιση βγήκε, αλλά το μηνιαίο ποσό ήταν αδύνατο να καταβάλλεται με συνέπεια λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος.
Για το λόγο αυτό, υπάρχει η δικλείδα ώστε η μηνιαία δόση υπολογισμένη με βάση το διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού, να μην ξεπερνά τα 3/10 του εισοδήματος, δηλαδή να μην ξεπερνά το 30% του διαθέσιμου εισοδήματος του νοικοκυριού.
Για τις πιο ευάλωτες κατηγορίες οφειλετών, που θα επιλέξουν τη δεύτερη αυτή εναλλακτική της μακροχρόνιας αποπληρωμής έως 35 έτη, η χορήγηση ρύθμισης συνοδεύεται από πρόγραμμα επιδότησης της αποπληρωμής των δόσεων, για να μην χαθεί η ρύθμιση.
Τα όρια ευαλωτότητας που ισχύουν σύμφωνα με το Νόμο 4472 που ψηφίσαμε το 2017, διευρύνονται κατά 50% προκειμένου η επιδότηση αυτή να αφορά ακόμα περισσότερους συμπολίτες μας, δεδομένης και της αύξησης του κόστους διαβίωσης. Αυτά αφορούν την εξωδικαστική διαδρομή.
Πάμε τώρα στο άλλο στάδιο, το οποίο αφορά τη δικαστική προσφυγή. Είναι η καταφυγή που προβλέπεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
Σε ό,τι αφορά τον οφειλέτη. Εάν παρά την υποχρεωτικότητα και παρά το γεγονός ότι αν ο πιστωτής αρνηθεί να συμμετάσχει στη διαδικασία της ρύθμισης θα υπάρξει άρση κάθε αναγκαστικής εκτέλεσης, παρ` όλα αυτά αν ο πιστωτής, η Τράπεζα, το fund τελικά αποφασίσει να μην συμμετάσχει στο εξωδικαστικό στάδιο, τότε ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα να πάει στη δικαστική οδό, στη δικαστική συνδρομή ή εάν θεωρεί ο οφειλέτης ότι εσφαλμένως απορρίφθηκε η αίτηση ρύθμισης που κατέθεσε, ή αν κρίνει αιτιολογημένα όμως την ρύθμιση ως μη βιώσιμη ή εσφαλμένη και επιθυμεί εξατομικευμένη κρίση από το δικαστή, υποβάλλοντας σχετική πρόταση. Θα έχει το δικαίωμα της κρίσης από το δικαστή.
Ενώ βεβαίως και για τον πιστωτή, εάν διαφωνεί με την απόφαση υπαγωγής του οφειλέτη στον εξωδικαστικό, θεωρώντας ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου, θα έχει κι αυτός τη δυνατότητα να πάει στη δικαστική οδό.
Για όλες τις περιπτώσεις που θα πάνε στη δικαστική οδό, θα υπάρχει ειδική σύντομη προθεσμία εκδίκασης των σχετικών υποθέσεων στο πλαίσιο της εκουσίας δικαιοδοσίας.
Φίλες και φίλοι, αυτή είναι περιληπτικά η λύση την οποία έχουμε σχεδιάσει και σκοπεύουμε άμεσα να εφαρμόσουμε. Μέχρι την έναρξη όμως της λύσης αυτής δεν θα αφήσουμε κανέναν και καμία σε κενό. Γι` αυτό και η πρώτη μας ενέργεια που έχουμε σχεδιάσει, είναι να προχωρήσουμε αμέσως με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, στην αναστολή των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης, με βάση τα παραπάνω εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για διάστημα τριών μηνών τουλάχιστον, έως ότου δηλαδή τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το νέο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών.
Ο στόχος προφανής: να κλείσουμε και την τελευταία κερκόπορτα στους επιτήδειους που μπορεί σήμερα να εποφθαλμιούν την περιουσία των Ελλήνων πολιτών και πιθανά να σχεδίαζαν ένα ρεσάλτο της τελευταίας στιγμής πριν επανέλθει η δικαιοσύνη και η λογική σε αυτό τον τόπο.
Θέλω από αυτή την εκδήλωση παρουσίασης της πρότασής μας σήμερα να μιλήσω πολύ καθαρά και να τους προειδοποιήσω: το πάρτι τελειώνει στις 21 του Μάη. Η Δικαιοσύνη θα επιστρέψει στον τόπο. Αν σχεδιάζετε αυτή τη μεγάλη αναδιανομή πλούτου και περιουσίας, να το ξεχάσετε.
Τέλος επειδή μιλάμε για Δικαιοσύνη παντού, θέλω σήμερα να αναφερθώ και στις περιπτώσεις των συμπολιτών μας, πάνω από 70.000 δανειολήπτες, που έλαβαν στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο και βρέθηκαν με υπέρογκες επιβαρύνσεις μετά το ξεκλείδωμα της ισοτιμίας, επιβαρύνσεις έως και τρεις φορές επάνω από το ποσό που δανείστηκαν.
Δικαιοσύνη για αυτούς τους συμπολίτες μας σημαίνει νομοθετική ρύθμιση ώστε προστατευτεί η πρώτη κατοικία τους και να ρυθμιστεί η οφειλή τους με βιώσιμο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη την ισοτιμία τη περίοδο που έλαβαν το δάνειο, αλλά και το ποσό που έχουν ήδη αποπληρώσει. Δεσμευόμαστε ότι θα το κάνουμε πράξη.
Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι, η πρόταση που παρουσιάσαμε σήμερα και βεβαίως θα συζητήσουμε εκτενώς και με τους φορείς εκπροσώπους φορέων που έχουμε καλέσει σήμερα για να κουβεντιάσουμε αυτή την πρόταση, είναι πιστεύω μια σημαντική και ισχυρή απάντηση σε μια επείγουσα και υπαρξιακή θα έλεγα ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας.
Δεσμευόμαστε ότι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ την 21η του Μάη θα ανοίξει το δρόμο την επομένη κιόλας ημέρα, για μία προοδευτική Κυβέρνηση συνεργασίας. Δεν θα χρειαστεί να πάμε σε δεύτερες, σε τρίτες εκλογές όπως σχεδιάζει ο κ. Μητσοτάκης. Με νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα πάμε την επόμενη μέρα σε Κυβέρνηση προοδευτικής συνεργασίας.
Γι` αυτό και θα ήθελα κλείνοντας να επισημάνω ότι η πρόταση αυτή θα αποτελέσει από τη πλευρά μας βασικό σημείο αλλά και προϋπόθεση προγραμματικής συμφωνίας των προοδευτικών δυνάμεων. Ώστε με τη συμφωνία των προοδευτικών δυνάμεων του τόπου, αυτή η πρόταση να γίνει νόμος του κράτους από την πρώτη εβδομάδα εργασιών της νέας Βουλής που θα εκλέξει στις 21 του Μάη ο ελληνικός λαός.
Να γίνει με δυο λόγια η πρόταση αυτή, το σχέδιο αυτό, η πρώτη νομοθετική παρέμβαση της νέας προοδευτικής Κυβέρνησης της χώρας. Αυτός είναι ο στόχος μας και απέναντι σε αυτή την πρόταση, απέναντι σε αυτό τον στόχο καλούμε όλους τους πολίτες, όλους τους φορείς, αλλά και όλες τις προοδευτικές δυνάμεις να τοποθετηθούν.
Θέλουμε και μπορούμε να γυρίσουμε σελίδα στις 21 του Μάη και να επαναφέρουμε σε αυτό τον τόπο τη Δικαιοσύνη. Το έχει ανάγκη η κοινωνία που ασφυκτιά, η μεσαία τάξη που εξαπατήθηκε, οι αδύναμοι που βλέπουν τα τέσσερα τελευταία χρόνια να γίνονται ολοένα και πιο αδύναμοι.
Δικαιοσύνη παντού, λοιπόν.
Να είστε καλά.
