Σε ευχαριστώ, Krišjānis, γι’ αυτή την πολύ θερμή υποδοχή. Πράγματι, είναι μεγάλη μου χαρά που επισκέπτομαι τη Λετονία σε ένα ταξίδι, το οποίο, όπως γνωρίζετε, σχεδιάζαμε εδώ και αρκετό καιρό. Σε ευχαριστώ επίσης για τα καλά σου λόγια. Πράγματι, καταφέραμε να κερδίσουμε μια δεύτερη θητεία εστιάζοντας σε πολιτικές που πραγματικά αλλάζουν τις ζωές των ανθρώπων. Αποδείξαμε ότι αυτές οι πραγματικά προοδευτικές κεντρώες πολιτικές μπορούν να έχουν απήχηση στους ψηφοφόρους μας και να κερδίσουν τη μάχη με τις κενές υποσχέσεις του λαϊκισμού. Πιστεύω ότι υπάρχει επίσης ένα ευρύτερο μήνυμα που προκύπτει από την πρόσφατη εκλογική μας νίκη στην Ελλάδα.
Πέρυσι, γιορτάσαμε τα εκατό χρόνια των διπλωματικών μας σχέσεων και νομίζω ότι υπάρχουν εξαιρετικές προοπτικές να αναπτύξουμε και να δώσουμε νέα ώθηση στις σχέσεις αυτές. Μπορεί να βρισκόμαστε σε διαφορετικά άκρα της ηπείρου μας, υπάρχει σημαντική γεωγραφική απόσταση μεταξύ των δύο χωρών μας, αλλά θεωρώ ότι αντιμετωπίζουμε, κατά μία έννοια, εξαιρετικά όμοιες γεωπολιτικές αλλά και οικονομικές προκλήσεις. Θα ήθελα, κατ’ αρχάς, να τονίσω το γεγονός ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια είχαμε ένα εξαιρετικό επίπεδο επικοινωνίας και κατανόησης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπου συζητήσαμε κρίσιμα ζητήματα που είναι σημαντικά για το κοινό ευρωπαϊκό μας μέλλον.
Πιστεύω ότι είχαμε την ίδια οπτική σε θέματα όπως η ενεργειακή κρίση, όπου αγωνιστήκαμε σκληρά γι’ αυτό που τελικά αποφάσισε να κάνει η Ευρώπη, δηλαδή να επιβάλει πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Αλλά μοιραζόμαστε επίσης με πάθος αυτή την ανάγκη να προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση προς την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Αλλά, φυσικά, δεν υπάρχει ευημερία χωρίς ασφάλεια και ελευθερία, γι’ αυτό και συζητήσαμε για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Συμφωνούμε ότι πρέπει να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία για όσο χρειαστεί, με όποια μέσα μπορούμε να διαθέσουμε στον ουκρανικό λαό, προκειμένου να μπορέσει να υπερισχύσει σε αυτή τη σύγκρουση. Και, βέβαια, τα θέματα αυτά θα συζητηθούν και στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Αναφορικά με το ΝΑΤΟ, ελπίζουμε και οι δύο σε μια ταχεία ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία και, βέβαια, στην υιοθέτηση της νέας στάσης που θα ενισχύσει σημαντικά τον Οργανισμό, κάτι που είναι επίσης καίριας σημασίας για τη Λετονία, αλλά και για όλους τους φίλους μας στη Βαλτική.
Αναφέρατε την ανάγκη να δαπανηθούν περισσότερα για την άμυνα. Θεωρώ ότι αυτή είναι μια αντίληψη που συμμερίζονται όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι εταίροι μας στο ΝΑΤΟ.
Για τον λόγο αυτό πιστεύω ότι είναι επίσης σημαντικό να ασχοληθούμε ξανά με το ζήτημα του πώς αντιμετωπίζουμε τις αμυντικές δαπάνες στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Θεωρώ ότι οι αμυντικές δαπάνες διαφέρουν ποιοτικά από κάθε άλλο είδος δαπάνης, διότι πρόκειται για τον έναν τύπο δαπάνης που μας επιτρέπει να παραμένουμε ελεύθεροι και να ευημερούμε ως ελεύθερες κοινωνίες.
Και καθώς όλοι θα διαθέτουμε περισσότερα χρήματα για την άμυνα, η ευρωπαϊκή διάσταση της αμυντικής συνεργασίας, και εντός της «ομπρέλας» του NATO, γίνεται κατά τη γνώμη μου όλο και σημαντικότερη.