Τοποθετήσεις Έφ. Αχτσιόγλου, Αλ. Χαρίτση, Λ. Κατσέλη, Δ. Λυριτσή, κατά την παρουσίαση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία για την προστασία της Πρώτης Κατοικίας, της Επαγγελματικής Στέγης και της Αγροτικής Γης
Τοποθετήσεις φορέων και κλείσιμο της συζήτησης από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα, κατά τη παρουσίαση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ για την προστασία της Πρώτης Κατοικίας, της Επαγγελματικής Στέγης και της Αγροτικής Γης
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ: Κύριε Τσίπρα, αν μου επιτρέπετε εκτός πλαισίου, αυτά που περιγράψατε, σύμφωνα με το καλό για εσάς σενάριο, 21 Μαΐου είστε πρώτο κόμμα, 22 σχηματίζετε προοδευτική διακυβέρνηση. Πώς μπορείτε να εγγυηθείτε στο ακροατήριο, στους ψηφοφόρους, ότι με οποιοδήποτε κόμμα και αν συνεργαστείτε, θα τα εφαρμόσετε, δεν θα βρείτε δηλαδή αντιρρήσεις σε κάποιον κυβερνητικό εταίρο;
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κύριε Λασκαράτε, σας ευχαριστώ για το ερώτημα αν και μετά από 25 λεπτά ομιλία περίμενα να απαντήσουν άλλοι τα πρώτα ερωτήματα. Εντούτοις, είναι σημαντικό που με ρωτάτε αυτό, διότι παρατηρώ εδώ και μια εβδομάδα σχεδόν που έχει επισήμως ανακοινωθεί η ημερομηνία των εκλογών -δεν έχει ξεκινήσει η προεκλογική διαδικασία, δεν έχουν προκηρυχθεί οι εκλογές, αλλά έχει ανακοινωθεί η ημερομηνία των εκλογών. Και μια εβδομάδα τώρα μπορεί να συζητάμε για οτιδήποτε άλλο, με ευθύνη προφανώς της κυβέρνησης που σέρνει αυτό τον χορό, αλλά δεν μιλάμε για τα κρίσιμα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία, οι Έλληνες πολίτες, δεν μιλάμε προγραμματικά. Και άκουσα την προηγούμενη εβδομάδα αυτό που απασχολούσε τα Μέσα Ενημέρωσης, όσοι δεν ασχολούνταν με τη λάσπη και τη συκοφαντία για τις βίλες και τα σπίτια, ασχολούνταν με το ποια πρόσωπα. Μπαίνουν όροι, προϋποθέσεις για τα πρόσωπα.
Εγώ λοιπόν λέω: Να συζητήσουμε για τα προγράμματα; Να βάλουμε το άλογο μπροστά στο κάρο; Διότι εγώ αντιλαμβάνεστε ότι έχω κάθε λόγο, ιδίως μετά τα όσα έχει κάνει τέσσερα χρόνια τώρα -και αναφέρομαι ιδίως στη συμπεριφορά του πρωθυπουργού, στην κατάλυση του κράτους δικαίου και κάθε κανόνα Συντάγματος και δημοκρατίας με τις παρακολουθήσεις- έχω κάθε λόγο να θέτω ζητήματα για τον κ. Μητσοτάκη.
Όμως θεωρώ ότι πιο σημαντικό είναι η πολιτική Μητσοτάκη που μας έχει οδηγήσει ως εδώ. Η πολιτική της Δεξιάς είναι το πρόβλημα. Αυτή η πολιτική που αφήνει σε πλήρη ανασφάλεια σήμερα τη μεγάλη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας. Άρα, είναι μια ευκαιρία η σημερινή μας συζήτηση και γι` αυτό έχει πολύ μεγάλη αξία να ακούσω, και θέλω να ακούσω και τις θέσεις των εκπροσώπων των κοινωνικών εταίρων, να βάλουμε μπροστά το άλογο και όχι το κάρο. Ποιο πρόγραμμα, με ποιες θέσεις, με ποιο σχέδιο θα ανασάνει η ελληνική κοινωνία.
Είπα λοιπόν κλείνοντας την ομιλία μου ότι αυτό το σχέδιο, αυτή η πρόταση, τίθεται στην κρίση όλων των πολιτών. Βεβαίως, τίθεται στην κρίση και των κομμάτων του προοδευτικού δημοκρατικού τόξου, με τα οποία κόμματα ευελπιστούμε ότι θα μπορέσουμε στις 22 του μηνός να συγκροτήσουμε κυβέρνηση προοδευτικής συνεργασίας για να βγάλουμε την κοινωνία από το βούρκο και από τη δύσκολη κατάσταση που είναι σήμερα, για να ξελασπώσουμε, με την έννοια της ανάσας απέναντι στα βάρη της καθημερινότητας, τη μεσαία τάξη και τα χαμηλά στρώματα. Άρα λοιπόν ναι, θέλουμε να ακούσουμε τις θέσεις τους πάνω στην πρόταση που καταθέσαμε σήμερα, εδώ στο Περιστέρι.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ: Σας ευχαριστώ κ. Πρόεδρε.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ: Ο κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο της Αθήνας έχει τον λόγο.
Γ. ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΟΣΙΟΥ: Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση. Ασφαλώς επειδή είπατε τις προτάσεις σας, έχω να πω ότι μας βρίσκουν απόλυτα σύμφωνους οι προτάσεις για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων. Θέλω όμως να επισημάνω, γιατί νομίζω ότι είναι χρέος μου να υπερασπίσω τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας μας από μια συκοφαντία που εμπεριέχει τα στοιχεία αυτής της πραγματικά πολύ σωστής πρότασης. Θα έλεγα ότι ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ άκουσε και τις προτάσεις των φορέων για να έχει υπ` όψιν του μια τέτοια πρόταση και να ακούσουν και οι καλεσμένοι μας τι συμβαίνει. Ξέρετε, αγαπητοί φίλες και φίλοι, ένας που το 2008 έκανε μια επιχείρηση, δεν θα μπορούσε να έχει στο μυαλό του ότι θα ακολουθήσουν 10 χρόνια μνημόνια, αμέσως μετά θα ακολουθήσει μια πανδημία, αμέσως μετά θα ακολουθήσει το ενεργειακό. Αυτό έχει σχέση πάρα πολύ με τα κόκκινα δάνεια. Γιατί έχει σχέση; Πήρα ένα δάνειο λοιπόν το 2008, σε μια εποχή που τα πράγματα δεν ήταν τόσο άσχημα. Αυτό το δάνειο, από τότε μέχρι σήμερα, έχει τετραπλασιαστεί.
Αυτό έχει σχέση με την άποψη που χαίρομαι που είπε ο Πρόεδρος, ότι το δάνειο τότε των 100 ευρώ σήμερα είναι 400 ευρώ. Όλα τα υπόλοιπα είναι τόκοι, πανωτόκια, πρόστιμα. Η πρότασή μας λοιπόν από την αρχή ήταν ότι όπως έγινε και στις τράπεζες, θα πρέπει να αφαιρεθούν τα πανωτόκια, τα πρόστιμα που υπάρχουν και να πληρώσουμε κεφάλαιο.
Η δεύτερη παρατήρηση έχει να κάνει με την ίδια την αποπληρωμή του δανείου. Έχουμε έξι αυξήσεις επιτοκίων τα τελευταία δυο χρόνια. Άρα, μία δόση είναι σήμερα 30% ακριβότερη. Απλά εξηγώ ότι ο καταναλωτής αντί να πληρώνει 500 ευρώ δάνειο το ίδιο δάνειο, σήμερα είναι 650 ευρώ. Εδώ λοιπόν πρέπει να σας πω, με ακρίβεια που την αντιλαμβάνεστε όλοι και τη νιώθετε, θα τη νιώσουμε και τώρα το Πάσχα πολύ υψηλή, έχουμε 17% στα είδη πρώτης ανάγκης.
Η δεύτερη παρένθεση είναι ο πληθωρισμός. Είναι μια γενική έννοια. Άλλος ο πληθωρισμός για τον εργαζόμενο, τον συνταξιούχο, τη μικρομεσαία επιχείρηση, τον ελεύθερο επαγγελματία και άλλος για τον μεγάλο. Γιατί; Γιατί εκφράζεται στα είδη πρώτης ανάγκης. Και στα είδη πρώτης ανάγκης, ο πληθωρισμός είναι 16% και όχι 5%.
Άρα, ο Έλληνας καταναλωτής θέλει το 50% του εισοδήματός του για να πάρει τα είδη πρώτης ανάγκης. Άρα, το διαθέσιμο εισόδημα για να πληρώσει το δάνειο του είναι πολύ μικρό, δεν μπορεί να το πληρώσει, όταν μάλιστα αυτό συνοδεύτηκε με 27% επιτόκιο.
Στο ιδιωτικό χρέος, τα ποσά είναι πάνω από 260 δισ. Τα 72 δισ. είναι επιχειρηματικά δάνεια, δηλαδή είναι δάνεια που προστέθηκαν αυτή την εποχή. Απ’ αυτά τα δάνεια, θέλω να παρακαλέσω τον Πρόεδρο, γιατί δεν έγινε και την πρώτη φορά, θα πρέπει να δούμε ποιοι τα χρωστάνε. Μια άλλη απομυθοποίηση.
Σας λέω λοιπόν: από τα 113 δισεκατομμύρια που οφείλονται στην Εφορία, τα 72 δισ. τα οφείλουν 500 επιχειρήσεις και τα 41 δισ. τα οφείλουν 250.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το ίδιο συμβαίνει και στον ΕΝΦΙΑ. Να δούμε λοιπόν και στο θέμα των δανείων; Επίσης ξέρουμε από τους 4.200.000 χρεώστες στην Εφορία, τα 2,5 εκατομμύρια οφείλουν μέχρι 1.000 ευρώ.
Θα πρέπει κάποια στιγμή να ακουστεί ποιοι έχουν το χρέος, σε τι αναλογεί στις μικρές επιχειρήσεις, ή στις μικρές. Και παρ’ ό,τι με πιέζει ο αγαπητός φίλος, ο κ. Λασκαράτος, συνδέω το θέμα των δανείων με το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ. Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας λέγεται το Ταμείο και είναι σημαντικό για τον τρόπο που λειτουργούν.
Άρα, μας έδωσαν λεφτά, η Ευρώπη, για να αντέξουν οι επιχειρήσεις, που δεν έχουμε πάρει ούτε ένα ευρώ, και να ανακάμψουν. Όταν σήμερα δόθηκε 1,7 δισ., το πήραν 112 επιχειρήσεις κατά τα λεγόμενα του υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, δηλαδή 15 εκατομμύρια ανά επιχείρηση. Και ουσιαστικά, από έρευνα που έχουμε κάνει και εμείς και η ΓΣΒΕΕ και η ΕΣΕΕ, το Ταμείο Ανάκαμψης δίνεται στο 3,8% των επιχειρήσεων, το δε ΕΣΠΑ στο 6,5%.
Κύριε Πρόεδρε, για να καταφέρουν να επιβιώσουν οι επιχειρήσεις, πρέπει και αυτοί να πάρουν από τα χρήματα αυτά και όχι να παίρνει για άλλη μια φορά ένα τόσο μικρό ποσοστό. Και είναι θέμα μόνο πολιτικής της ελληνικής κυβέρνησης. Μπορεί κάλλιστα να βάλει κεφάλαια 25.000, 50.000 και 100.000 και όχι πάνω από 1 εκατομμύριο. Όπως επίσης το ΕΣΠΑ, μπορεί να βάλει λιγότερα κριτήρια.
Το θέμα των κόκκινων δανείων, που πολύ σωστά -και ασφαλώς συμφωνώ για την προστασία της πρώτης κατοικίας, προσθέτω από την πλευρά των επιχειρήσεων-, φανταστείτε ότι ένας επιχειρηματίας έβαλε την πρώτη κατοικία για να πάρει ένα δάνειο. Πουθενά στον κόσμο, στην Ευρώπη δεν σου παίρνουν την πρώτη κατοικία γιατί έκανες μια επιχειρηματική δράση. Παρ` όλα αυτά όμως θα επιμείνω κ. Πρόεδρε με τις πολύ σημαντικές προτάσεις σας, ότι το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ είναι άμεσα συνδεδεμένο με την αποπληρωμή των δανείων και με το να καταφέρουν οι επιχειρήσεις να επιβιώσουν.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ και πραγματικά είναι πολύ σημαντικές οι προτάσεις που καταθέσατε και μας βρίσκουν απόλυτα σύμφωνους.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ: Η κ. Παναγιώτα Καλαποθαράκου, Πρόεδρος Ε.Κ.ΠΟΙ.Ζ.Ω.. Κυρία Καλαποθαράκου, έχετε εμπειρία στο κομμάτι των διεκδικήσεων, έχετε και νομικές γνώσεις, είναι πολύτιμες και αυτές γι` αυτά που συζητάμε, έχετε τον λόγο.
Π. ΚΑΛΑΠΟΘΑΡΑΚΟΥ: Καλησπέρα κι από μένα. Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, αγαπητή Λούκα Κατσέλη, αγαπητοί συναγωνιστές. Ευχαριστώ πάρα πολύ κ. Πρόεδρε για την πρόσκληση, εκθέσατε το πρόβλημα σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία που βιώνουμε όλοι, δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί και να αγνοήσει την αναγκαιότητα της προστασίας της κύριας κατοικίας.Ποτέ άλλοτε στο παρελθόν, έτσι όπως το καταγράφουμε εμείς και το βιώνουμε στην Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ., οι πολίτες δεν απειλούνταν από μαζικούς πλειστηριασμούς της κύριας κατοικίας, ακόμη και τα ευάλωτα νοικοκυριά. Ποτέ δεν ήταν τόσο απροστάτευτοι οι καταναλωτές οι πολίτες.
Ο πτωχευτικός νόμος, όπως και εσείς είπατε, έθεσε οριστικά και αμετάκλητα ταφόπλακα στην προστασία της κύριας κατοικίας. Είχαμε έναν νόμο, τον νόμο 3869 τον γνωστό νόμο Κατσέλη, ο οποίος προστάτευε την κύρια κατοικία. Ενα εργαλείο αξιόπιστο, δίκαιο, που το αξιοποίησαν πολλοί συμπολίτες μας, χιλιάδες καταναλωτές και νοικοκυριά, βρήκαν λύση και διέξοδο στην αδιέξοδη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί.
Οι θεσμικές προτάσεις που άκουσα κ. Πρόεδρε είναι πολύ σημαντικές για εμάς και το υφυπουργείο το οποίο θα δημιουργηθεί και οι υπόλοιπες προτάσεις. Αναφορικά με την πρόταση για την προστασία της κύριας κατοικίας, έχω την εντύπωση ότι βασίζεται στο νόμο 3869, στον νόμο Κατσέλη, από πλευράς αρχών, αξιοπρεπούς διαβίωσης, κριτηρίων, που τα κριτήρια πρέπει να είναι κοινωνικά και οικονομικά, ασφαλώς, προβλέπονται δυο στάδια. Έχω ένα ερωτηματικό αναφορικά με το πρώτο στάδιο που έχει να κάνει με τον εξωδικαστικό μηχανισμό. Βεβαίως είναι πολύ σημαντικό ότι θα είναι υποχρεωμένες οι τράπεζες, τα funds, οι κερδοσκοπικές εταιρείες, όποιος έχει το δάνειο ή τα δάνεια, να κάνουν πρόταση. Οι προτάσεις αυτές όμως θα πρέπει να υπακούουν σε κανόνες και σε αρχές όπου οι λύσεις που θα δίνονται εξωδικαστικά να είναι οι κατάλληλες λύσεις εξατομικευμένες για το κάθε νοικοκυριό, για τον κάθε συμπολίτη μας που βρίσκεται σε αυτή τη δυσμενή κατάσταση. Αυτό, αναρωτιέμαι, από πού θα ελέγχεται; Θα υπάρχει κάποια αρμόδια Επιτροπή για να εξετάζει την περίπτωση των προτάσεων που γίνονται, ώστε αυτές κουμπώνουν στο συγκεκριμένο νοικοκυριό και βρίσκει λύση, διέξοδο και προοπτική, για να ρυθμίσει τις οφειλές του; Ένα ερώτημά μου είναι αυτό.
Διότι άλλως, μέχρι τώρα, βλέπουμε ότι έχουν αποτύχει όλοι οι εξωδικαστικοί μηχανισμοί -και του νόμου Κατσέλη που προβλεπόταν και των διαφόρων πλατφορμών- ακριβώς για τον λόγο ότι δεν ήταν υποχρεωτική η συμμετοχή και η πρόταση. Αλλά η πρόταση θα είναι κατάλληλη, επιμένω. Να είναι προσαρμοσμένη στις εξατομικευμένες, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες του νοικοκυριού.
Ένα άλλο ζήτημα που θέλω να θέσω έχει να κάνει με την υποχρέωση αναδιάρθρωσης των δανείων. Δηλαδή τι εννοώ με αυτό: έχουν αγοραστεί τα δάνεια και αγοράζονται από τα funds σε εξευτελιστικές τιμές 1-2-3% τα ανεξασφάλιστα και τα εξασφαλισμένα 20 έως 30%. Θεωρώ ότι θα πρέπει αυτό να μετακυλιστεί στην κοινωνία. Δηλαδή να γίνει αναδιάρθρωση των χρεών και να μειωθούν στο μέτρο και στον βαθμό που έχουν αγοραστεί και λίγο παραπάνω. Δεν άκουσα κάτι γι` αυτό, εκτός κι αν μου διέφυγε, να γίνει αναδιάρθρωση για να βρεθεί λύση δηλαδή.
Διότι αυτό που ζητούν τα funds σήμερα, τι είναι; Ζητούν να καταβάλλει ο οφειλέτης πολλαπλάσια αυτών των οποίων όφειλε. Και σε αυτή την περίπτωση βλέπουμε ότι θα υπάρξει μια απόλυτη εξαθλίωση της ελληνικής κοινωνίας εάν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα και δεν μειωθούν τα δάνεια τα οποία έχουν ληφθεί και απαιτούνται από τα funds.