Αγαπητέ Krišjānis, αναφέρθηκες στις προκλήσεις του μεταναστευτικού. Οι δύο χώρες μας βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης. Αντιμετωπίζουμε διαφορετικές προκλήσεις, όμως συμφωνούμε, πιστεύω, ότι χωρίς την αποτελεσματική προστασία των εξωτερικών συνόρων μας δεν μπορούμε, ως Ευρωπαϊκή Ένωση, να έχουμε μία ολοκληρωμένη πολιτική για τη μετανάστευση.
Ούτε μπορούμε να ελπίζουμε στη διατήρηση των ελεύθερων μετακινήσεων εντός της ζώνης Σένγκεν εάν δεν προστατεύσουμε αποτελεσματικά τα εξωτερικά μας σύνορα και ουσιαστικά πάρουμε τις τύχες μας στα χέρια μας, αντί να «εκχωρούμε» αυτό το έργο στους διακινητές και σε αυτούς που συστηματικά εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη δυστυχία, αφήνοντας απεγνωσμένους ανθρώπους να σαλπάρουν σε ένα πολύ επικίνδυνο ταξίδι ώστε να φτάσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είμαστε ευχαριστημένοι με το γεγονός ότι έχουμε σημειώσει πρόοδο όσον αφορά το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο. Χαίρομαι που τουλάχιστον σε επίπεδο Συμβουλίου υπάρχει κοινή αντίληψη όσον αφορά τη σημασία της εξωτερικής διάστασης της μετανάστευσης.
Βέβαια, δεν είναι η μόνη λύση στο πρόβλημα, διότι πρέπει να εργαστούμε σκληρά και για το ίδιο το Σύμφωνο. Αλλά αν δεν λύσουμε αυτό το πρόβλημα, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να καταλήξουμε σε μια συνολική ευρωπαϊκή λύση για ένα ζήτημα που κατά τη γνώμη μας είναι κατά βάση ευρωπαϊκό. Είναι πολύ άδικο για χώρες όπως η Ελλάδα, που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα ενός πολύ επικίνδυνου περάσματος -και αναφέρομαι στη θαλάσσια οδό της Μεσογείου-, πρώτον, να επιβαρύνονται με το καθήκον της διαχείρισης αυτού του προβλήματος ή να κατηγορούνται ότι δεν σώζουν ανθρώπους στη θάλασσα, όταν το Λιμενικό μας καθημερινά αυτό κάνει. Η ευθύνη θα πρέπει να αποδίδεται ξεκάθαρα στους διακινητές και σε όσους τους διευκολύνουν. Αυτοί είναι τελικά υπεύθυνοι για την όποια τραγωδία συμβαίνει στη Μεσόγειο.
Έχουμε εφαρμόσει μια αυστηρή αλλά δίκαιη μεταναστευτική πολιτική και πιστεύω πως έχουμε αποδείξει ότι όσο λιγότερα σκάφη βρίσκονται στη θάλασσα, τόσο μικρότερος είναι ο κίνδυνος άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους στη θάλασσα. Ουσιαστικά έχουμε τσακίσει το «επιχειρηματικό» μοντέλο των διακινητών στη διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου και νομίζω ότι αυτό πρέπει να κάνουμε σε όλη τη Μεσόγειο.
Επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω και πάλι για τη θερμή φιλοξενία και για το γεγονός ότι έχουμε ενισχύσει σημαντικά τις διμερείς μας σχέσεις. Πιστεύω ότι έχουμε πολύ καλύτερη κατανόηση τώρα όσον αφορά τις γεωπολιτικές σας ανησυχίες. Και εσείς έχετε πολύ καλύτερη κατανόηση των γεωπολιτικών ζητημάτων στο δικό μας μέρος του κόσμου. Στο τέλος της ημέρας, αυτός είναι ο σκοπός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, η αλληλοκατανόηση και η αλληλοϋποστήριξη όταν υπάρχει ανάγκη.
Σας ευχαριστώ λοιπόν και πάλι την υποδοχή. Και θα ειδωθούμε και πάλι αύριο στο Βίλνιους.
Ο Πρωθυπουργός στη συνέχεια μετέβη στο κοινοβούλιο της Λετονίας, όπου είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο της Βουλής Edvards Smiltēns, ενώ αμέσως μετά επισκέφτηκε το Strategic Communications Centre of Excellence του ΝΑΤΟ.