Και επίσης θέλω να μας απαντήσει ο κ. Χαρίτσης τι εκτίμηση έχουμε στα 111 δισ. ευρώ που οφείλουν τα ελληνικά νοικοκυριά στις τράπεζες, Δημόσιο και ασφαλιστικά Ταμεία. Τι από αυτά θα εισπραχθούν; Το 1/3; Το 1/4; Τι προβλέψεις έχουμε;
Και ένα τελευταίο που θέλω να θέσω είναι με το δικαίωμα προτίμησης ή προαίρεσης, που θα πρέπει να υπάρχει πριν από την αγορά από το fund και την πώληση, αντίστοιχα, από την τράπεζα. Αυτό είναι κάτι σημαντικό που θα πρέπει να θεσμοθετηθεί ώστε ο πολίτης, ο καταναλωτής να μπορεί να συγκεντρώσει ένα ποσό λίγο μεγαλύτερο από το ποσό της πώλησης και να αγοράσει το δάνειο πριν πωληθεί στις κερδοσκοπικές εταιρείες.
Αυτά είχα να πω. Θεωρώ ότι είναι στη θετική κατεύθυνση οι προτάσεις, θα τις επεξεργαστούμε ως Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ. και θα είμαστε σε επικοινωνία και σε διαβούλευση, εάν κάτι μπορούμε ή θέλουμε να συμπληρώσουμε. Σας ευχαριστώ πολύ.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ:Να είστε καλά. Κύριε Πρόεδρε, θέλετε να πάρετε τον λόγο να απαντήσετε σε κάτι από αυτά ή να ξεκινήσει ο διάλογος; Ωραία, θα τα μαζέψουμε όλα και σιγά σιγά στο τέλος, για να μην αφήσουμε πολλές εκκρεμότητες, να αφήσουμε μόνο του Προέδρου τις εκκρεμότητες.
Κύριε Χαρίτση, θέλετε να απαντήσετε στο συγκεκριμένο ερώτημα; Αργότερα, εντάξει να το πάμε έτσι λοιπόν. Συγκεντρώνουμε ερωτήματα και θα έχουμε απαντήσει σε όλα σε λίγο. Ο κ. Ευάγγελος Κρητικός, ο Πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Δανειοληπτών, είδατε και από πρώτο χέρι το κομμάτι της αύξησης των επιτοκίων, το ξέρετε το πρόβλημα. Καλησπέρα σας.
Ε. ΚΡΗΤΙΚΟΣ: Καλησπέρα σας. Ευχαριστούμε για την τιμή της πρόσκλησης στις συγκεκριμένες εργασίες, χαιρετίζουμε τους παριστάμενους βουλευτές καθώς και όλο το παριστάμενο κοινό.
Θα αναφερθώ σε τρία σημεία που κατά την άποψή μου λείπουν από το σχέδιο το οποίο παρουσιάστηκε, το οποίο πάντως κρίνω ότι είναι προς τη θετική κατεύθυνση. Θα το επεξεργαστούμε βεβαίως και θα είμαστε σε μια συνεχή ανταλλαγή απόψεων.
Θα ήθελα το ερώτημα αυτό ορμώμενος από αυτό που είπε η Λούκα Κατσέλη, ότι το θέμα αυτό θέλει σύγκρουση και γερό στομάχι. Θα απευθύνω λοιπόν το ερώτημα αυτό προσωπικά στον κ. Πρόεδρο, τον κ. Αλέξη Τσίπρα. Κύριε Πρόεδρε, θα αναφερθώ σε τρία σημεία, βλέπω το σύνθημα «Δικαιοσύνη παντού» κανείς δεν μπορεί να μη διαφωνήσει με αυτό. Θα σας πω όμως ότι εμείς όταν απευθυνόμαστε στις αίθουσες των δικαστηρίων και στους Έλληνες δικαστές ή εισαγγελείς, νιώθουμε ότι απευθυνόμαστε σε τραπεζοδικαστές και όχι σε δικαστές της Ελληνικής Δημοκρατίας. Υπάρχει ένα αίσθημα ατιμωρησίας και ασυδοσίας. Και ορμώμενος και από τη δήλωση της εισαγγελικής λειτουργού για το θέμα των υποκλοπών, που είπε ότι «έχω το ανέλεγκτο», θα προσθέσω -γι` αυτό απευθύνομαι σε εσάς προσωπικά- ότι όταν σε μια δημοκρατία υπάρχει θύλακας ανέλεγκτος, αυτό γίνεται θύλακας διαφθοράς και συναλλαγών.
Απευθύνω το ερώτημα εάν εσείς προσωπικά θα αναλάβετε την πρωτοβουλία. Και σας θέτουμε επίσημα το αίτημα αυτό, της συνταγματικής αναθεώρησης του τρόπου λειτουργίας της Ελληνικής Δικαιοσύνης και ελέγχου των Ελλήνων δικαστών και εισαγγελέων.
Το δεύτερο, επίσης πολύ σημαντικό που θέλουμε να απευθύνουμε προς εσάς: αναφερθήκατε στα funds και στους servicers, δηλαδή στους υπερεργολάβους, ότι θα είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν ένα επιχειρηματικό πλάνο. Θα σας πω εδώ -και θέλουμε να προσθέσουμε μετ’ επιτάσεως, και μάλιστα αυτό συνάδει τόσο με την κείμενη εθνική νομοθεσία όσο και με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, επομένως δεν δημιουργεί θεσμικό πρόβλημα, εμείς απευθύνουμε το ερώτημα και το αίτημα προς εσάς- της δημιουργίας ενός δημοσίου εθνικού μητρώου όπου αυτές οι εξωχώριες εταιρείες – funds του ενός δολαρίου, της μιας στερλίνας, του ενός ευρώ, που αυτή τη στιγμή κατέχουν στη χώρα μας πάνω από 700.000 ακίνητα εκατοντάδων εκατομμυρίων ή δισεκατομμυρίων ευρώ, να είναι υποχρεωμένες να ονομαστικοποιήσουν τις μετοχές τους και ποιοι είναι οι πραγματικοί κάτοχοι. Καθώς επίσης, και σε πλήρη συνάρτηση με την κείμενη εθνική αλλά και ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ξεπλύματος μαύρου χρήματος να δικαιολογήσουν από πού προέρχονται τα κεφάλαιά τους.
Το τρίτο -δεν θα σας κουράσω, κλείνω-, γιατί αυτό, εάν θέλετε, αποτελεί προέκταση του προβλήματος των κόκκινων δανείων θα αναφερθώ στο θέμα των πλειστηριασμών. Έχουμε απευθυνθεί εξωδίκως πολλάκις στους οικονομικούς εισαγγελείς, στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για ένα συγκεκριμένο ζήτημα. Ποιο είναι αυτό το ζήτημα; Ότι εσείς κ. Πρόεδρε ή εγώ ή οποιοσδήποτε παριστάμενος εδώ, είμαστε υποχρεωμένοι όταν καλούμαστε από την Εφορία ή τον οικονομικό εισαγγελέα να δικαιολογήσουμε και το τελευταίο ευρώ που διαθέτουμε, πώς το αποκτήσαμε. Στην Ελλάδα οι πλειστηριασμοί χρησιμοποιούνται σαν ένα απέραντο πλυντήριο ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Θέτουμε το αίτημα και το ερώτημα προς εσάς προσωπικά και ζητάμε να καθιερωθεί όποιος προσέρχεται για να λάβει μέρος σε πλειστηριασμό, να είναι υποχρεωμένος όπως ο κάθε Έλληνας πολίτης, είτε είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο της αλλοδαπής, να προσκομίσει τα πλήρη φορολογικά του στοιχεία, καθώς επίσης και πιστοποιητικό καθαρότητας χρημάτων από την τράπεζα που εκταμιεύονται τα χρήματα.
Θα σας αναφέρω τελειώνοντας, γιατί δεν θέλω να καταχραστώ ούτε της φιλοξενίας ούτε του χρόνου σας, δυο χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Χάθηκε πρώτη και κύρια κατοικία στον Νέο Κόσμο 50 τετραγωνικά μέτρα από ένα ζευγάρι. Ο αλλοδαπός που πήρε το ακίνητο είναι Ισραηλινής υπηκοότητας, δεν έχει μόνιμη κατοικία στην Ελλάδα, δεν διαθέτει αριθμό φορολογικού μητρώου, πράγμα πρωτόγνωρο, πήρε το ακίνητο αυτό στον πλειστηριασμό και κατόπιν σχετικής έρευνας που κάναμε, τι διαπιστώσαμε; Ότι δηλώνει σαν επάγγελμα DJ σε ντισκοτέκ στη Βηρυτό. Εάν αυτό δεν είναι ξέπλυμα μαύρου χρήματος κ. Πρόεδρε, ποιο είναι; Εδώ τελειώνω και πάλι σας ευχαριστώ για τον χρόνο και τη φιλοξενία.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ: Ευχαριστούμε πολύ. Ο κ. Άγγελος Πιλάτης, αντιπρόεδρος του ΙΝΚΑ, του Ινστιτούτου Καταναλωτών, έχει τον λόγο.
ΑΓΓ. ΠΙΛΑΤΗΣ: Καλησπέρα σε όλους. Ευχαριστούμε πολύ για την πρόσκληση. Το ΙΝΚΑ έχει κάποια συγκεκριμένη θέση για το θέμα που μας καίει όλους, είναι ότι εστιάζει και ζητά την επαναφορά του νόμου 3869/2010 όχι μόνο όμως για τα φυσικά πρόσωπα, όπως ήταν πριν, αλλά και με επέκταση στους εμπόρους, δηλαδή σε όσους έχουν εμπορική δραστηριότητα, μέσα βέβαια στα πλαίσια της διάσωσης της πρώτης κατοικίας τους. Παράλληλα έχουμε ζητήσει ευνοϊκή νομοθετική ρύθμιση σε όσους εργαζόμενους ή συνταξιούχους μειώθηκαν αποδεδειγμένα οι αποδοχές τους μέσα στην κρίση από το 2010 και μετά. Έχουμε περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι σε αποδοχές φτάνουν σε μείωση ακόμη και το 50% του μισθού τους. Όλοι αυτοί οι συνάνθρωποί μας πραγματικά υποφέρουν, έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή τους, στην υγεία τους, στην οικογένειά τους, στην αγοραστική τους δύναμη και παντού. Επίσης επισημαίνουμε ότι εμφανίστηκε και μια νέα γενιά κόκκινων δανείων λόγω του κορωνοϊού και τις επιπτώσεις που είχαμε με τα lockdown.
Ο εγκλεισμός και το κλείσιμο των περισσότερων επιχειρήσεων είχε δραματικά αποτελέσματα στην οικονομία της χώρας μας και εδώ παρατηρούμε ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι σε οικονομική δυσχέρεια με μείωση των εισοδημάτων τους, χωρίς όμως από την υπαιτιότητά τους.
Ουσιαστικά εν συντομία αυτά ήθελα να σας πω. Θεωρώ ότι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως μας την εξέφρασε και ο Πρόεδρος, είναι μια θετική πρόταση. Φυσικά κι εμείς από τη δική μας πλευρά θα τη μελετήσουμε και θα σας εκφράσουμε και την άποψή μας αναλυτικότερα.
Επίσης ένα σημείο θα ήθελα να αναφέρω, το οποίο το έχουμε συζητήσει κατά καιρούς και με την ΕΚΔΙΧ στην ήδη υπάρχουσα πλατφόρμα εξωδικαστικού συμβιβασμού, θα θέλαμε η απόφαση όποια κι αν βγει, να την αποδεχτούν οι τράπεζες. Σήμερα έχουμε ένα μεγάλο πρόβλημα όχι μόνο να παρίστανται, αλλά να έχουμε και μια αποδοχή αυτής της απόφασης που θα βγει. Ευχαριστώ πάρα πολύ.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ:Ευχαριστούμε κ. Αντιπρόεδρε. Ο λόγος στον κ. Γιώργο Μελισσάρη, νομικό σύμβουλο της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας.
Γ. ΜΕΛΙΣΣΑΡΗΣ:Ευχαριστούμε κ. Λασκαράτο. Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστούμε πάρα πολύ για την πρόσκληση. Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών της ΓΣΕΕ πάντοτε έχει προστρέξει και σε αρωγή και τη δική σας, αλλά και των δανειοληπτών διαχρονικά.
Θέλω να πω εγώ προσωπικά ότι είμαι πολύ συγκινημένος που βρίσκομαι στην ίδια αίθουσα με την υπουργό, την κ. Κατσέλη, που συνέδεσε το όνομά της τα τελευταία 13 χρόνια με τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, του κοινωνικού ιστού και την ευχαριστούμε νομίζω πάρα πολύ γι` αυτό όλοι.
53.000 πλειστηριασμοί έχουν ολοκληρωθεί από την 1η Γενάρη του ’18 έως τις 2 Οκτωβρίου του ’22. Από αυτούς, το 83% έχει επισπευστεί από τράπεζες, από αυτούς -που επισπεύστηκαν από Τράπεζες- το 75% επισπεύστηκε κατά φυσικών προσώπων. Αυτό δείχνει την κερκόπορτα που άνοιξε πριν από οκτώ χρόνια σε αυτά τα λεγόμενα funds, αυτές τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, οι οποίες μπήκαν στη ζωή μας. Μπήκαν με καλές προθέσεις τότε, γιατί όλοι πίστεψαν, οι δανειολήπτες, ότι τα funds αυτά, μην έχοντας τις αγκυλώσεις των τραπεζών, θα μπορούν ίσως να διαχειριστούν πιο ευέλικτα το ιδιωτικό χρέος, πλην όμως έχει καταλήξει, ειδικά τα τελευταία χρόνια, σε μια απίστευτη κερδοσκοπία.
Αυτή τη στιγμή, τα funds λειτουργούν σαν κράτος εν κράτει, δεν υπάρχει κανένας έλεγχος, κανένας εποπτικός μηχανισμός από την Τράπεζα της Ελλάδος. Πολύ σωστά ο νόμος 4254/2015 επέλεξε να την ορίσει σαν εποπτικό φορέα. Μόλις πρόσφατα διάβασα ότι η Τράπεζα της Ελλάδος τάχα θα σφίξει τους ελέγχους. Τώρα θα σφίξει τους ελέγχους; Τώρα που έχει διαρραγεί πλέον η κοινωνική συνοχή; Τώρα είναι αργά, τώρα για εμάς είναι αργά.
Δεν μπορεί όλοι όσοι ασχολούμαστε με τη διαχείριση αυτών των δανείων και την προσπάθεια να επικοινωνήσουμε με αυτά τα funds, με αυτές τις εταιρείες διαχείρισης, να μη βρίσκουμε για μήνες κανέναν, να μην απαντάνε όχι μόνο στα e-mail, όχι μόνο στα τηλέφωνα, αλλά ούτε και σε επίσημα έγγραφα με τα οποία διαμαρτυρόμαστε για την έλλειψη οποιασδήποτε επικοινωνίας. Και ξαφνικά, ενώ έχεις ένα χρέος που θέλεις να ρυθμίσεις για τον δανειολήπτη, ξαφνικά να έρχεται μια διαταγή πληρωμής ή μια κατάσχεση, ή ακόμη ένας πλειστηριασμός, με, φυσικά, κανένα πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας.
Η πρόταση πραγματικά που παρουσιάζετε είναι ρηξικέλευθη. Μακάρι να καταφέρετε να την εφαρμόσετε, γιατί σε περίπτωση πλήρους εφαρμογής της, πιστεύω κι εγώ ότι θα βοηθήσει τον δανειολήπτη, και κυρίως αυτόν τον ευάλωτο δανειολήπτη που θέλει να προστατεύσει την πρώτη του κατοικία. Μου τίθενται όμως μερικές απορίες που ίσως είναι τεχνικές, αλλά νομίζω ότι είναι σημαντικές για να δούμε αν και πόσο μπορεί να προχωρήσει. Είπατε για τον εξωδικαστικό μηχανισμό, την καινούργια πλατφόρμα αυτή που θα μπει σε πρώτο στάδιο, που είναι και προτιμητέα -ασφαλώς είναι προτιμητέα-, και δώσατε δυο εναλλακτικές: την πιο γρήγορη ρύθμιση και την πιο αργή ρύθμιση.
Αυτές οι εναλλακτικές θα είναι δεσμευτικές; Αν είναι δεσμευτικές αυτές για τα funds που είναι συνομιλητές των δανειοληπτών, έχει εξεταστεί το θέμα της συνταγματικότητας αυτής της ρύθμισης; Με την έννοια ότι υπάρχει, θα υπάρχει, με μια κρατική ρύθμιση έναν νόμο μια εισβολή -είναι βαριά έκφραση, αλλά τέλος πάντων- είναι μια επίδραση σε μια ιδιωτική συναλλαγή, μια ενοχή μεταξύ δυο μερών. Έχει εξεταστεί το θέμα της συνταγματικότητας αυτής της ρύθμισης; Παρακαλώ, αν μπορεί κάποιος που έχει ασχοληθεί σε τεχνικό επίπεδο, αν μπορεί, να μας απαντήσει.
Επίσης άκουσα για προϋπόθεση υπαγωγής στον εξωδικαστικό αυτό μηχανισμό, τη μόνιμη αδυναμία, την παύση των πληρωμών του δανειολήπτη. Αυτό ποιος θα το κρίνει; Μέχρι τώρα, τη μόνιμη αδυναμία της παύσης των πληρωμών την κρίνουν τα δικαστήρια, όταν υπάρχει μια αίτηση πτώχευσης και από τον ίδιο τον δανειολήπτη το φυσικό πρόσωπο που πλέον πτωχεύει όπως και οι εμπορικές επιχειρήσεις μετά τον ισχύοντα πτωχευτικό Κώδικα.
Τη μόνιμη αδυναμία ποιος θα την κρίνει; Αυτός ο δημόσιος εποπτικός μηχανισμός για τον οποίο κάνατε λόγο; Δηλαδή μια Αρχή θα έχει αυτή την αρμοδιότητα να κρίνει αυτή την αδυναμία του οφειλέτη να ανταπεξέλθει; Θα κάνει κάποιο έλεγχο; Πόσο έγκυρος ή πόσο αξιόπιστος θα είναι αυτός όταν δεν έχει τα εχέγγυα μιας δικαστικής κρίσης; Αυτό θα ήθελα παρακαλώ να απαντηθεί.
Και κάτι τελευταίο: Ζήσαμε όλοι στο πετσί μας τη διόγκωση του τραπεζικού χρέους, τη διόγκωση των αυθαίρετων καταχρηστικών πρακτικών των τραπεζών απέναντι στους δανειολήπτες και ιδίως τους ευάλωτους δανειολήπτες. Δυστυχώς καταλήξαμε ο καπιταλισμός να εφαρμόζεται στα κέρδη των τραπεζών και στις ζημιές των τραπεζών να εφαρμόζεται ο σοσιαλισμός, να τις πληρώνουμε όλοι τις ζημιές, αλλά λίγοι να είναι αυτοί που αποκομίζουν τα λεφτά.
Η ερώτηση είναι -και ξεφεύγουμε λίγο από τα κόκκινα δάνεια: θα υπάρξει ποτέ καμία ρύθμιση στο πρόγραμμά σας αλλά γενικά σε αυτό το έρμο κράτος, της συνευθύνης των τραπεζών για τις ενέργειές τους όπως γίνεται στο αγγλοσαξονικό Δίκαιο;
Είδαμε ότι η Lehman Brothers πτώχευσε, η Credit Suisse πτωχεύει. Γιατί να την πληρώνουν αιωνίως τα υποζύγια όπως είπε η υπουργός, η κ. Αχτσιόγλου, σαν κράτος τιμωρός απέναντί τους, οι δανειολήπτες, οι ευάλωτοι, οι κάτοικοι αυτής εδώ της χώρας, οι οποίοι προσπαθούν με κάθε μέσο να ανταπεξέλθουν όλα αυτά τα χρόνια και εμείς, οι φορείς και εσείς φυσικά το ξέρετε πολύ καλά. Ευχαριστώ πάρα πολύ.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ: Ο κ. Λευτέρης Ποταμιάνος, Πρόεδρος Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αθηνών Αττικής, έχει τον λόγο.
Λ. ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΣ: Ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση. Καλησπέρα κ. Πρόεδρε, αξιότιμε Πρόεδρε, καλησπέρα κυρίες και κύριοι βουλευτές, κυρίες και κύριοι. Ευχαριστούμε πάρα πολύ που μας καλέσατε. Είναι η πρώτη φορά που ο κλάδος μας έρχεται σε μια τέτοια συζήτηση και είναι κι απ’ τις λίγες που πραγματικά γίνεται μια τόσο ουσιαστική συζήτηση. Εγώ στόχευσα στο πρόγραμμά σας, το οποίο ήταν αναλυτικό, σε τρία σημαντικά σημεία.
Το πρώτο σημείο ήταν το υφυπουργείο Στεγαστικής Πολιτικής, είναι κάτι το οποίο έχουμε προτείνει κι εμείς, είμαστε υπέρ και θα λέγαμε να γίνει ακόμα και υπουργείο Στεγαστικής Πολιτικής και Ακίνητης Περιουσίας. Διότι και η Στεγαστική Πολιτική είναι κάτι το οποίο θα μας απασχολήσει στα επόμενα χρόνια. Το στεγαστικό θέμα είναι το θέμα της επόμενης δεκαετίας. Και η ακίνητη περιουσία έχει πάρα πολλά προβλήματα, συνδεδεμένα βέβαια πάντα με τα κόκκινα δάνεια.
Το δεύτερο θέμα είναι ο περιορισμός της ασυδοσίας των funds και των servicers. Ο περιορισμός μιας ασυδοσίας, η οποία πλήττει πάρα πολύ κόσμο, τον φέρνει σε αδιέξοδο και τον φέρνει πραγματικά στο χείλος του πλειστηριασμού. Και αν δεν είναι στο χείλος του πλειστηριασμού, πριν φτάσει σ’ αυτό, να ξεπουλήσει την περιουσία του για ένα κομμάτι ψωμί. Γιατί δεν θέλει να φτάσει σ’ αυτό το σημείο.
Και το τρίτο σημείο το οποίο στόχευσα, ήταν το σημείο που είπατε, ότι θα πρέπει να μας γίνουν γνωστές οι λεπτομέρειες των τιτλοποιήσεων των κόκκινων δανείων. Τα κόκκινα δάνεια, όπως όλοι ξέρουμε, από πίσω έχουν εμπράγματες ασφάλειες. Οι εμπράγματες ασφάλειες είναι οι κατοικίες. Και οι κατοικίες, στις περισσότερες περιπτώσεις, γιατί πρόκειται και για επαγγελματικές στέγες, είναι το όνειρο κάθε Έλληνα.
Το ποσοστό ιδιοκατοίκησης που αναφέρατε προηγουμένως, σήμερα είναι κοντά στο 70%. Το 2006 ήταν στο 85,4%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. 15%, πού πήγαν τα ακίνητα όλα αυτά τα χρόνια; Πού πήγαν τα ακίνητα; Τα έχουν οι funds και οι servicers τα πιο πολλά. Είναι σημαντικό πολύ αυτό που σας λέω, διότι εξαφανίστηκαν από τα χέρια των ιδιοκτητών τους.
Και φωνάζουν όλοι ότι πραγματικά ανεβαίνουν τα ενοίκια, ανεβαίνουν οι τιμές. Βεβαίως, το ένα κομμάτι προέρχεται από τη ζήτηση των ξένων επενδύσεων και τη ζήτηση που υπάρχει σε μικρό ποσοστό από τους Έλληνες. Το άλλο κομμάτι όμως που κανείς δεν υπολογίζει, είναι κάποια πράγματα που τα βλέπουμε εμείς που είμαστε μέσα στην αγορά και καθημερινά τα βιώνουμε, είναι από ακίνητα τα οποία είναι μπλοκαρισμένα μέσα στα funds και τα διαχειρίζονται οι servicers και δεν βγαίνουν έξω στην αγορά. Και ανταλλάσσονται μεταξύ των funds για να δημιουργούν υπεραξίες.
Όλα αυτά τα προβλήματα, λοιπόν, εφόσον υπάρχει μια στοχευμένη πολιτική σε σχέση με τα κόκκινα δάνεια, θα αποφευχθούν και θα μπορούν οι Έλληνες να χαίρονται την καθημερινότητά τους. Γιατί οι Έλληνες αγαπητέ Πρόεδρε, δεν είναι μπαταχτσήδες. Ευχαριστώ πάρα πολύ.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ: Ευχαριστούμε πολύ. Ο λόγος στον κ. Γιώργο Καρανίκα, τον Πρόεδρο της ΕΣΕΕ (Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας).
Γ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ: Τηλεγραφικά, μια και είμαι τελευταίος. Αγαπητέ Πρόεδρε, καταρχάς να σας συγχαρώ για την πρωτοβουλία, μια πρωτόγνωρη διαδικασία, να παρουσιάζετε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, σχέδιο και μάλιστα παρουσία φορέων και μάλιστα με δικαίωμα λόγου που τόσο δύσκολο είναι τη σημερινή εποχή το δικαίωμα λόγου, ακόμα και σε φορείς.
Από ‘κει και μετά, επειδή το συγκεκριμένο θέμα αφορά σε μεγάλο κομμάτι τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, ειδικά την εμπορική επιχειρηματικότητα, θέλω να συστηθώ ως φορέας. Οι εμπορικές επιχειρήσεις στη χώρα μας είναι γύρω στις 230.000 περίπου τον αριθμό. Το σύνολο της απασχόλησης, και οι ιδιοκτήτες και οι εργαζόμενοι, αγγίζουμε τις 700.000. Αντιλαμβάνεστε, μιλάμε για ένα κομμάτι της κοινωνίας το οποίο είναι σχεδόν το 1/15 του ελληνικού πληθυσμού. Ιδιαίτερα σημαντικό και ιδιαίτερα ενεργό.
Αυτό το κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, δυστυχώς, προέρχεται από πολλαπλές κρίσεις. Μνημόνιο, πανδημία, ενεργειακή κρίση, ακρίβεια, πόλεμος. Οι αντοχές του ήταν ιδιαίτερα περιορισμένες, παρ` όλα αυτά αντέξαμε, αλλά είχε δυστυχώς πολλά θύματα και βέβαια τον περισσότερο κόσμο να έχει συγγένεια με ό,τι σημαίνει, με δανεισμό και όχι μόνο.
Άρα, μας αφορά ιδιαίτερα. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι δίνει διέξοδο το συγκεκριμένο σχέδιο. Δεν θέλουμε όμως μόνο λύση, αλλά και γρήγορη λύση. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, γιατί οι αντοχές έχουν τελειώσει. Και θεωρώ ότι εάν δοθεί λύση, δεν δίνεται μόνο λύση οικονομική, αλλά δίνεται, κυρίως, λόγω του μεγέθους που είναι οι εμπορικές επιχειρήσεις και οι απασχολούμενοι γύρω από αυτές, βοηθάμε την κοινωνική συνοχή της επόμενης μέρας, που ήδη έχει διαλυθεί και δεν ξέρουμε την επόμενη μέρα πώς.
Κι ένα τελευταίο, το αναφέρατε βέβαια στην ομιλία σας: είναι αυτή η συνεχιζόμενη αύξηση των επιτοκίων η οποία με τον ρυθμό που πάει, έχω την αίσθηση ότι έχει ανεβάσει το κόστος πάνω από το 30% του κόστους δανεισμού. Άρα, εδώ θέλουμε πάλι, αν και δόθηκε κάποια λύση η οποία πάλι συνήθως βαλτώνει στην κωλυσιεργία των τραπεζών, θέλουμε κι εδώ μια γρήγορη και άμεση λύση γιατί οι προϋπολογισμοί και των επιχειρήσεων αλλά και των νοικοκυριών, ήταν έτσι κι αλλιώς οριακοί. Άρα, αντιλαμβάνεστε, πάμε για καινούργια κόκκινα δάνεια, για καινούργια προβλήματα. Γι` αυτό χρειάζονται γρήγορες και δραστικές λύσεις. Σας ευχαριστώ και πάλι για την πρόσκληση.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ: Να είστε καλά. Ο λόγος στον κ. Χατζηθεοδοσίου.
Γ. ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΟΣΙΟΥ: Για μισό λεπτό μόνο κ. Πρόεδρε, πριν πάρετε τον λόγο, ήθελα να πω σ’ εσάς και σε όλο τον κόσμο, ότι εμείς οι μικρομεσαίοι έχουν δυο συνθήματα που πριν τις εκλογές, πριν τις 21 Μάη, θεωρώ αναγκαίο να τα πω: Ισονομία και οικονομική δημοκρατία.
Ισονομία σημαίνει, όπως είπατε στα δάνεια, όπως αντιμετωπίζεται αυτός που έχει το μικρό μαγαζί, ο μπακάλης, ο περιπτεράς, να αντιμετωπίζεται και η μεγάλη επιχείρηση. Ό,τι δόση ζητά η μεγάλη επιχείρηση, να παίρνει και η μικρή. Δε θέλουμε ούτε πόντο παραπάνω, από τα χρόνια εμπειρίας, απ’ ό,τι παίρνει ο μεγάλος. Αυτό τ’ ονομάζουμε ισονομία.
Και οικονομική δημοκρατία σημαίνει, από τα χρήματα που θα δοθούν, είτε τα ονομάζουμε ανάκαμψη του Ταμείου ΕΣΠΑ, είτε τα χρήματα των τραπεζών, να έχουμε ακριβώς τα ίδια δικαιώματα.
Θέλω κ. Πρόεδρε να κρατήσετε ότι από τους αγώνες στα 25 χρόνια που είμαι σ’ αυτόν το χώρο, αυτό είναι το κυρίαρχο σύνθημα σήμερα: Ισονομία και οικονομική δημοκρατία. Και πάλι ευχαριστώ για τις πολύ σημαντικές προτάσεις που καταθέσατε.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ: Να είστε καλά. Βλέπω το σύνθημα από πίσω, «Δικαιοσύνη παντού», νομίζω έχουμε μοιράσει δίκαια τον χρόνο, κ. Πρόεδρε. Δηλαδή ένας αρχηγός κόμματος, τρεις υπουργοί κι ένας έγκριτος νομικός έχουν μιλήσει λιγότερο από τους φορείς κι αυτή είναι η ουσία. Να ακούτε. Είναι η ώρα που πρέπει να ακούσετε αυτούς που ξέρουν και τα ζουν. Σιγά σιγά όμως πρέπει να δώσετε και κάποιες απαντήσεις.
Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ:Ο λόγος στον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, στον Αλέξη Τσίπρα.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εγώ πολύ σύντομα θέλω να κλείσω τη σημερινή συζήτηση βάζοντας την ανάποδη οπτική: μέχρι στιγμής βλέπουμε το κοινωνικό πρόβλημα και την εμβάθυνση της της κοινωνικής λύσης που πάει να δώσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Εγώ θέλω να δούμε λίγο το οικονομικό πρόβλημα.
Τι έχουμε αυτή την ώρα; Έχουμε ένα σχέδιο το οποίο έχει καταθέσει η κυβέρνηση μέσα από το σχέδιο «Ηρακλής», όπου έχουν μεταβιβαστεί κόκκινα δάνεια στα funds και στις εταιρείες διαχείρισης, έχει απαλλαγεί ένα μεγάλο μέρος τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών από τα κόκκινα δάνεια, αλλά αυτά τα δάνεια παραμένουν στην οικονομία, παραμένουν ως ένας μεγάλος βραχνάς στη μεγάλη πλειοψηφία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Αλλά και από την πλευρά της βιωσιμότητας και της αποτελεσματικότητας του σχεδίου, μη νομίζετε ότι οι εταιρείες διαχείρισης και τα funds αυτή τη στιγμή έχουν καμία προοπτική βιωσιμότητας.
Εγώ θα προκαλούσα οποιαδήποτε στιγμή τον υπουργό Οικονομικών να δώσει στη δημοσιότητα τα λεγόμενα business plan. Δεν υπάρχει καμία προοπτική βιωσιμότητας. Πολύ απλά διότι ο κόσμος δεν έχει τη δυνατότητα σε συνθήκες τρομακτικής πληθωριστικής κρίσης. Και η μόνη προοπτική βιωσιμότητας είναι η κοινωνική λεηλασία, πλειστηριασμοί… λαίλαπα πλειστηριασμών!
Άρα εδώ βρισκόμαστε σε ένα πραγματικό πρόβλημα και είναι ίσως από τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, όποια κυβέρνηση κι αν εκλεγεί θα το αντιμετωπίσει. Το ότι δεν μιλάει η κυβέρνηση Μητσοτάκη για το πρόβλημα αυτό και το βάζει κάτω από το χαλί, δεν σημαίνει ότι κάποια στιγμή δεν θα αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις αυτού του σχεδιασμού που η ίδια έφτιαξε και δεν έχει σήμερα καμία προοπτική και καμία αποτελεσματικότητα.
Βάζω εγώ την πλευρά της βιωσιμότητας της ελληνικής οικονομίας και όχι μονάχα το κομμάτι της κοινωνικής συνοχής. Εδώ τι έχουμε τούτη την ώρα; Μια κατάσταση προφανώς μη βιώσιμη, που πρέπει είτε να λυθεί διατηρώντας την κοινωνική συνοχή και με ένα σχέδιο που βεβαίως δεν θα υλοποιήσει τον στόχο της μεγάλης αναδιανομής περιουσιών και πλούτου, δεν θα υλοποιήσει τον στόχο, δηλαδή αυτοί που αγοράσανε στο 20 και στο 30% της αξίας να πάρουν το 80 και 100%, δεν γίνεται.
Ταυτόχρονα όμως επαναλαμβάνω η πρόταση που καταθέτουμε είναι και δίκαιη αλλά και ρεαλιστική. Έχουμε ένα καλό και ένα κακό νέο αυτή τη στιγμή μπροστά μας να διαχειριστούμε. Το κακό νέο είναι ότι πέρασαν τα δάνεια στα funds και στους servicers παραμένουν στην ελληνική οικονομία, είναι θηλιά στο λαιμό των Ελλήνων πολιτών.
Το καλό νέο είναι ότι έφυγαν από τις τράπεζες. Δεν το λέω από την πλευρά των τραπεζών επειδή ανάσαναν οι τράπεζες. Κι αυτό σημαντικό είναι, γιατί είναι το καλό νέο αυτό. Διότι ανήκουν σε ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίοι λειτουργούν μέσα στο πλαίσιο που ορίζουν το Σύνταγμα και οι νόμοι της επικράτειας της χώρας. Κανένας SSM, καμία Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να επιβάλλει κανόνες σε μια Ελληνική κυβέρνηση που θέλει να νομοθετήσει για να δώσει λύση σε ένα κρίσιμο πρόβλημα. Αυτό είναι το καλό νέο.
Διότι για να είμαστε ειλικρινείς, η αλήθεια είναι ότι με τις τράπεζες γνωρίζουμε, υπάρχουν πλαίσια και υπάρχουν και φόβοι και υπάρχουν και ανησυχίες. Δεν είναι ανάγκη να είσαι σε μνημόνια για να έχει δυσκολία διαχείρισης οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση. Τώρα εδώ ανήκουν σε εταιρείες και τους νόμους και τους κανόνες θα τους βάλουμε εμείς.
Έχει βεβαίως φροντίσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη να βάλει μια υψηλή εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Αλλά εδώ με την πρότασή μας, τι δίνουμε απέναντι σε αυτές τις εταιρείες; Ένα μαστίγιο αλλά και ένα καρότο. Το μαστίγιο ποιο είναι; Το μαστίγιο είναι προφανώς η υποχρεωτικότητα συμμετοχής στη ρύθμιση. Δηλαδή, αν δεν συμμετέχετε στην εξωδικαστική διαδικασία και στην πλατφόρμα και δεν αποδεχτείτε τη λύση που θα προκύψει από την πλατφόρμα με αυτά τα αντικειμενικά κριτήρια, τότε δεν θα έχετε δυνατότητα πρώτα απ` όλα αναγκαστικής εκτέλεσης πλειστηριασμού. Και δεύτερον θα ψάξετε να βρείτε τη λύση στη δικαστική διαδικασία. Εκεί όπου σίγουρα δεν θα έχουν πολύ μεγάλες πιθανότητες, διότι έχουμε μια εμπειρία προστασίας, διότι υπάρχουν και οι άλλοι δικαστές που έχουν δώσει 100.000 αποφάσεις προστασίας των δανειοληπτών. Άρα αυτό είναι το μαστίγιο.
Ποιο είναι το καρότο; Το καρότο είναι ότι τους δίνεται η δυνατότητα μπαίνοντας στη ρύθμιση, να πάρουν σχετικά γρήγορα, πέντε έως δέκα χρόνια, τα λεφτά τους πίσω και ένα ποσοστό κέρδους. Εύλογο, όχι τεράστιο. Είπαμε, δεν θα γίνει η αναδιανομή του πλούτου και της περιουσίας που είχε σχεδιάσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, δεν θα περάσουν οι περιουσίες της μεσαίας τάξης και των αδύναμων στα χέρια λίγων. Αλλά δίνεται διέξοδος και σε αυτούς, προσέξτε, γι` αυτό λέω είναι ρεαλιστική η πρόταση που καταθέτουμε.
Κι ένα άλλο στοιχείο: υπάρχει και η συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου όχι με τεράστια ποσά, υπάρχει και η συμμετοχή από το Ταμείο Αναδιάρθρωσης της Αναπτυξιακής Τράπεζας, που αυτό το Ταμείο έχουμε σχέδιο να κατευθύνει πόρους, χρήματα σε τρεις κατευθύνσεις. Πρώτον να στηρίξει νέα ζευγάρια για να έχουν δικαίωμα στη στέγη, στήριξη, επιδότηση δηλαδή στεγαστικών δανείων νέων ζευγαριών. Δεύτερον, να στηρίξει τους σημερινούς δανειολήπτες με κυμαινόμενο επιτόκιο, που είδαν, μετά τις αυξήσεις των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, να βλέπουν τη δόση τους που την αποπλήρωναν οι άνθρωποι κανονικά, να έχει πάει από τα 400 στα 600 ευρώ, από τα 500 στα 750 ευρώ και να μη μπορούν να αντέξουν και θα γίνουν κι αυτοί κόκκινοι.
Και τρίτον, να στηρίξει και από ένα μέρος του και τη λύση της βραχυχρόνιας ρύθμισης που προτείνουμε, όπου ο μεν δανειολήπτης θα έχει τη δυνατότητα να βλέπει, για παράδειγμα, αν έχει ένα δάνειο 100.000 ευρώ, το οποίο έχει αποπληρώσει τις 40.000 ευρώ, αλλά αυτό έχει πάει με τους τόκους 160.000 ευρώ, έχει αποπληρώσει τις 60.000 και έχει πάει στις 160.000 ευρώ, έχει να αποπληρώσει αντί για 40.000, 100.000 €
Θα δει τη δυνατότητα να πάρει ένα κούρεμα και να του απομείνουν, για παράδειγμα, 50.000 ευρώ αν πάρει 50%. Αν πάρει 60%, 40.000 ευρώ. Και τα μισά να τα βάλει το Ελληνικό Δημόσιο για να επιδοτήσει μέρος της αποπληρωμής. Άρα, θα δει στο τέλος της ημέρας ο δανειολήπτης να κουρεύεται η απαίτηση και να πληρώνει ένα 20-25% της τρέχουσας ονομαστικής αξίας της πληρωμής που θα είχε να κάνει. Μιλάμε για τόσο μεγάλο κούρεμα στη βραχυχρόνια διαδικασία, στα πέντε χρόνια, στα δέκα χρόνια.
Και μπορεί βεβαίως να μην έχει αυτή τη δυνατότητα και να επιλέξει τη μακροχρόνια αποπληρωμή σε 35 χρόνια πληρώνοντας το συνολικό ύψος της οφειλής, αν αυτή είναι μικρότερη από την αντικειμενική αξία ή αν είναι μεγαλύτερη, την αντικειμενική αξία. Να υπάρχει και εκεί κούρεμα.
Προσέξτε όμως τώρα, θέλω να πω κι αυτό και είναι κρίσιμο. Αυτή η επιλογή, έτσι όπως την έχουμε διαμορφώσει δεν απευθύνεται μόνο στους ευάλωτους, απευθύνεται κυρίως στη μεσαία τάξη. Διότι η μεσαία τάξη είναι αυτή η οποία μπορεί να κάνει τα κουμάντα της και να μπει σε ένα πρόγραμμα ρύθμισης με τέτοιες γενναίες προοπτικές και να μπορέσει μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα πέντε έως δέκα ετών να διατηρήσει το σπίτι, την περιουσία, την πρώτη κατοικία, να έχει την προοπτική να τη μεταβιβάσει στις επόμενες γενιές. Μπορεί η μεσαία τάξη με ένα τέτοιο σχέδιο να γλιτώσει την κατοικία της.
Αυτή είναι η διαφορά σε σχέση με προηγούμενες προτάσεις και της δικής μας κυβέρνησης, αλλά και από το ’10 και μετά που ήταν στοχευμένη αποκλειστικά στους ευάλωτους. Εδώ κοιτάμε στα μάτια τη μεσαία τάξη και της λέμε, λέμε σε κάθε έναν και σε κάθε μία που έχουν κάνει αγώνες ζωής, έχουν κρατήσει το νοικοκυριό τους, βρέθηκαν σε μια πολύ μεγάλη αδυναμία και τους λέμε: Δίνεται η ευκαιρία να διατηρήσετε την περιουσία σας. Ο κ. Μητσοτάκης σας έταξε ελάφρυνση και τελικά σας οδηγεί σε λεηλασία, σε αναδιανομή της περιουσίας σας. Εμείς είμαστε εδώ για να δώσουμε σιγουριά, ασφάλεια και προοπτική. Να μείνει η περιουσία, να υπάρξουν κάποιες βεβαίως πληρωμές, προφανώς.
Πάμε λοιπόν σε μια λύση, να το πω πάρα πολύ απλά, η οποία είναι win – win και για τους πιστωτές και για τους οφειλέτες και η συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου είναι στα πλαίσια της απόλυτης λογικής. Η λύση αυτή κατά τη γνώμη μου δεν είναι μονάχα μια λύση δικαιοσύνης. Είναι και μια λύση προοπτικής και πιστεύω ότι θα έπρεπε πάνω σε αυτή την πρόταση -είμαι βέβαιος ότι αυτό το θέμα που ανοίγουμε σήμερα με τόλμη θα είναι το θέμα της επόμενης διακυβέρνησης, όποια κι αν είναι αυτή. Είμαι βέβαιος ότι θα είναι μια κυβέρνηση προοδευτική, μια διακυβέρνηση προοδευτική.
Και καλούμε σήμερα πάνω στις προτάσεις αυτές, όλους τους φορείς και όλα τα κόμματα του προοδευτικού δημοκρατικού τόξου να τοποθετηθούν. Και κυρίως καλούμε τους πολίτες να κρίνουν τι σημαίνει δικαιοσύνη για την πρώτη κατοικία, για την περιουσία, τι σημαίνει προοπτική οικονομικής ανάσας και ασφάλειας για τους πολίτες.
Σας ευχαριστούμε θερμά που ήσασταν σήμερα εδώ. Και κυρίως ευχαριστούμε θερμά όλους τους προσκεκλημένους εκπροσώπους των φορέων που μας έκαναν την τιμή να είναι σήμερα εδώ και να κουβεντιάσουμε την πρότασή μας. Να είστε καλά.
Φωτογραφίες: Γραφείο τύπου ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
